Cựu Đại Sứ Mỹ Ở TQ Khuyên: Cùng TQ, Ảnh Hưởng Á Châu
James R. Lilley, một người sanh ở Trung Hoa, học và sau làm đại sứ Mỹ bên cạnh TC, nói chuyện ở ĐH Oklahoma, mới đây. Ong khuyên Mỹ nên mở rộng bang giao với TC để có ảnh hưởng ở Á châu và từ đó có ảnh hưởng trên thế giới.
Ô Lilley, làm đại sứ Mỹ ở TC từ 1989-91, sanh ra và hồi nhỏ ở Trung Quốc vì cha làm việc cho Standard Oil. Ong khuyên khi thương lượng với người Trung Quốc cần biết tánh tốt và thói xấu cũng như những động lực của họ. Ong nói một ý thức hệ mới du nhập vào Trung Quốc, tùy sự diễn giải có thể trở thành lý tưởng hay điên rồ. Khủng hoảng Bắc Triều Tiên cũng thế, tùy cách trình bày có hợp ý với Trung Quốc hay không để được TQ ủng hộ hay không.
Ngay như vấn đề dân chủ cũng vậy. Dân chủ có thể phát huy ở Đài Loan, Nam Dương. Nhưng cũng thứ dân chủ đó mà phát huy ở Trung Quốc như phát huy ở Đài Loan và Nam dương, thì kết quả theo Ong sẽ không làm vui lòng Mỹ.
Tuy nhiên Ong tin rằng tương quan của Mỹ với TC là một điều tốt và lợi cho Mỹ. TC đã tỏ thiện chí dàn xếp với Bắc Triều Tiên và tránh đụng chạm với Mỹ vì cần Mỹ để được các nước Á châu kính trong như Mỹ.
Còn đối với VN, tiền cừu hậu hận với Trung Quốc đã quá sâu nên VN cần sự hiện diện của Mỹ ở Đông Nam Á. Khẩu hiệu Yanke go home đã thành lời yêu cầu Mỹ đến và ở lại. Nhưng VN rất dè dặt đi với Mỹ vì không muốn bị Bắc Triều nghi kỵ. TC cũng cần đi với Mỹ để các nước Á Châu thấy Mỹ đi với TC mà kính nể cả hai.
"Do đó Ô kết luận không có gì quan trọng hơn đối với Mỹ là phát triển tương quan giữa Mỹ và TC, để Mỹ được các nước kể cả TC trọng vọng ở Á châu."
Nói theo kiểu dân gian VN, Ô Cựu đại sứ Mỹ ở Bắc Kinh khuyên Mỹ nên bang giao tay đôi nhiều với Mỹ để cây da cậy ông thần và ông thần cậy cây da để các nước nhỏ ở Á châu cùng kính trọng cả hai.
Gửi ý kiến của bạn
