Việc Trung Quốc được gia nhập Tổ chức Mậu dịch Quốc tế (WTO) đã giúp họ có thể cạnh tranh trong nhiều thị trường mà xưa nay vẫn được nắm giữ bởi Nhật Bản. Mặc dầu vẫn còn thua xa trong lãnh vực kỹ thuật, các công ty Trung Quốc đang cố gắng theo sát Nhật Bản. Rõ ràng, Trung Quốc quyết tâm cho vùng Đông Nam Á thấy sức mạnh của họ. Điều này sẽ trở thành tốn phí cho Nhật Bản. Nên nhớ rằng, chính sách đối ngoại của Trung Quốc được lèo lái bởi sự quyết tâm tối tân hoá nền kinh tế của họ.
Đã có nhiều tranh tụng về trao đổi mậu dịch trong năm nay. Nông phẩm rẻ hơn từ Trung Quốc, như nấm hương, đã xâm chiếm thị trường Nhật Bản, vì vậy Tokyo đã trả đũa bằng cách nâng cao thuế nhập cảng. Trung Quốc cũng chẳng chịu thua. Hàng xuất cảng từ Trung Quốc gồm hàng lố rau cải tươi và đông lạnh, đã gia tăng đáng kể trong năm 2000, lên đến 632,000 tấn, gần gấp đôi con số năm 1996. Một thực tế phũ phàng là rau cải Trung Quốc thì rẻ hơn, tươi hơn, một phần nhờ vào sự hướng dẫn của các công ty Nhật Bản. Trong khi đó, các nông trại tại Nhật, trái lại, không có đất canh tác và phương pháp trồng trọt của họ rất tiết kiệm. Mặc dầu Nhật Bản và Trung Quốc đã đồng ý tháng trước là sẽ giảm thuế nhập cảng cho nhau, Tokyo đã được Bắc kinh thông báo là họ rất tự tin vào hàng hoá của họ sẽ xâm chiếm thị trường Nhật Bản.
Những tranh chấp giữa Tokyo và Bắc Kinh sẽ còn tồn tại khi Trung Quốc tiếp tục phát triển và tân tiến hoá nền kinh tế của họ. Chúng ta hãy duyệt qua những điểm sau đây:
- Trung Quốc đứng hàng thứ 7 có thị trường trao đổi mậu dịch lớn nhất, đã gia nhập WTO, và đang chiêu dụ các nước Á Châu mua hàng của họ.
- Trung Quốc sẽ có khoảng 200 tỷ Mỹ kim hối đoái dự trữ vào cuối năm 2001, một mức cao nhất trên thế giới.
- Nhiều phân tích gia nhận xét rằng chẳng bao lâu nữa các công ty Trung Quốc sẽ mua lại các công ty Nhật Bản.
- Trung Quốc đang đầu tư lớn tại ngoại quốc, qua mặt Nhật Bản, để trở nên quốc gia có vốn đầu tư cao nhất tại Mã Lai Á, với 7.63 tỷ Mỹ kim trong 8 tháng đầu của năm 2001.
- Trung Quốc đầu tư gia tăng 69 lần trong 8 tháng đầu năm 2001, so với cả năm ngoái.
Nhật Bản phải sớm thức tỉnh để đương đầu với sự thách thức của Trung Quốc. Trung Quốc đã là xưởng chế tạo của thế giới, sản xuất đủ thứ từ đồ trang trí cây Giáng Sinh đến súng trường AK-47 và vệ tinh. Họ đang chấn chỉnh hạ tầng cơ sở để tiến tới việc sản xuất đồ điện tử, chip điện tử, và điện thoại di động. Họ còn đang dự tính sẽ sản xuất xe hơi để xuất cảng.
Lời nhắn cho Tokyo rất rõ ràng - khi nào các viên chức trong chính quyền Nhật còn ì ạch sửa sai cho nền kinh tế, Trung Quốc sẽ qua mặt họ bằng chính phí tổn của họ.