WASHINGTON (TH) - Một cuộc tấn công lớn đã chấm dứt tháng 3 năm 1971 với những người lính VNCH bám lấy trực thăng Mỹ trong một cuộc tháo lui vội vàng. Các nhà lãnh đạo quân sự Mỹ hồi đó than phiền Washington đã xía vào việc này. Bản tin AP sáng thứ tư 6-10 cho biết một phần nội dung các cuốn băng ghi âm mới được công bố, liên quan đến chiến tranh Việt Nam và nói đến cả tật nghiền rượu của vị tướng tổng tư lệnh quân Mỹ ở Việt Nam.
Cuốn băng ghi một cuộc thảo luận kín giữa Nixon và Kissinger trong Văn phòng Bầu dục Bạch Cung. Hai người nói, cuộc tấn công lớn nhất của Quân đội Việt Nam Cộng Hòa có phi pháo Mỹ yểm trợ vào Hạ Lào năm 1971 đã không phải là một sự thất bại hoàn toàn.
Hôm đó ngày 23-3-71, Kissinger nói: “Tôi coi cuộc hành quân là một thành tựu lớn dù đã có những sự chê bai. Thưa Tổng Thống, tôi phải thành thật nói với Ngài rằng... dân ta đã bỏ rơi họ... chớ không phải người Miền Nam Việt Nam. Dân ta đã bỏ rơi họ trong 3 tuần lễ đầu, rồi họ lại than phiền Ngài và tôi đã xía vào cuộc hành quân”.
Kissinger đã chỉ trích rất cay đắng tướng Creighton Abrams, Tổng tư lệnh quân lực Mỹ ở Việt Nam từ 1968 đến 1972.
Kissinger nói: “Abrams cuối tuần nào cũng đi Thái Lan, khổ thật thôi, để đi thăm gia đình của ông ta trong khi tất cả chúng ta mải mê dốc toàn lực vào vụ này...”
Kissinger lúc đó còn nói: “Abrams bây giờ rượu chè be bét cả ban ngày. Tôi thật sự nghĩ mình phải xét đến việc thay thế ông ta”.
Cuốn băng về cuộc đàm thoại giữa Nixon và Kissinger nằm trong 445 giờ thâu băng được Văn khố quốc gia công bố hôm thứ ba 5-10. Lần công bố này nhiều gấp đôi số băng đã được công bố trước đây.
Các cuốn băng ghi âm liên quan đến các biến cố từ tháng 2 đến tháng 8 1971, nói về Trung Quốc, nạn thất nghiệp và các cuộc biểu tình phản chiến. Cũng có những đoạn Nixon tỏ ra rất lo buồn và hoạch thảo một sách lược tấn công các kẻ thù của ông sau vụ tiết lộ “Hồ sơ Ngũ giác đài”, một bản nghiên cứu mật về chiến tranh Việt Nam, bị báo New York Times đăng hồi đó.
Nhưng vào đầu năm 1971, chiến tranh Việt Nam chiếm phần lớn các cuộc đàm thoại được thâu băng.
Kissinger coi vụ hành quân cắt đứt đường tiếp vận của Bắc Việt ở Hạ Lào là một cuộc thử nghiệm chính yếu xem quân đội Việt Nam Cộng Hòa có khả năng bảo vệ được đất và dân miền Nam không. Đây là một sự đẩy mạnh cho chính sách “Việt nam hóa chiến tranh” của Nixon: nghĩa là rút quân Mỹ nhưng vẫn yểm trợ để miền Nam Việt Nam khỏi rơi vào tay Cộng sản.
Tổ chức Nixon Foundation nói: “Giới truyền thông Mỹ thời đó làm tin về cuộc triệt thoái (Hạ Lào) đã cố ý nhấn mạnh đến khía cạnh hỗn loạn của sự rút quân, mặc dù theo quan điểm của Tổng Thống, cuộc hành quân đã đạt được mục tiêu”.
Trong cuốn băng, Kissinger nói tin TV buổi tối hôm đó quay hình ảnh những người lính Việt Nam Cộng Hòa bám lấy chân trực thăng Mỹ đang bay để rút lui đã làm cho người xem hiểu lầm.
Kissinger nói với Nixon: “Nếu Ngài phân tích bức hình.... thì điều đáng chú ý là họ (lính VNCH) vẫn mang ba-lô tác chiến trên lưng, tay họ vẫn cầm súng. Đây không phải là cuộc tháo chạy hỗn loạn đến trực thăng. Đó là những chiến sĩ rút khỏi cuộc hành quân với vũ khí của họ”.
Thế nhưng Stanley Kutler, một sử gia của Nixon và cũng là một tác giả, lại không đồng ý như vậy. Ông ta nói: “Đây là một sự thất bại hoàn toàn”. Ông ta nói cuộc hành quân này là dấu hiệu đầu tiên chứng tỏ chính sách của Nixon không thể áp dụng được. Ông ta nói “Lính miền Nam Việt Nam đã bỏ cuộc và tháo chạy”.