Suy thoái kinh tế - cái cụm từ bốn chữ chẳng mấy ai thích này đã bắt đầu được nói đến từ giữa năm ngoái khi thời kỳ thịnh vượng dài nhất lịch sử Hoa Kỳ -bắt đầu từ giữa năm 1992 đến gần cuối năm 2000- bước sang ngả mới. Không riêng gì kinh doanh tư nhân, các ngành công nghiệp dịch vụ tiện ích dưới sự bảo trợ của Chú Sam cũng điêu đứng và phải đương đầu với vấn đề thời cuộc chung: chuyển thể hay giải thể. Công Nghiệp Bưu Điện Mỹ là một ví dụ điển hình.
Tổng Cục Trưởng Tổng Cục Bưu Điện, ông John E. Potter, và nguyên cả bộ sậu nhân lực hùng hậu của ngành bưu điện chừng như đang bị kẹt cứng giữa thế tiến thoái lưỡng nan của một bên là truyền thống kinh doanh theo lối bảo trợ, bên kia là xu hướng phát triển kinh doanh mới.
Bước gập ghềnh này bắt đầu từ năm ngoái khi loại thư quảng cáo, nguồn lợi chính của bưu điện Mỹ, tuột dốc. Nhân viên Sở Bưu Điện bị tấn công bởi chất độc Anthrax, và gần nhất, nạn bom thùng thư đã góp phần đẩy ngành công nghiệp dịch vụ này đến bờ báo động.
Những con số dự đoán đáng tin cậy cho thấy đến cuối tháng 9 năm nay lượng bưu tải sẽ hạ xuống mức 6 tỉ đơn vị, gồm cả thư và bưu phẩm các loại. Đây là con số thấp nhất, theo hệ thống tài khóa, trong vòng 70 năm qua. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực để vực ngành hoạt động này, như giá tem cho hạng thư ưu tiên tăng 3 cent từ tháng trước, Bưu Điện hiện vẫn và đang đau đầu với khả năng bị lỗ khoảng 1 tỉ rưỡi mỹ kim cho năm nay - năm thứ ba cuả chuỗi ba năm báo động.
Để gắng gượng cho đến hết năm, ngành dịch vụ này sẽ phải vay thêm tiền, đưa số nợ lên đến 12.9 tỉ mỹ kim, xít sao một cách khó chiụ con số cho phép theo luật Hoa Kỳ là 15 tỉ đô-la. Quả thật đây là một 'hard rock' khó nuốt trôi.
Tiến đã vậy, còn thoái thì sao"
Dịch Vụ Bưu Điện đeo trên lưng một khối u, gồm nợ và nghĩa vụ lâu đời, ước đoán vào khoảng 100 tỉ mỹ kim. Riêng nợ (liabilities) thôi đã lên đến 32 tỉ cho quỹ hưu trí, và 49 tỉ cho các tiện ích y tế hưu trí, dẫn số liệu từ Tổng Văn Phòng Kế Toán. Song song với nợ là mối lo khác: lực lượng lao động. Bưu Điện cũng không có đủ thực lực để giải quyết vấn nạn này. Thường lương và mức tăng lương cho nhân viên ở cơ quan này là kết quả thỏa thuận giữa các công đoàn và ban điều hành mà gần đây hai bên đã không thể đi đến một thỏa hiệp mới nào.
Nhiều những vấn đề tương tự đã được đề cập đến tại Thượng viện hôm 13 tháng 5 vừa qua dưới chủ đề "Kế Hoạch Chuyển Thể" cho ngành Dịch Vụ Bưu Điện nơi hiện có 750.000 nhân viên làm việc tại 38.000 văn phòng và trạm bưu điện trên cả nước. Kế hoạch chuyển thể mời gọi việc chuyển đổi dịch vụ này thành một dạng cơ sở thương mại của chính phủ (a commercial government enterprise), cho phép một quá trình phát triển dựa trên sự đánh giá hợp lý, giá cả giảm thiểu thoả thuận với các hãng bưu tín lớn, và việc chỉnh đốn thương thảo với các công đoàn qua các thủ tục trung chuyển tương tự cách làm của ngành công nghiệp đường sắt.
Để cầm cự trong tình hình tài chính eo hẹp hiện nay, Bưu Điện sẽ phải cắt 20.000 công việc và giảm 2 tỉ chi tiêu cho đến cuối năm. Kế hoạch dài hạn tiết kiệm sẽ là dời hay đóng cửa một số các văn phòng và trung tâm phát chuyển thư.
Thời vàng son của ngành Bưu Điện dường như đã qua. Điều trần trước công luận, Tổng Quản Trị David M. Walker, người đứng đầu cơ quan GAO, bày tỏ sự ưu tư về một viễn ảnh không xa của ngành Dịch Vụ Bưu Điện. Ông cho thấy các khó khăn hiện nay sẽ không biến mất ngay cả khi kinh tế hồi phục.
Trong thời đại kỹ thuật cao cấp hiện nay, dân chúng ngày càng thiên về thư điện tử, mạng thông tin và điện thoại cầm tay. Đây chính là những yếu tố làm yếu đi khả năng phục vụ của ngành này. Có lẽ mô hình kinh doanh của Dịch Vụ Bưu Điện không còn phù hợp với thế kỷ 21 nữa... nhưng chuyển thể nhanh và gọn con khủng long này cũng chẳng phải chuyện dễ làm. Cái nguyên lý cho-và-nhận rất hợp gu Chú Sam hình như khó áp dụng một cách trơn tru cho cuộc giải phẫu này. Lựa chọn một giải pháp tối ưu cũng khó nốt, trời ạ.
(HẠ MIÊN)
Gửi ý kiến của bạn
