SACRAMENTO -- Cali có thể mất khả năng trả nợ. Nghĩa là vỡ nợ vì phá sản. Nếu trường hợp đó xảy ra, Cali là tiểu bang mất khả năng trả nợ đầu tiên trong lịch sử tài chánh Mỹ và là tiểu bang lọt vào trường hợp vô cùng hiếm hoi chỉ nửa phần trăm trên thị trường vay nợ công.
Nếu Cali được xem mất khả năng trả nợ, số khiếm hụt ngân sách 34 tỷ đã vay sẽ được xét giảm một tỷ lệ nào đó. Đó là điều tốt cho Cali, theo nhận định của cơ sở đầu tư Moody.
Nhưng các chủ nợ của Cali không đồng ý như vậy, không dễ dàng thừa nhận tình trạng vô tư lực hoàn trái của Cali.
Thí dụ chủ nợ Deutche Bank Private Wealth Management ở New York quản lý 10 tỷ nợ công, trong đó có 1 tỷ do Cali vay, cho biết ngân hàng sẽ phải thảo luận với Cali, có thể để cho Cali kéo dài thời hạn trả nợ, chớ khó mà thừa nhận Cali không còn khả năng trả nợ để giảm nợ cho Cali.
Còn cơ sở tài chánh American Century Investments, chánh sở ở Mountain View, CA, có cho Cali vay 1 tỷ 8 cũng không đồng ý thừa nhận tình trạng mất khả năng trả nợ của Cali vì cơ sở này có bảo hiểm số tiền cho Cali vay.
Trong tiểu bang Cali đã có một tiền lệ, một pháp nhân hành chánh công quyền khai phá sản. Đó là trường hợp Quân Cam năm 1994 đã khai phá sản. Khi xét vụ này, các luật sư của Quận cam đã chứng minh Quận có khả năng trả nợ, có ý muốn trả nợ, nhưng không có tài lực vì Quận không có tiền và cũng không có cách nào khác ngoài cách khai phá sản để được bảo vệ. Cali cũng thế có thể sẽ không có tiền để trả nợ. Các chủ nợ phải tìm cách nương tựa nhau bằng cách phải nuôi con nợ trong việc kéo dài thời gian trả nợ và cho vay thêm để Cali tránh việc xin cơ quan tư pháp tuyên bố mất khả năng trả nợ trong khi việc biểu quyếtngân sách đang gặp bế tắc vì quan điểm và thái độ đối kháng của dân biểu nghị sĩ hai đảng.
Dù Đảng Dân chủ đa sô kiểm soát lưỡng viện Quốc hội Cali nhưng không đủ túc số hai phần ba do luật của tiểu bang quy định, để thông qua ngân sách do Thống đốc cũng thuộc Đảng Dân chủ đề nghị.
Đảng Dân chủ cần thêm 8 phiếu của Đảng Cộng hoà mới mong thông qua ngân sách được. Đảng Cộng Hòa dứt khoát không thông qua ngân sách vì chống thẳng thừng việc tăng thuế của Đảng Dân chủ. Đó là lý do bế tắc ngân sách, có thể đưa đến tình trạng không có tiền trả lương cho công chức của tiểu bang và nếu trầm trọng hơn nữa nhà cầm quyền hành pháp phải xin tuyên bố tình trạng mất khả năng trả nợ, và tiền lời như nói ở trên. Tình trạng lại căng thẳng hơn khi tổ chức đòi truất phế Thống đốc đã có đủ chữ ký luật định để xin truất phế Thống đốc Gray Davis.
Dư luận chung của giới luật gia và tài chánh tỏ ra lo ngại, không biết nếu Cali xin tuyên bố mất khả năng trả nợ, hậu quả sẽ ra sao. Có ảnh hưởng dây chuyền đến các tiểu bang đang khiếm hụt ngân sách phải vay để bù đắp công chi như Cali hay không. Không ai có thể tiên đoán được vì như đã nói hồi đó tới giờ trong lịch sử tài chánh và tư pháp chưa có tiền lệ.
Nếu Cali được xem mất khả năng trả nợ, số khiếm hụt ngân sách 34 tỷ đã vay sẽ được xét giảm một tỷ lệ nào đó. Đó là điều tốt cho Cali, theo nhận định của cơ sở đầu tư Moody.
Nhưng các chủ nợ của Cali không đồng ý như vậy, không dễ dàng thừa nhận tình trạng vô tư lực hoàn trái của Cali.
Thí dụ chủ nợ Deutche Bank Private Wealth Management ở New York quản lý 10 tỷ nợ công, trong đó có 1 tỷ do Cali vay, cho biết ngân hàng sẽ phải thảo luận với Cali, có thể để cho Cali kéo dài thời hạn trả nợ, chớ khó mà thừa nhận Cali không còn khả năng trả nợ để giảm nợ cho Cali.
Còn cơ sở tài chánh American Century Investments, chánh sở ở Mountain View, CA, có cho Cali vay 1 tỷ 8 cũng không đồng ý thừa nhận tình trạng mất khả năng trả nợ của Cali vì cơ sở này có bảo hiểm số tiền cho Cali vay.
Trong tiểu bang Cali đã có một tiền lệ, một pháp nhân hành chánh công quyền khai phá sản. Đó là trường hợp Quân Cam năm 1994 đã khai phá sản. Khi xét vụ này, các luật sư của Quận cam đã chứng minh Quận có khả năng trả nợ, có ý muốn trả nợ, nhưng không có tài lực vì Quận không có tiền và cũng không có cách nào khác ngoài cách khai phá sản để được bảo vệ. Cali cũng thế có thể sẽ không có tiền để trả nợ. Các chủ nợ phải tìm cách nương tựa nhau bằng cách phải nuôi con nợ trong việc kéo dài thời gian trả nợ và cho vay thêm để Cali tránh việc xin cơ quan tư pháp tuyên bố mất khả năng trả nợ trong khi việc biểu quyếtngân sách đang gặp bế tắc vì quan điểm và thái độ đối kháng của dân biểu nghị sĩ hai đảng.
Dù Đảng Dân chủ đa sô kiểm soát lưỡng viện Quốc hội Cali nhưng không đủ túc số hai phần ba do luật của tiểu bang quy định, để thông qua ngân sách do Thống đốc cũng thuộc Đảng Dân chủ đề nghị.
Đảng Dân chủ cần thêm 8 phiếu của Đảng Cộng hoà mới mong thông qua ngân sách được. Đảng Cộng Hòa dứt khoát không thông qua ngân sách vì chống thẳng thừng việc tăng thuế của Đảng Dân chủ. Đó là lý do bế tắc ngân sách, có thể đưa đến tình trạng không có tiền trả lương cho công chức của tiểu bang và nếu trầm trọng hơn nữa nhà cầm quyền hành pháp phải xin tuyên bố tình trạng mất khả năng trả nợ, và tiền lời như nói ở trên. Tình trạng lại căng thẳng hơn khi tổ chức đòi truất phế Thống đốc đã có đủ chữ ký luật định để xin truất phế Thống đốc Gray Davis.
Dư luận chung của giới luật gia và tài chánh tỏ ra lo ngại, không biết nếu Cali xin tuyên bố mất khả năng trả nợ, hậu quả sẽ ra sao. Có ảnh hưởng dây chuyền đến các tiểu bang đang khiếm hụt ngân sách phải vay để bù đắp công chi như Cali hay không. Không ai có thể tiên đoán được vì như đã nói hồi đó tới giờ trong lịch sử tài chánh và tư pháp chưa có tiền lệ.
Gửi ý kiến của bạn
