JAKARTA, Indonesia - Bản tin của Jane Perlez. Từ Nam Hàn tới Indoneisa, TRung Quốc đang mau chóng củng cố hiện diện kinh tế khắp Châu Á, hút đầu tư nước ngoài và lấn vị trí của Mỹ trong tư cac1h đầu máy kinh tế khu vực.
Khi mua hàng, phụ tùng và nguyên liệu tươi từ các láng giềg ào ạt hơn bao giờ hết, Trung Quốc đưa kèm với nỗ lực ngoại giao để bảo đảm cả làng rằng TQ muốn hợp tác, chứ không phải cạnh tranh. Nhiều nước mau mắn ngả vào tay Hoa Lục và mau lẹ chuyển đồng minh kinh tế, đặc biệt trong khi Mỹ đang hồi phục kinh tế chậm chạp.
Nicholas R. Lardy của Viện Brookings Institution, nói, “Đối với tất cả các nước này ở Châu Á, Trung Quốc là thế lực quá lớn, nên phản ứng hợp lý duy nhất là phải tìm cách làm chung với TQ. Không thể cản nổi.”
Mỹ vẫn là đối tác mậu dịch chính cho các nước Á Châu, nhưng lại đang ít quan trọng hơn vì sức tăng mạnh của Hoa Lục. Vài người thấy sức tấn công kinh tế của TQ, bây giờ thấy rõ khi có vai hội viên mới của WTO, như là khởi đầu tiến trình tất yếu của Hoa Lục thay thế Hoa Kỳ như là thế lực khống chế ở Châu Á.
Một cách tất yếu, theo lời James Castle, 1 doanh gia Mỹ lâu năm ở Indoneisa và mới đây còn là chủ tịch Phòng Thương Mãi nơi đây, “sức đòn bẩy chính sách của Mỹ như là thị trường lớn lao đang bị suy giảm.”
TQ đã là hiểm họa kinh tế và chính trị với Nhật, đồng minh chính của Mỹ trong khu vực. Ông Lardy nói là mậu dịch Hoa Lục đang tăng ở tỉ lệ mau chóng hơn sức tăng của Nhật trong cac1 năm thịnh thị của 19060s và 1970s.
Cùng lúc mà Hoa Lục mua hàng ào ạt từ các nước Á Châu, thì TQ cũng chụp nhiều khoản đầu tư mới ở Á Châu, làm các nước láng giềng một thời chói sáng - Thái, Nam Hàn, Singapore - bị kẹt với khoản kỷ lục 50 tỉ đô mà TQ dự kiến thu về năm nay.
Tới giờ, chính phủ Bush chỉ nói công khai về việc TQ như là thách thức kinh tế ở Châu Á. Nhưng trong chuyến thăm Đông Nam Á mới đây, đại diện mậu dịch Hoa Kỳ Robert B. Zoellick đưa lời khuyên các đồng minh: ông nói với 10 nước ASEAN, thường là những nước cứ gây sự với nhau - rằng họ có cơ may tốt hơn để thoát sự khống chế của Hoa Lục nếu họ gắn bó nhau thành một khối đối tác, thay vì là các nước riêng rẽ cạnh tranh nhau.
Trong dấu hiệu hiện thực mới về TQ, ASEAN đã đồng ý tháng 11 quá là nói chuyện mậu dịch với TQ, dù chưa đồng ý về 1 khu mậu dịch tự do. Sáng kiến lập khu mậu dịch tự do là TQ đưa ra.
Du khach TQ đang tràn ngập các nứơc Á Châu. Họ tới cả những nơi ở Thái và Mã Lai trước kia chỉ giành cho du khách Mỹ và Nhật. Hàng TQ xuất hiện từ Đài Bắc tới Jakarta. Xe gắn máy TQ rẻ đang tràn ngập Indonesia, Việt Nam.
Trong chiến lược biển người, Bank of China mở cac chi nhánh ở Thái, Mã và Singapore và sắp mở 1 chi nhanh mới ở Jakarta.
Một số viên chức Á Châu nói họ sợ là Đông Nam Á sẽ bị biến thành vai cung cấp thực phẩm và nguyên liệu tươi cho Hoa Lục để bù lại lấy về hàng hóa sản xuất giá rẻ, và thế là bị chính các thứ hàng này làm hại các hàng nội địa.
Nhưng ít nhất bây giờ, chiến dịch biển người và biển hàng mà Hoa Lục tràn khắp Á Châu thì đang làm lợi cho các nền kinh tế vừa mới qua suy thoaí này.
Gửi ý kiến của bạn
