OTTAWA (KL) - Tại Hoa kỳ, chính phủ liên bang đã thông qua hiến pháp để tăng lằn ranh tuổi được hưởng hưu liễm. Vào năm 2027, những công dân Hoa kỳ nào tới tuổi 67 coi như đủ tư cách để lãnh tiền an sinh xã hội, nhập đi theo thời gian (phase-in) từ tuổi 65 tăng dần dần lên tới tuổi 67.
Dân Canada càng ngày càng chống lại chuyện tăng tuổi về hưu, mặc dầu họ cũng quan tâm về khả năng tài trợ hưu liễm và y tế cho cả triệu người đã sinh ra trong thời kỳ Bé tí bùng nổ (Baby Boom, sau Thế Chiến 2, hàng triệu lính về nước và vài năm sau, con nít ra đời hàng loạt), theo như cuộc bỏ thăm.
Pollara, một công ty nghiên cứu của Toronto đã mở cuộc thăm dò dân chúng theo đề nghị của báo Southam News, dân Canada chưa hẳn chịu hy sinh để giải quyết số dân về hưu gia tăng, cũng như hậu quả kế tiếp của nền kinh tế.
Cuộc bỏ thăm cho thấy, 69% dân Canada chống lại việc nâng tuổi hưu từ 65 lên 67, đi theo gương Hoa kỳ. Hai phần ba người bỏ phiếu chống lại ý kiến người già phải bỏ tiền trả tiền bảo hiểm y tế riêng.
Chống các đề nghị này là những người dân sinh trong thời kỳ Bé tí bùng nổ.
Nhiều kinh tế gia tin rằng khi 10 triệu dân thuộc thời kỳ bé tí bùng nổ, nối đuôi nhau lần lượt về hưu, tiền chi phí y tế cũng như tiền hưu liễm sẽ tăng lên một cách kinh khủng, trong khi kinh tế đi xuống không thâu được tiền thuế.
Phó tổng giám-đốc công ty Pollara là ông Don Guy, ông nói : “Dân chúng ý thức như thấy cái bóng đen này đang bao trùm vấn đề dính tới họ, nhưng họ chưa chuẩn bị gì cả vào lúc này.”
Các nhà nghiên cứu của Pollara đã phỏng vấn 1.017 dân Canada trong ba ngày vào cuối tháng chạp. Theo lý thuyết, cuộc bỏ thăm này không mấy gì khác, chỉ tăng lên 2,1% so với cuộc phỏng vấn những người Canada đứng tuổi lấy ra 19 trong số 20 trường hợp để tính.
Ôạng Guy cho biết, cuộc bỏ thăm cho thấy rõ cái khó khăn của chình quyền thuộc đảng tự do gặp phải là đem chắp nối hệ thống tiền an lão (OAS=Old Age Security) với hưu liễm.
Hai năm trước đây, dưới áp lực của nhóm người tuổi cao, Paul Martin, bộ trưởng bộ tài chánh đã phải bỏ cái đề nghị đưa ra tiền phúc lợi mớicho người già (New Senior Benefit) tính làm chậm lại tiền nhà nước phải chi cho tiền an lão (OAS).
“Ngày nay dân chúng không còn kiểu hy sinh khi không rõ lý do tại sao họ phải chịu như thế”, lời của ông Guy.
“Có nghĩa là các chính trị gia Canada sẽ phải bỏ nhiều công sức dẫn dắt dân chúng đi vào vấn đề này, giống như mở cuộc chiến chống sự thâm thủng.”
Tại Canada, chính phủ đã thử kìm chi phí gia tăng trả cho hưu liễm công từ năm 1985 khi chính phủ Brian Mulroney đưa ra đề nghị giảm chỉ số tiền hưu theo sự lạm phát, nhưng hoàn toàn thất bại vì không ai hưởng ứng cả.
