Vào đầu thập niên 90, khi nền kinh tế đi xuống cộng với sự cắt giảm chi tiêu về quốc phòng sau cuộc chiến tranh lạnh đã đẩy California lún sâu vào cơn suy thoái trầm trọng, trong khi các tiểu bang lân cận lại không ngừng phát triển.
Nhưng lần này, chính California đã thoát khỏi cơn suy thoái một cách dễ dàng, trong khi đó các tiểu bang lân cận miền Tây đã bị ảnh hưởng nặng nề, theo một bản phân tích được thực hiện bởi Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang tại San Francisco (FED).
Với sự vững vàng của nền kinh tế Nam California, California đã qua mặt các tiểu bang lân cận và toàn quốc, bản phân tích đã cho biết như vậy. Năm ngoái, chín tiểu bang thuộc điạ phận của FED đã có tỷ lệ cắt giảm công việc làm là 0.6% trong năm 2001, cùng tỷ lệ với các tiểu bang khác trên toàn quốc, trong khi đó, California chỉ mất 0.25%.
Những dữ kiện mới nhất cho thấy California dẫn đầu trong sự hồi phục. California báo cáo là họ đã tạo thêm 30,200 công việc từ tháng Giêng đến tháng 12-2001. So sánh với Oregon, tiểu bang này đã mất 4,400 công việc.
Mary Daly, kinh tế gia của FED và cũng là tác giả của bản phân tích, cho biết là sự vững mạnh của California đã nhờ vào sự phân hoá của tiểu bang này, nhất là tại miền Nam California. Vùng này, mười năm trước đây đã bị ảnh hưởng nặng nề vì quá lệ thuộc vào quốc phòng và những chương trình không gian, nay đã tái phối trí, phân hoá và phát triển đến các lãnh vực sản xuất, phục vụ và trao đổi.
Trong khi đó, những tiểu bang miền Tây khác, bị ảnh hưởng nặng nề trong kỳ suy thoái này vì chính họ cũng đã quá lệ thuộc vào một số kỹ nghệ. Hai tiểu bang Arizona và Oregon đã bị te tua vì họ lệ thuộc vào kỹ nghệ chất bán dẫn, và những kỹ nghệ điện tử cao cấp khác. Hawaii và Nevada, là hai tiểu bang lệ thuộc vào kỹ nghệ du lịch, chiếm 33% tổng sản lượng của tiểu bang, đã bị tơi tả sau cơn khủng bố 9-11-2001 vì sự tuột giảm của kỹ nghệ hàng không. Trong đệ tứ tam cá nguyệt, tỷ lệ công việc tại Hawaii đã giảm trung bình 10% một năm, và đã giảm 3% một năm cho tiểu bang Nevada.
Tại tiểu bang Washington, nơi tỷ lệ công việc giảm 3% một năm, nhưng sự tệ hại chưa được tính khi công ty Boeing sẽ tiếp tục cắt giảm 30,000 công việc xưởng chế tạo phi cơ dân sự tại Seatle. Gary Kamimura, một kinh tế gia, cho biết ông dự đoán là tiểu bang Washington sẽ đụng đáy vào cuối năm nay, và ông tiên đoán là con số thất nghiệp của tiểu bang này sẽ lên đến mức 8%. Mức thất nghiệp của Washington trong tháng 1-2002 là 7.5% so sánh với mức trung bình của toàn quốc là 5.6%.
Cho hầu hết các tiểu bang miền Tây, năm 2001 đánh dấu sự chấm dứt của 20 năm dài phát triển vượt bực. Kể từ năm 1983, số công việc làm tại các tiểu bang miền Tây, ngoại trừ California, đã tăng 80%, so sánh với mức 40% của Cali và 35% trên toàn quốc, bà Daly nói vậy. Ngoài California, chỉ có tiểu bang Oregon bị ảnh hưởng nhẹ trong kỳ suy thoái năm 1990.
Cơn suy thoái hiện nay khởi đầu chỉ thấy tại miền Tây, nơi có những công ty điện tử kỹ thuật cao, nhưng sau đó lan tràn khắp nơi vì ảnh hưởng của vụ khủng bố 9-11. Ngay cả với lãnh vực xây cất, một kỹ nghệ đã phát triển mạnh mẽ trong thập niên 90, cũng bị tổn hại. Trong đệ tứ tam cá nguyệt, tỷ lệ công việc bị cắt giảm cho kỹ nghệ xây cất tại Arizona là 13.3% một năm, cho Oregon là 14.6% cho một năm, và cho Washington là 12.5% cho một năm. Tỷ lệ này ở California là 2.8%.
Chắc chắn đã có dấu hiệu của sự hồi phục. Công ty Intel, Santa Clara, Calif., sau khi cắt giảm hơn 1000 công việc tại Oregon trong năm ngoái, đã bắt đầu tuyển dụng trở lại, bắt đầu với 120 công việc tại Portland và dự tính sẽ mướn thêm 175 người nữa từ nay đến cuối năm. Bà Daly cho biết là kỹ nghệ kỹ thuật sẽ tiếp tục tăng trưởng từ miền Tây, một lần nữa sẽ dẫn đầu Hoa Kỳ trong sự hồi phục.
"Những viện nghiên cứu, những liên hệ của những công ty vẫn còn đó", bà nói, "miền Tây chưa mất sự thượng phong của họ".
Gửi ý kiến của bạn
