Ngày thứ hai chính quyền Lào đã công nhận rằng Kery Danes và vợ là Kay, cả hai đã bị bắt giữ ngày 23 Tháng 12, 2000, đang chờ ngày ra tòa về các hành vi bất hợp pháp cấu kết với công ty GML (Gemining Lao) chuyên khai thác ngọc xa-phia tại Lào, công ty mà hai vợ chồng đang làm việc. Kerry Danes là tổng quản trị của hãng Lao Securicor, một xí nghiệp chuyên trách về xuất khẩu các loại ngọc đá hay đá quí cho các hầm mỏ của công ty GML.
Đài phát thanh nhà nước Lào đã loan tin, Kay Danes đã bị bắt ngay tại phi cảng của thủ đô Vạn Tượng về tội mang lậu 57 ngàn Mỹ kim ra khỏi Lào, một quốc gia cộng sản. Các giới chức của Lào cũng nhận báo cáo cho biết, cặp vợ chồng này có dính líu tới vụ biến mất 130 kg ngọc xa- phia của văn phòng GML tại Vạn Tượng.
Cặp này đã bác bỏ chuyện làm bậy này với các giới chức của lãnh sự quán Úc khi các giới chức được vào thăm trong nhà tù vào ngày cuối tuần.
Theo như lời của Bernie Jeppesen, thân nhân của ông Danes, người sáng lập, cũng là cổ đông quan trọng của công ty GML, ông này đã mô tả sự bắt giữ cặp vợ chồng này là một mưu đồ mà chính quyền Lào cố tình đặt ra.
“Kerry Danes là một người Tây phương rất được nể vì tại Lào, Kerry là một người thành thực vì được mọi người kính nể,” theo như lời của ông Jeppesen đã cho biết. “Chúng tôi nhân danh công ty GML tin chắc rằng vụ bắt giam Kay và Kerry là một sự trả thù và vì sợ hãi.”
Ông Jeppesen đạ cho biết, các yếu tố phạm tội đều do Hội đồng Quản trị Đầu tư của người nước ngoài tại Lào (Laotian Foreign Investment Management Council , FIMC)) đưa ra, hội đồng này có ý trả thù bởi vì họ không tài nào giành giật được quyền kiểm soát công ty GML đang dưới tay các chủ nhân.
Ông Jeppesen đã cho biết, vì sợ hãi các người trong hội đồng đã lấy cùng các yếu tố đó ra để giải thích, họ đang lo các tội phạm sẽ lòi ra. Ông Jeppesen đã không thảo luận chi tiết về các lời đã đưa ra. Giới chức của lãnh sự quán Úc sẽ còn gặp mặt Danes vào ngày thứ ba này.
Trong khi đó, một doanh gia khác cũng bị nhà nước Lào chơi xấu.
Theo tin của ký giả Karl Malakunus ngày 2/1/2001, có trường hợp tương tự như việc bắt giữ ông Danes và bà Kay, ông Mick Dempster cho rằng ông ta đã bị các giới chức Lào và những doanh gia bất hảo chơi ông. Ông Dempster, 46 tuổi, là xếp phòng an ninh của công ty GML, ông Danes đã cho thay thế làm chức vụ này năm 1998 sau khi ông Dempster bỏ chạy trốn khỏi Lào.
“Không còn nghi ngờ gì nữa, tôi chắc chắn đã bị gài bẫy, một chuyện giống như thế đã xẩy ra với Danes,” theo như lời của ông Dempster đã cho biết ngày 1/1.
Ông Danes, 42 tuổi, nguyên quán Perth, Úc và bà Danes, 33 tuổi, cặp vợ chồng này đã bị bắt vô can ngày 23 Tháng Chạp. Chính quyền Lào đã cho cặp vợ chồng này có dính líu vào vụ làm biến mất 127kg ngọc xa-phia, nhưng hai vợ chồng bác bỏ chuyện này.
Ông Dempster làm việc tại mỏ của GML nằm tại Bokeo, tỉnh nằm ở tây bắc của Lào được 10 tháng, ông đã bỏ trốn để chạy thoát thân vào Tháng Hai 1998 bằng cách băng ngang sông Cửu Long sang đất Thái Lan. Ông Dempster đã cho biết, ông đã làm phật ý các doanh gia và các cán bộ Lào trong lúc chặn bắt ngọc xa-phia trị giá cả triệu Mỹ kim bị đánh cắp để đem ra khỏi hầm mỏ.
“Họ muốn tôi cút đi sau khi họ thấy chuyện chôm chỉa đang từ từ bớt đi tới chỉ còn nhỏ giọt,” theo như lời của ông Dempster đã cho biết. “Tôi nghĩ rằng ông Danes cũng cho họ phải hạ màn quá sớm như thế.”
Ông Dempster đã cho biết, các giới chức Lào tại địa phương đã cài ông bằng cách thêu dệt ra màn cưỡng bức để ghép tội ông. Màn này dàn cực kỳ thù hận, cho một số người dùng súng AK-47 bắn vào nhà ông lúc ban đêm. Sau khi ông đã trốn được sang Thái Lan, giám đốc điều hành Bernie Jeppesen của công ty GML đã cho ông biết, nhà của ông đã bị cướp phá sau đó.
“Ông cho biết có khoảng 100 người tụ tập chung quanh nhà của tôi, họ đã chặt để mở các cửa ra vào bằng mã tấu,” theo như lời của ông Dempster. “Họ muốn cho công bố là họ muốn gánh lấy mọi trách nhiệm, không cần chúng tôi.”
Ông Jeppesen và bà vợ Julie Bruns cũng đã trốn khỏi Lào vào tháng năm, cả hai đã sợ chuyện chôm chỉa đá quí được thổi phòng lên. Ông Dempster đã cho biết, công ty GML không có tài nào khai thác mỏ tại vùng này mà không có phép của các lãnh chúa địa phương, các lãnh chúa này đã dính líu nặng nề với việc buôn bán ma túy của vùng Tam Giác Vàng.
Ông Dempster hiện nay đang làm như phụ tá cho Nghiệp đoàn Xây cất, Lâm sản, Hầm mỏ và Năng lượng tại Melbourne, Úc, ông cho biết ông Jeppesen là người có tính lập dị. Dempster đã cho biết ông Jeppesen, người gốc Đan Mạch, đã có nhiều cuộc tiếp xúc để giành rất nhiều độc quyền khai thác hầm mỏ tại Lào cách đây 10 năm.