Vụ khủng bố Trung Tâm Thương Mại Thế Giới đe dọa lòng tin người dân Hoa Kỳ đủ để đẩy nền kinh tế vào cơn suy thoái. Mặc dầu những phản ứng khởi đầu hầu như sẽ làm cho tình hình thêm tệ hại, nhưng Hoa Kỳ với nền kinh tế phân hoá sẽ hồi phục mau chóng cho dù bị thiệt hại.
Sự đình chỉ của ngành hàng không, thị trường chứng khoán và sự sút giảm trong niềm tin của giới tiêu thụ có lẽ đủ để ngăn chận sự hồi phục của nền kinh tế Hoa kỳ. Nhưng với phản ứng nhanh chóng của cách chính phủ Âu Châu, Nhật Bản và ngay tại Hoa Kỳ, cộng với sự vững mạnh và uyển chuyển của nền kinh tế, sẽ dẫn tới sự phục hồi.
Sự phục hồi của nền kinh tế Hoa Kỳ, trước đây được tiên đoán vào cuối năm 2001, nay sẽ bị đình trệ thêm sáu tháng. New York, nhất là Trung Tâm Thương Mại Quốc Tế là trung tâm tài chánh của thế giới. Trong khi bản báo cáo sơ khởi của Morgan Stanley Dean Witter cho thấy hầu hết nhân viên của họ thoát chết, sự thật là có rất nhiều nhân vật quan trọng hằng đầu trong lãnh vực tài chánh của thế giới làm việc tại hai toà nhà này.
Rất nhiều công ty thượng thặng chứng kiến cơ sở của họ bị thiêu huỷ, cùng với 418 công ty khác, gồm cả Allstate, Bank of America, Bank of Taiwan, Credit Suisse, Delta Airlines, Deutsche Bank, Dun & Bradstreet, First Liberty, Fuji Bank, Hyundai, Oppenheimer Funds, Sinopec, Sun MicroSystem, Word Trade and Xerox. Lỗ hổng mà những nhà trao đổi mậu dịch kinh nghiệm nhất để lại khó có thể lấp đầy.
Nhưng một ánh sáng là Á Châu và Âu Châu đã hứng một phần nào sự hốt hoảng bán tháo, ngăn chặn được sự sụp đổ hoàn toàn của giá biểu chứng khoán một khi thị trường chứng khoán mở cửa hoạt động. Sự đóng cửa của New York làm phức tạo thêm sự quan ngại của thị trường tài chánh. Thị trường tài chánh New York điều hành khoảng 90 tỷ Mỹ kim trao đổi hằng ngày, theo Bloomberg. Sau vụ khủng bố, toàn vùng Manhattan đạ bị cô lập và đóng cửa ngày hôm sau. Rất nhiều ngân hàng, trung tâm thương mại và nhà hàng cũng bị đóng cửa.
Việc đình chỉ các chuyến bay lần đầu tiên trong lịch sử cũng là một thiệt hại nặng, làm tê liệt những thương vụ cao, cùng những ngành vận chuyển bằng đường hàng không. Sự đình chỉ cũng làm gián đoạn ngành bưu điện trong việc chuyển giao ngân phiếu. Cho một nền kinh tế mà mức tăng trưởng chỉ đạt được .2% cho tam cá nguyệt trước, sự với sự ngưng trệ rộng lớn của các thương vụ cũng đủ làm hại cho sự tăng trưởng trong tam cá nguyệt tới.
Ngoài New York, việc Hoa Kỳ trả đũa sẽ làm tệ hơn cho nền kinh tế ngắn hạn. Tổng thống Bush đã tuyên bố sẽ trừng phạt không những quân khủng bố mà còn quy trách nhiệm cho các quốc gia chứa chấp. Nếu Washington trừng phạt những quốc gia sản xuất dầu thì giá dầu sẽ tăng, làm ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu.
Quan trọng nhất, sự trả thù của Hoa Kỳ sẽ làm hại đến niềm tin của giới tiêu thụ mà từng là chìa khoá cho nền kinh tế Hoa Kỳ. Sự chi dùng của giới tiêu thụ ngày nay chiếm 70% hoạt động của nền kinh tế.
30% còn lại do giới đầu tư, mà phần lớn lại tuỳ thuộc vào giới tiêu thụ. Chính sự tiêu xài mạnh mẽ của giới tiêu thụ đã giúp nền kinh tế Hoa Kỳ tránh khỏi sự suy thoái trong những năm tháng vừa qua.
