Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo hôm Thứ Hai, 13 tháng 7 năm 2020 đã tuyên bố bác bỏ chính thức “hầu hết” các tuyên bố chủ quyền biển của Trung Quốc tại Biển Đông, là hành động leo thang mới nhất giữa Washington và Bắc Kinh, theo bản tin của CNN cho biết.
Mô tả hành động như là “việc làm mạnh chính sách của Hoa Kỳ,” người lãnh đạo ngành ngoại giao Hoa Kỳ khẳng quyết rằng “Tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với các nguồn tài nguyên ngoài biển hầu khắp Biển Đông là hoàn toàn bất hợp pháp, vì là chiến dịch bắt nạt để kiểm soát của họ.”
“Thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh đối xử với Biển Đông như đế quốc biển của họ. Mỹ đứng cùng lập trường với các đồng minh và đối tác Đông Nam Á trong việc bảo vệ quyền chủ quyền của họ đối với các nguồn tài nguyên biển, phù hợp với các quyền và trách nhiệm của họ theo luật quốc tế,” theo ông Pompeo cho biết trong một tuyên bố dài.
Hành động này là “rất có ý nghĩa,” theo Gregory Poling, một chuyên gia cao cấp đối với Đông Nam Á và giám đốc Viện Asia Maritime Transparency Initiative tại Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế cho biết.
“Điều cơ bản mà Hoa Kỳ đã nói là chúng tôi sẽ giữ sự trung lập trên các vấn đề ai làm chủ đảo hay bãi đá nào tại Biển Đông, nhưng chúng tôi không còn giữ im lặng nữa về các tuyên bố bất hợp pháp của TQ đối với các vùng biển,” theo Poling giải thích, nói thêm rằng trong quá khứ, Hoa Kỳ đã “không nhất quyết” về vấn đề này.
Poling nói với CNN rằng “phần lớn tùy thuộc vào cách như thế nào” mà Hoa Kỳ sẽ thực hiện lời tuyên bố hôm Thứ Hai, nhưng gọi đó là “sự bùng nổ rất lớn về mặt ngoại giao.”
“Để cho Mỹ công khai gọi các hành động của TQ là bất hợp pháp, không phải chỉ nói là gây bất ổn hay vô ích, mà còn nói đây là bất hợp pháp,” theo ông nói. “Điều đó giúp các đối tác như Việt Nam và Phi Luật Tân, và nó sẽ gây áp lực lên các quốc gia khác – chẳng hạn Liên Âu – để dẹp rào cản và họ phải tuyên bố điều gì đó.”
Pompeo nói hôm Thứ Hai rằng Hoa Kỳ đang đặt lại lập trường của họ với phán quyết năm 2016 bởi tòa trọng tài Liên Hiệp Quốc đứng về phía Phi Luật Tân chống lại tuyên bố chủ quyền của TQ mà họ đã tuyên bố chủ quyền lịch sử và kinh tế với phần lớn Biển Đông.
Trong tuyên bố, ông Pompeo cũng nhắm vào các nỗ lực của TQ thiết lập các tuyên bố chủ quyền bên trong Vùng Đặc Quyền Kinh Tế của các nước khác, là các vùng kéo dài 200 hải lý sâu vào biển tính từ bờ. Pompeo nói rằng TQ “không thể khẳng định một cách hợp pháp chủ quyền biển – gồm bất cứ Vùng Đặc Quyền Kinh Tế (EEZ) nào từ bãi đá ngầm Scarborough Reef và Quần Đảo Trường Sa.
Ông cũng bác bỏ tuyên bố chủ quyền của TQ đối với bãi đá ngầm Mischief Reef và Second Thomas Shoal – “cả hai đều hoàn toàn nằm dưới quyền chủ quyền và quyền tài phán của Phi Luật Tân.
Ông cũng bác bỏ tuyên bố chủ quyền của TQ trong các vùng biển chung quanh Vanguard Bank (ngoài khơi Vietnam), Luconia Shoals (ngoài khơi Mã Lai Á), các vùng biển trong Vùng Đặc Quyền Kinh Tế của Brunei, và Đảo Natuna Besar (ngoài khơi Nam Dương).
Gửi ý kiến của bạn