Đã có lần ông Martin bàn cuộc canh cải lớn rất cần để chuẩn bi cho số dân già tăng gấp đôi vào năm 2030. Hiện nay ông vận động cải tiến thuế và tăng tiền cá nhân đóng góp theo mức lương để giữ hệ thống chi trả tiền hưu của Canada trong vài chục năm.
Vài chuyên gia về hưu liễm cho rằng Canada đang mơ ngủ đi đụng bức tường tài chánh.
Malcolm Hamilton, thống kê bảo hiểm và tư vấn gia của công ty William M. Mercer Ltd. cho biết, Canada không thể nào vừa chạy vào những năm dành cho những người sinh thời kỳ bé tí bùng nổ về hưu, vừa kéo theo gánh nợ quốc gia. Tiền lời nợ sẽ phải trả cứ bốn đồng đô la chính phủ chi ra phải trả lời một đô la tiền lời.
Ông Hamilton cho biết, tiền bỏ ra trả lời cho tiền nợ hiện nay là tiền cần cho tương lai để tài trợ những chương trình như y tế và an lão.
Ông nói: “Nếu tình trạng này cứ tiếp tục, tôi nghĩ là hết chữa, tất cả sẽ tanh banh. Chúng ta cần thiết làm cho tỷ số tiền nợ đối với sản luợng quốc gia xuống thiệt thấp (cách đo tiền nợ theo cỡ kinh tế).”
Sau chiến tranh thời đại bé tí bùng nổ đã sinh ra 10 triệu trẻ em khoảng năm 1947-1946. Vào năm 2030, cứ ba công dân Canada, có một công dân là người già.
Cuộc bỏ phiếu do Pollara tổ chức, thấy dân Canada không tin là có hiện tuợng bé tí bùng nổ, tất cả đều là chuyện tiêu cực.
73% người bỏ phiếu cho rằng số người thuộc thời đại bé tí bùng nổ về hưu, lúc đó có nhiều việc làm cho giới trẻ, nửa số phiếu người già về hưu sẽ bỏ việc làm.
44% dân Canada cho là ảnh hưởng bé tí về hưu sẽ giúp cho nền kinh tế, có 63% cho là lúc đó vấn đề y tế sẽ có rắc rối.
Dân Canada càng ngày càng chống lại chuyện tăng tuổi về hưu, mặc dầu họ cũng quan tâm về khả năng tài trợ hưu liễm và y tế cho cả triệu người đã sinh ra trong thời kỳ Bé tí bùng nổ (Baby Boom, sau Thế Chiến 2, hàng triệu lính về nước và vài năm sau, con nít ra đời hàng loạt), theo như cuộc bỏ thăm.
Pollara, một công ty nghiên cứu của Toronto đã mở cuộc thăm dò dân chúng theo đề nghị của báo Southam News, dân Canada chưa hẳn chịu hy sinh để giải quyết số dân về hưu gia tăng, cũng như hậu quả kế tiếp của nền kinh tế.
Cuộc bỏ thăm cho thấy, 69% dân Canada chống lại việc nâng tuổi hưu từ 65 lên 67, đi theo gương Hoa kỳ. Hai phần ba người bỏ phiếu chống lại ý kiến người già phải bỏ tiền trả tiền bảo hiểm y tế riêng.
Chống các đề nghị này là những người dân sinh trong thời kỳ Bé tí bùng nổ.
Nhiều kinh tế gia tin rằng khi 10 triệu dân thuộc thời kỳ bé tí bùng nổ, nối đuôi nhau lần lượt về hưu, tiền chi phí y tế cũng như tiền hưu liễm sẽ tăng lên một cách kinh khủng, trong khi kinh tế đi xuống không thâu được tiền thuế.
Phó tổng giám-đốc công ty Pollara là ông Don Guy, ông nói : “Dân chúng ý thức như thấy cái bóng đen này đang bao trùm vấn đề dính tới họ, nhưng họ chưa chuẩn bị gì cả vào lúc này.”
