BEIJING - Theo tin của Mary Kwang, một phái viên nhà báo tại Hoa lục, có nhiều từ đã phát sinh ra tại Hoa lục, các từ này đang phản ảnh những nghề nghiệp và tầng lớp mà cấu trúc xã hội ngày xưa của Trung quốc buộc phải nhường bước.
Những thay đổi của nền kinh tế đã làm phát sinh ra những từ mới tại Hoa lục, các từ mới này đã cho nhìn thấy rõ xã hội tại Trung quốc hiện nay đang thay đổi.
Điển hình như từ "AiTi", một từ được phiên âm ta từ chữ tắt "I.T." (Information Technology) của Hoa kỳ, dân Trung quốc đã chơi chữ và dùng từ này để ám chỉ những người bị đá đít ra khỏi công việc đang làm như trong khu vực doanh nghiệp nhà nước, loại dân "AiTi".
Như tại Bắc Mỹ, những người thất nghiệp, lãnh tiền an sinh xã hội, Việt kiều đã dùng từ rất nhã nhặn như là "Anh hay chị đó đang làm việc với sở xã hội."
Cũng như từ Nông dân Cổ trắng để ám chỉ người nông dân đang lo chạy chọt giấy tờ của một văn phòng nhà nước. Còn Doanh gia Cổ vàng là từ ám chỉ người làm ăn theo vàng lạng hay những nhân vật nhà nước thường lấy ngày nghỉ đi du lịch nước ngoài.
Tương tự như trong xã hội tại Việt Nam ngày nay, có những từ như tham ô, móc ngoặc, "thủ tục đầu tiên" (thủ tục tiền đâu), hay nguyễn y vân (vẫn y nguyên, không thay đổi) chỉ cho thấy những tệ trạng của một xã hội thoát thai từ chủ nghĩa cộng sản độc tài.
Theo một người Hoa từng sống tại Hoa lục, trong thời kỳ họ Mao cầm quyền, từ "Thuợng Sơn" (lên núi) và từ "Hạ Hải" (xuống biển) đã phát sinh. Từ "Thượng Sơn" để chỉ việc đi lao động, còn từ "Hạ Hải" hay "Xảo Mại" để chỉ việc buôn chui, bán lủi.
Doanh gia Cổ vàng cũng còn dùng để chỉ một giới đang đi lên, lúc nào cũng kè kè bên hông một máy vi tính để đùi (laptops), ở khách sạn năm sao với tràn đầy hy vọng. Giới này thường xuyên quan tâm tới sức khỏe riêng của mình, hàng ngày không quên dùng các viên sinh tố để bồi dưỡng trong những bữa ăn.
Trong số loại doanh gia cổ vàng, có bà Cao Xin, một nhà xuất bản năm nay được 50 tuổi, bá mới công tác ở Âu châu trở về nước.
Trước khi công du, bà này có nói : " Không, tôi phải đi. Tôi có đi Âu châu nhiều đâu."
Nhà tại Bắc Kinh, bà này thường công du tại nội địa cứ hai tuần mỗi tháng.
Đứa con gái của bà là sinh viên năm thứ ba của một đại học tại Tân Tây Lan, bất cứ có ngày nghỉ nào, cô này cũng trở về nhà tại Bắc Kinh.
Xã hội Trung quốc đang thay đổi từ một cấu trúc xã hội giản dị gồm có, cán bộ, công nhân, nông dân và trí thức trong thập niên 50, các giai tầng xã hội này ngày nay trở nên phức tạp với giới đại tư bản đỏ cho tới dân bị xếp vào một só mà các ngôn từ tại Trung quốc ngày nay cũng đã bắt kịp.
Một số từ mới như "AiTi" là sản phẩm của nền kinh tế đang đi xuống hiện nay, có những từ chỉ công việc làm trong nhà dành riêng cho giới phụ nữ. Công việc mà mọi người đều biết đó là "Tọa Nguyệt", công việc chỉ lãnh lương có một tháng để giúp đỡ người sản phụ trong tháng đầu, may mắn gặp được người chồng của sản phụ thích tòm tem để kiếm mối làm ăn.
Một bà người Hoa đã kể ra một câu chuyện có thực. Đó là câu chuyện của một ông chủ trại nuôi heo gần thành phố Bắc Kinh.
Bà chủ lâm bồn, ngày đầu một cô được mướn với công việc tọa nguyệt. Sang ngày thứ hai, ông chủ để ý và nói : "Cho ngộ sờ một tí, ngộ cho con heo mang về."
Chỉ ìt lâu sau, người ta thấy cố gái tọa nguyện này trở thành một chủ trại nuôi heo riêng và có sự đi lại của ông chủ đã mướn cô trước đây.
Từ Nông dân Cổ trắng hay Nhà nông Thặng dư thường đuợc nghe thấy tại những vùng quê đang biến đổi thành thị. Những người này trước đây sống quanh năm nhờ vào ruộng đất. Từ này ám chỉ người nông dân đã bán ruộng đất cho nhà nước để mở mang thành thị và cuối cùng mới thấy là mình không có việc làm. Những người này phần đông đã già, không nghề nghỗng và không đủ trình độ văn hóa để tranh đua cuộc sống hiện nay với những người có học trong nền kinh tế của Trung quốc đang đi lên để bước vào thị trường trên thế giới, sau khi Trung quốc được công nhận là thành viên của tổ chức WTO.
Trong xã hội Trung quốc hiện nay, vấn đề quan trọng nhất là phải có việc móc nối, mặc dầu có sự cải tổ về luật pháp và kinh tế, từ giới cổ vàng cho tới người nông dân thặng dư, người nào cũng cần dịch vụ móc nối. Móc nối là một quan hệ hảo hạng với các cán bộ và quan chức sở tại tại Hoa lục.
Mối quan hệ này là nhất thế, nhì thân, rồi tới tam ngân để làm ăn buôn bán và giải quyết thắng thế trong mọi sự tranh chấp hàng ngày.
Gửi ý kiến của bạn
