Hiện tượng giá dầu tăng mạnh trong những ngày gần đây đã phản ánh nỗi lo lắng về cuộc xung đột ở Trung Đông có thể tác động đến an ninh của khu vực cung cấp dầu mỏ quan trọng nhất thế giới.
Liệu nguồn dầu mỏ quý giá ở đây có thể làm quá trình phục hồi kinh tế bị đình trệ hay không"
Vào thời gian xảy ra cuộc chiến Trung Đông năm 1973, các nhà sản xuất dầu mỏ A rập đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu dầu mỏ tới các nước mà họ cho là ủng hộ Israel. Điều này đã gây ra cơn khủng hoảng dầu mỏ và kéo theo sự khủng hoảng kinh tế trên toàn thế giới.
Mối liên hệ giữa chi phí năng lượng và hoạt động kinh tế là rất rõ ràng ở các nước công nghiệp. Sự phát triển nhanh của kinh tế Mỹ, đặc biệt là cuối những năm 90 một phần là do giá năng lượng rẻ. Giá dầu thời kỳ này thấp hơn so với nhiều năm trước và còn liên tục giảm. Đến cuối năm 1998, xu hướng này đã đảo ngược, và giá dầu tăng nhanh trong 2 năm tiếp theo đó đã góp phần làm kinh tế tăng trưởng chậm lại và sau đó là gây ra sự suy thoái ở Mỹ, bắt đầu từ tháng 3 năm ngoái. Sau đó, nhu cầu dầu mỏ giảm do sản xuất đình trệ đã khiến giá dầu lại giảm mạnh, và điều này có tác dụng rất kịp thời là khuyến khích phần nào cho hoạt động kinh tế.
Việc giá dầu giảm vào những năm 90 phản ánh sức mạnh thống trị của OPEC đã yếu đi. Lấy ví dụ, trong năm 2001, 11 nước thành viên OPEC chỉ chiếm hơn 1/3 tổng số dầu sản xuất trên thế giới. Các nước sản xuất dầu bị giắng xé giữa mong muốn tăng giá dầu thế giới và nhu cầu duy trì nguồn thu từ năng lượng. Một số nước OPEC không mặn mà lắm với việc cấm vận dầu mỏ. Các nước dân số đông và còn nghèo khó như Venezuela và Indonesia không hề muốn giảm sản lượng hay cấm vận. Đợt tăng giá mới nhất của thị trường dầu lâu nay thực ra không liên quan đến chính sách giá của riêng OPEC hay bất kỳ nước nào trong OPEC. Lý do tăng giá chỉ là do thị trường lo sợ, các thương gia lo ngại về sự hạn chế nguồn cung trong tương lai.
Ali Rodriguez Araque, Tổng Thư ký OPEC đã chỉ ra rằng sự biến động giá vừa qua chẳng liên hệ với sự thay đổi nào trong cung cầu dầu mỏ, và ông cũng cho biết OPEC không có ý định sử dụng giá dầu hay việc cung cấp dầu vì lý do chính trị. Dù Iraq đơn phương tuyên bố ngưng bán dầu cho Mỹ, Iran vẫn im lặng và A rập Xê út thì đã tái khẳng định nước này không có ý định ngừng cung cấp dầu cho Mỹ.
Giới quan sát cho rằng nguồn cung cấp dầu sẽ khó bị bất cứ một sự gián đoạn nào. Trong những tháng tới, nhu cầu dầu mỏ ở phần lớn các nước công nghiệp sẽ rất thấp bởi mùa hè đang đến gần.
Tất nhiên, bên cạnh những tác động trực tiếp đó thì giá dầu tăng cũng đem lại một vài lợi ích lâu dài cho kinh tế, như khuyến khích tăng hiệu năng sử dụng năng lượng, giảm bớt tiêu hao năng lượng, vì vậy khắc phục phần nào việc trái đất đang nóng lên.
Thực tế, nhiều nhà kinh tế tin rằng đánh thuế tiêu thụ năng lượng là cách tốt nhất để giải quyết tình trạng khí hậu trái đất thay đổi do lạm dụng năng lượng. Những lợi ích lâu dài đó sẽ phần nào đem lại nền tảng cho sự tăng trưởng kinh tế bền vững của thế giới.
Gửi ý kiến của bạn