Các nhà nghiên cứu của Pollara đã phỏng vấn 1.017 dân Canada trong ba ngày vào cuối tháng chạp. Theo lý thuyết, cuộc bỏ thăm này không mấy gì khác, chỉ tăng lên 2,1% so với cuộc phỏng vấn những người Canada đứng tuổi lấy ra 19 trong số 20 trường hợp để tính.
Ôạng Guy cho biết, cuộc bỏ thăm cho thấy rõ cái khó khăn của chình quyền thuộc đảng tự do gặp phải là đem chắp nối hệ thống tiền an lão (OAS=Old Age Security) với hưu liễm.
Hai năm trước đây, dưới áp lực của nhóm người tuổi cao, Paul Martin, bộ trưởng bộ tài chánh đã phải bỏ cái đề nghị đưa ra tiền phúc lợi mớicho người già (New Senior Benefit) tính làm chậm lại tiền nhà nước phải chi cho tiền an lão (OAS).
“Ngày nay dân chúng không còn kiểu hy sinh khi không rõ lý do tại sao họ phải chịu như thế”, lời của ông Guy.
“Có nghĩa là các chính trị gia Canada sẽ phải bỏ nhiều công sức dẫn dắt dân chúng đi vào vấn đề này, giống như mở cuộc chiến chống sự thâm thủng.”
Tại Canada, chính phủ đã thử kìm chi phí gia tăng trả cho hưu liễm công từ năm 1985 khi chính phủ Brian Mulroney đưa ra đề nghị giảm chỉ số tiền hưu theo sự lạm phát, nhưng hoàn toàn thất bại vì không ai hưởng ứng cả.
Đã có lần ông Martin bàn cuộc canh cải lớn rất cần để chuẩn bi cho số dân già tăng gấp đôi vào năm 2030. Hiện nay ông vận động cải tiến thuế và tăng tiền cá nhân đóng góp theo mức lương để giữ hệ thống chi trả tiền hưu của Canada trong vài chục năm.
Vài chuyên gia về hưu liễm cho rằng Canada đang mơ ngủ đi đụng bức tường tài chánh.
Malcolm Hamilton, thống kê bảo hiểm và tư vấn gia của công ty William M. Mercer Ltd. cho biết, Canada không thể nào vừa chạy vào những năm dành cho những người sinh thời kỳ bé tí bùng nổ về hưu, vừa kéo theo gánh nợ quốc gia. Tiền lời nợ sẽ phải trả cứ bốn đồng đô la chính phủ chi ra phải trả lời một đô la tiền lời.
Ông Hamilton cho biết, tiền bỏ ra trả lời cho tiền nợ hiện nay là tiền cần cho tương lai để tài trợ những chương trình như y tế và an lão.
Ông nói: “Nếu tình trạng này cứ tiếp tục, tôi nghĩ là hết chữa, tất cả sẽ tanh banh. Chúng ta cần thiết làm cho tỷ số tiền nợ đối với sản luợng quốc gia xuống thiệt thấp (cách đo tiền nợ theo cỡ kinh tế).”
Sau chiến tranh thời đại bé tí bùng nổ đã sinh ra 10 triệu trẻ em khoảng năm 1947-1946. Vào năm 2030, cứ ba công dân Canada, có một công dân là người già.
Cuộc bỏ phiếu do Pollara tổ chức, thấy dân Canada không tin là có hiện tuợng bé tí bùng nổ, tất cả đều là chuyện tiêu cực.
73% người bỏ phiếu cho rằng số người thuộc thời đại bé tí bùng nổ về hưu, lúc đó có nhiều việc làm cho giới trẻ, nửa số phiếu người già về hưu sẽ bỏ việc làm.
44% dân Canada cho là ảnh hưởng bé tí về hưu sẽ giúp cho nền kinh tế, có 63% cho là lúc đó vấn đề y tế sẽ có rắc rối.
Gửi ý kiến của bạn
