WESTMINSTER, Calif. - Về Việt Nam làm ăn phải coi chừng gặp họa, đó là lời nhiều người Quận Cam cảnh giác nhau sau khi một doanh gia Quận Cam bị quản thúc tại Sài Gòn. Tin này lược dịch từ báo O.C. Register hôm Thứ Năm như sau.
Một doanh gia Little Saigon về VN năm 1998, hy vọng hốt bạc. Nhưng ông Lưu Hùng Sơn, tức “Sonny”, lại mất sạch tiền bạc và đang bị quản thúc tại gia ở Sài Gòn, bị cáo buộc là vi phạm luật kinh doanh VN.
Nhiều người trong cộng đồng VN lưu vong xem trường hợp của Lưu, một doanh gia ngành viễn thông người từng giúp sáng lập Phòng Thương Mại Người Mỹ Gốc Việt Quận Cam và là người sở hữu một trong những văn phòng khai thuế lâu năm nhất Little Saigon, như lời cảnh giác cho những ai muốn về VN làm ăn.
“Ai cũng biết rằng Sonny Luu đang gặp nạn, nhưng chúng tôi không biết chính xác ra sao,” theo lời Luật Sư Trần Thái Văn, người chống bình thường mậu dịch với VN cho tới khi nào nhân quyền được tôn trọng. “Với những người chống Hà Nội, điều này cho thấy tất nhiên xảy ra khi bạn làm ăn với kẻ xấu.”
Trả lời phỏng vấn qua điện thoại từ nhà ở Sài Gòn, Lưu nói là ông “100% vô tội” và rằng ông bị “trở thành nạn nhân bởi chính quyền địa phương.” Nhưng ông từ chối nói về vụ án, vì sợ chọc giận các viên chức CSVN.
Lưu, 55 tuổi, nói là đang sống với gia đình ở Sài Gòn, được tự do đi lại trong thành phố nhưng phải về nhà mỗi đêm. Ông không thể rời VN vì giấy chiếu khán đã bị tịch thu. Ông phải nhờ bạn hữu và gia đình từ Mỹ gửi tiền giúp.
Trường hợp của ông xảy ra giữa lúc Quốc Hội chuẩn bị bàn về thương ước VN-Mỹ đạt được hồi tháng 7. Dân Biểu Dana Rohrabacher (CH-Huntington Beach) nói là vụ của Lưu củng cố thêm lập trường của ông để chống thương ước.
“Chúng tôi chỉ có thể chúc lành ông Lưu và hy vọng ông ta ra sớm,” theo lời DB Rohrabacher, người đã bảo trợ một dự luật ngăn chận thương ước với VN trong 3 năm, nhưng dự luật đã bị bác. Nhưng đó là hiểm nguy bạn chấp nhận khi làm ăn với bọn cướp ở Hà Nội.”
Các chuyên gia luật pháp nói là không có thương ước nào có thể bảo vệ giới đầu tư khỏi truy tố hình sự, nhưng vài người bênh vực thương ước nói là nó có thể giúp những người như Lưu bằng cách làm sáng tỏ luật kinh doanh.
“Nó sẽ không xảy ra liền sau một đêm, nhưng lý do chúng tôi cần thương ước là CSVN sẽ phải chấp nhận tuân thủ theo luật pháp,” theo lời Frances Zwenig, giám đốc khu vực VN của Hội Đồng Kinh Doanh Mỹ-ASEAN tại Washington.
Lưu và công ty của ông là Sonex Corp., bắt đầu làm liên doanh viễn thông (về phone di động) với VN năm 1996, tìm cách hốt bạc khi VN tân trang hệ thống lỗi thời. Nhưng các đối tác Hoa Kỳ đầu tiên của Lưu cũng lẩn tránh hệt như sự thành công của ông tại VN. Hãng Vanguard Cellular System được AT&T mua năm 1998, và hãng International Wireless Communications Corp. tại San Mateo đã khai phá sản tháng 1.1999.
Lưu lần cuối rời Quận Cam đi VN là tháng 11.1998, mang các kế hoạch để lập một công ty 25 triệu đô chuyên về ráp phụ tùng viễn thông và điện tử, một liên doanh với nhà nước CSVN sẽ gọi là Saigon ETMC. Lưu dự tính thu hút 18 triệu đô từ các nhà đầu tư ngoại quốc, rồi sẽ hợp với 7 triệu đô do chính phủ CSVN bỏ vào.
Nhưng tháng 1.1999, Lưu bị công an Bộ Nội Vụ bắt với cớ là giả mạo giấy tờ. Các bản văn đó là các bản đúc kết không chính thức trong 1 buổi họp tại Sài Gòn giữa Lưu và các đại diện chính phủ, trong đó có cả Ngô Xuân Lộc, Phó Thủ Tướng đặc trách kỹ nghệ, giao thông và viễn thông.
Sau khi nằm tù 8 tháng ở một nhà tù Hà Nội, Lưu được cho về nhà để quản thúc tại gia. Vụ án này còn chờ quyết định của Tòa Điều Tra Tối Cao ở Sài Gòn. Tháng 5, trong khi Lưu còn chờ kết quả tòa, công ty Sonex Corp. của ông bị cáo buộc trong một âm mưu bán các cú phone viễn liên giá thấp gọi ra hải ngoại vì như vậy là vi phạm độc quyền viễn thông của CSVN. Các đại diện từ 3 công ty và 3 viên chức chính phủ tại Bưu Điện cũng bị cáo buộc âm mưu này, theo tin TTXVN.
Bản tin đó viết, Sonex và các hãng khác, mỗi hãng đã bỏ túi 300,000 đô la mỗi tháng từ tháng Ba tới tháng Chín 1999, bằng cách bán các cú phone viễn liên giá hạ ra ngoài nước, chủ yếu là gọi sang Mỹ. Công ty điện thoại chính phủ - tính hơn 3 đô la mỗi phút cho các cú phone gọi sang Mỹ - đã bị thiệt hại 8 triệu đô la.
Lưu bác bỏ liên hệ màn gian lận phone viễn liên. Ông nói, “Làm sao tôi làm được" Tôi còn trong tù, xa tít kìa, mà biệt giam nữa.” Các viên chức Bộ Ngoại Giao CSVN từ chối bình luận.
Sau khi bị bắt, Lưu có xin trợ giúp từ Tòa Lãnh Sự Hoa Kỳ ở Sài Gòn. Các viên chức ngoại giao Mỹ nói là họ không thể nói gì vụ này, vì Lưu chưa cho miễn đặc quyền giữ bí mật.
Nhưng mọi người ở Little Saigon đang bàn tán xôn xao. Hai người em của Lưu, đều ở Qậun Cam, từ chối bàn về vụ này.
Hầu hết khách hàng khai thuế của Lưu đã bỏ đi vì Lưu không có mặt, theo lời Hoai Phan, người làm việc cho Lưu và đã về VN thăm Lưu hồi tháng Ba. Điện thoại hiếm khi kêu tại văn phòng của Lưu trên đường Bolsa, chỉ trừ các cú phone đòi nợ. Phan nói, “Nhiều bạn của ông Sonny Lưu đã khuyên đừng về VN làm ăn, mà ổng đâu có nghe.”
Gửi ý kiến của bạn
