WASHINGTON - Hơn 5 tuần trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, luật về giam giữ và thẩm vấn tù khủng bố được 2 Viện lập pháp thông qua là thắng lợi chính trị của TT Bush trong lúc các chính khách CH toan tính dùng chủ trương quyết liệt với khủng bố làm đề tài vận động tranh cử.
Hôm Thứ Năm, Thượng Viện đã chấp thuận đề luật với tỉ số phiếu 65/34, mở đường chuyển tới bàn giấy của ông TT kịp trước cuối tuần này. TT Bush tới Capitol Hill vào buổi sáng, hô hào các nghị sĩ nối bước Hạ Viện - ông nói "quốc dân muốn biết chúng ta hợp tác làm việc để đánh thắng chủ nghĩa khủng bố".
Ông xác quyết nhu cầu vận dụng quyền của hành pháp trong việc giam giữ và xét xử tù khủng bố và khẳng định rằng không thể áp dụng công ước Gevena về tù binh với họ. Nhưng, ông Bush đã phải ra sức thương lượng.
Trong gần 2 tuần qua, Bạch Oc và 3 nghị sĩ CH (Graham, McCain và John Warner) đấu lý quyết liệt về cơ nguy mở rộng quyền hạn của TT và hạn chế các quyền căn bản ở các tòa án khác.
Hạ Viện đã thông qua đề luật y hệt hôm Thứ Tư và được mong đợi chấp thuận văn bản của Thượng Viện trong ngày Thứ Sáu rồi chuyển giao cho Bạch Oc. Đề luật này cho phép thành lập các Uy Ban quân sự để xét xử tù khủng bố, nhưng cũng cấm đoán các lạm dụng tù nhân, trong khi giao quyền cho TT quyết định những kỹ thuật thẩm vấn nào là được phép.
Bạch Oc và phe hậu thuẫn mô tả các biện pháp ấy là cấp thiết trong nỗ lực đánh khủng bố - nhưng, các chính khách của đảng DC ngờ rằng dự luật vẫn để ngỏ của cho sự lạm dụng, vi phạm hiến pháp Hoa Kỳ, nhân danh bảo vệ Hoa Kỳ chống khủng bố. 65 nghị sĩ bỏ phiếu thuận gồm 12 nghị sĩ DC - trong 34 phiếu chống gồm 1 nghị sĩ CH, 1 nghị sĩ độc lập.
Nghị sĩ Lindsey Graham, người góp phần soạn văn bản trong lúc thương lượng với Bạch Oc, cho biết đề luật về giữ và xử tù khủng bố là 1 hệ thống mà Hoa Kỳ có thể hãnh diện, đem công lý đến cho khủng bố trong khi khủng bố không biết đến công lý. Trong khi đó, nghị sĩ DC Edward Kennedy tuyên bố "Không có gì phải vội để thông qua đề luật là sản phẩm của điều đình mật và phục vụ nhu cầu chính trị".
Lý lẽ của các nhà lập pháp DC là luật này sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm, cho phép các nước đối xử tồi tệ với công dân Hoa Kỳ bị bắt - sự phản đối tập trung vào điểm tù nhân không thể ra tòa liên bang để phản đối tình trạng giam giữ và cư xử.
Theo luật mới, đối tượng xét xử của Uy Ban quân sự là những kẻ can dự hoạt động thù địch hay yểm trợ có mục đích và bằng vật chất cho các hoạt động thù địch chống lại Hoa Kỳ.
Gửi ý kiến của bạn