Nếu sự tin tưởng của giới tiêu thụ Hoa kỳ sụp đổ, nó sẽ ảnh hưởng đến toàn thế giới. Hoa kỳ là cửa khẩu lớn nhất cho nền xuất cảng của Phi Châu, Âu Châu, Á Châu và Châu Mỹ la tinh, nhập cảng hơn một phần ba hàng xuất cảng trên toàn thế giới. Với Nhật Bản đang khủng hoảng vì nợ và Âu Châu đang trong tình trạn phối hợp, thế giới đang trông mong vào Hoa Kỳ sẽ khai hoả con rùa kinh tế toàn cầu.
Sự trì trệ của nền kinh tế Hoa kỳ, gồm ít nhất một tam cá nguyệt suy thoái là điều hầu như chắc chắn. Thế giới còn lại, chắc chắn sẽ không ngồi yên để chờ được cứu nguy. Trong khi Nhật bản và Âu châu đang lâm vào tình trạng tài chánh bất ổn, chính phủ của họ chắc chắn phải nhận ra sự nguy hại ngắn hạn và dài hạn mà nền kinh tế trì trệ của Hoa kỳ mang đến.
Cả hai đã nhanh chóng hành động với sự quyết tâm hiếm có. Trong vòng một ngày sau vụ khủng bố, ngân hàng trung ương Nhật Bản và Âu châu đã cùng nhau xuất thêm 80 tỷ mỹ kim để đảm bảo cho sự vay mượn với phân lời thấp cho nền kinh tế tài chánh của họ. Hành động nhanh chóng này đã là yếu tố quan trọng phục hồi hôm nay sau sự xuống giá nặng của thị trường Âu Châu ngày hôm qua, cùng giúp đồng Mỹ kim cao hơn hôm nay so với sự xuống giá ngày hôm qua. Ngân hàng trung ương Âu Châu cũng sẽ cắt giảm lãi xuất trong những ngày sắp tới.
Trong khi thị trường tài chánh đang bị khủng hoảng ngắn hạn với sự rủi ro và không chắc chắn, nền kinh tế Hoa Kỳ vẫn còn đứng vững, quan trọng nhất là sự phân hoá. New York có thể là trung tâm tài chánh của thế giới, nhưng không phải chỉ là một trung tâm duy nhất của Hoa Ky.ø Baltimor, Boston, Chicago, Dallas, Houston, Los Angeles, Miami, Philadelphia, San Francisco và St. Louis là những thành phố hạng nhất với cơ sở hạ tầng và căn bản kinh tế của chính họ. Sự phân hoá này đã chận đứng được New York và Washington làm hại đến nền kinh tế quốc gia.
Ngân Hàng Dự trữ Liên Bang hầu như vẫn hành động thật đúng lúc, điều đã khiến Greenspan được sự kính nể của thế giới. Ngay sáng ngày mở lại thị trường chứng khoán, the FED đã tung ra 38.25 tỷ mỹ kim vào hệ thống ngân hàng. The FED có thể sẽ còn cắt giảm thêm lãi xuất trong những ngày sắp tới. Đây là sự cắt giảm lãi xuất dễ dàng của Greenspan. Mức lạm phát của Hoa kỳ vẫn còn rất thấp, khiến Greenspan có thể cắt giảm lãi xuất lần thứ tám trong năm. Năm 1987, Greenspan đã hành động kịp thời bằng cách tung tiền và cắt giảm lãi xuất đã cứu Hoa Kỳ thoát cơn khủng hoảng tài chánh sau ngày "Thứ Hai đen".
Tương lai, có lẽ sẽ không sáng sủa cho tất cả mọi ngành. Ngành bảo hiểm phải bồi thường một con số lớn nhất trong lịch sử với sự ước lượng của Bloomberg từ 5 đến 30 tỷ Mỹ kim. Ngành hàng không sẽ bị ảnh hưởng nhiều năm nữa vì sự thực là hai chiếc máy bay của American Airline và United Airline đã là vũ khí cho vụ khủng bố. Sự gia tăng về mức độ an ninh sẽ tăng thêm chi phí cho ngành hàng không vốn mức lợi nhuận đã ở gần mức zero. Sự tăng chi phí sẽ làm ảnh hưởng đến ngành du lịch và vận chuyển.
Cuối cùng, mặc dù nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ phục hồi, điều căn bản cho ngành thương vụ tại Hoa Kỳ sẽ bị thay đổi. Với sự đe doạ của khủng bố, sự chi phí để bảo hiểm cho thương vụ sẽ cao hơn. Sự chi phí này sẽ ăn mòn mức lợi nhuận, nhất là cho ngành hàng không.
Gửi ý kiến của bạn
