NEW JERSEY (KL) - Theo tin của Philip Delves Broughton, phái viên tại một vùng giầu có của Hoa kỳ, quận Sommerset, New Jersey là quận giầu nhất, tính theo lợiï tức cá nhân trong tiểu bang giầu nhất của Hoa kỳ.
Cơn gió lộng lá trên đường chạy vào dẫy nhà lớn, bãi đậu của khu YMCA đậu đầy các loại xe như Jeep, Saab và Volvo.
Bên trong dẫy nhà lớn, có 25 giám đốc mới bị sa thải hay bị cho về hưu, họ tụ họp lại để học cách làm thế nào kiếm được việc làm vào thời buổi kinh tế đang gia tăng những thất bại. Russel Potter, một nhà tư vấn về quản trị, nói với nhóm ủng hộ cuộc hội thảo về sự nghiệp tại Basking Ridge: "Tất cả mọi việc làm chỉ là tạm thời. Việc trung thành không còn nữa. Các bạn phải luôn luôn cho chân sẵn sàng để nhẩy."
Ai nấy đều gật đầu, song bài học này đã quá trễ đối với phần đông. Trong khi đó tòa Bạch Ốc đưa ra một bộ mặt vững trãi của nền kinh tế Hoa kỳ, nhiều chứng cớ cho sự khủng hoảng keó dài hơn bất cứ ai đã mường tượng.
Kinh tế đi xuống từ lúc bung ra tới lúc xẹp xuống đã nhanh hơn bất cứ kỳ đi xuống nào kể từ sau cuộc khủng hoảng xăng dầu năm 1973, theo lời của một số phân tích gia về kinh tế đang hợo sướng để gọi nó là sự suy thoái kinh tế đang lấy giọng.
Sau cả chục năm kinh tế bùng đi lên, người ta miễn cưỡng để chấp nhận thời gian tốt đã hết. Khi cổ phiếu kỹ thuật đã bắt đầu cho tự do rớt xuống cách dây 16 tháng, các chuyên gia đã hoan hỉ dự đoán nền kinh tế sẽ phục hồi sớm.
Thay vì phục hồi, những gì đi theo vẫn tiếp tục trong nền kinh tế u ám. Quỹ hưu liễm đầu tư nặng vào cổ phiếu bị mất giá, khiến buộc nhiều ngưới phải rời ngày hồi hưu. Các tiền lời công ty ầm ầm xuống núi, nợ các nhân chồng chất, việc làm cắt giảm hơn 100 ngàn việc mỗi tháng cho toàn thể năm nay. Nhiều người hiện giờ cho nền kinh tế đang rơi ra khỏi vách núi, tựa như bức tranh biếm họa, để nền kinh tế lơ lửng trên không, khiến người ta kinh hãi như sắp bị rớt.
Joy Montgomery, 50 tuổi, một nhà tư vấn về tiếp thị, còn là bà mẹ đôc thân tại Basking Ridge, đã cho biết : "Các ngài cho tụ họp những người tính có việc làm cả đời tại đây. Đùng cái họ mất việc làm. Nhiều người hiện nay đã bị bịnh chấn động tâm thần."
Bịnh chấn động tâm thần là thứ bịnh hoảng hốt của những người lính sau khi chiến tranh chấm dứt, nhưng họ vẫn còn nghe thấy những tiếng súng của đại bác.
Tại các công ty lớn điạ phương dùng người, như các công ty viễn thông Lucent và Avaya, hàng trăm người đã bị sa thải hay cho về hưu non trong mấy tuần vừa qua. Cuối năm nay, hãng Lucent đang đợi để bắt buộc phải cho cắt giảm số nhân công từ 155 ngàn người trong 12 tháng xuống còn 60 ngàn người.
Những phát giác về các quá lố của Lucent trong thời gian kinh tế bùng ra đã chất thêm cơn giận dự của dân điạ phương. Trong tháng qua, hãng này đã tuyên bố cho bán hai sân chơi golf của các giám đốc và chiếc phi cơ phản lực của công ty trị giá trên 20 triệu Mỹ kim. Những người chưa từng huởng cái diễm phúc này, nay bị mất việc, đã nổi cơn giận dữ.
Anne Mellen, một chuyên gia kỹ thuật đã phải nhận gói về hưu non, cho biết : "Có cả đống người đang thù hận về chuyện này."
Quang cảnh khắp nơi tại Hoa kỳ, chí thấy những dấu hiệu kinh tế suy thoái mà các nhà thống kê về kinh tế đang chính thức đưa ra thêm nữa. Số bản lý lịch xin việc làm ghi trên Monster.com, một cứ khu web có tiếng cho những dân tìm việc làm, đã tăng từ 4 triệu bản lên tới 11 triệu bản.
Các nhà hàng và các hãng hàng không đang trải qua sự đi xuống tệ nhất kể từ sau lần kinh tế suy thoái năm 1990-91. Phần lớn các nhà kinh doanh loại này này có kinh nghiệm về kinh tế suy thoái đang cho chuẩn bị tài chánh để làm ăn khấm khá hơn.
Lloyd Feinstein, một nhà tư vấn về sự nghiệp tại Basking Ridge đã cho biết : "Những ngưới có 10 năm khấm khá. Những người này có nhiều nguồn lợi hơn. Họ có thể tiếp tục sống lâu hơn nữa không cần tấm chi phiếu của đồng lương."
Nhưng trong số dân còn trẻ, lần đầu tiên nếm mùi kinh tế u ám, nhất là những người nghèo, thì bị nợ chồng chất lên cao như mua trả góp, xử dụng thẻ tín dụng để chi tiêu bừa bãi.
Kinh tế Hoa kỳ suy thoái đang khiến cho giới tiêu thụ mắc nợ gấp hai lần, 7,3 ngàn tỷ Mỹ kim theo như sự phỏng đoán của Qũy dự trữ liên bang như đã tính trong cuộc suy thoái kinh tế mới đây.
Hàng chục năm về trước, kinh tế quốc nội có bị đình trệ sẽ được cho bắt cho đi lên ngay nhờ vào kinh tế cho bùng ra nơi nào khác trên thế giới bằng chiến tranh. Nhưng vào thời gian này, toàn thế giới đều bị kinh tế suy thoái, có cùng một lúc với nhau, theo như lời của các kinh tế gia cho biết, khi càng cho gia tăng việc hội nhập kinh tế toàn cầu.
"Theo cân bằng kinh tế, tôi phải nói rất có thể các kho khăn đang tiếp tục tại đây hay tại hải ngoại còn cao hơn những cái nhìn phổ biến của hầu hết các kinh tế gia," theo lời của Robert Rubin, nguyên bộ trưởng ngân khố Hoa kỳ, được đưa ra trong tuần này. Những ai nằm tại trận tuyến như Basking Ridge sẽ biểu đồng tình.
Gửi ý kiến của bạn
