Liên hội người Canada đang yêu cầu chất vấn là làm thế nào nhân viên mật vụ của Trung quốc được phép dùng hai công ty tại Vancouver lãnh người để nhập cảnh Canada.
Bốn nhân viên mật vụ đã giả trang là doanh gia của hai công ty của chính phủ Trung quốc để xâm nhập trái phép.
Các nhân viên này mang một lá thư giới thiệu giả của Bộ Hợp tác Kinh tế và Ngoại thương để xin hộ chiếu nhập cảnh của tòa đại sứ Canada tại Bắc kinh.
Ý đồ tham quan thực sự hồi tháng năm 2000 của những nhân viên này là lừa bắt tên đào tỵ Lai Changxing, kẻ đang đệ đơn xin tỵ nạn tại Canada, để mang về Trung quốc.
Việc xẩy ra này được tòa án về di dân mô tả chi tiết dầy 294 trang trong việc phán quyết Lai và bà vợ của y không phải là người tỵ nạn chính trị. Trung quốc đã tố giác Lai và bà Tsang Mingna, vợ y, là đầu đảng của ổ buôn lậu nhiều tỷ Mỹ kim.
Lai và vợ y cùng với ba đứa con đã nhập cảnh Canada hồi năm 1999 và đã đệ đơn xin tỵ nạn hồi năm 2000.
Theo sự xét xử của tòa án, tòa đã nói ra có ba nhân viên Trung quốc thuộc tổ điều tra 4-20 được lập ra để truy lùng vụ tham nhũng làm xấu mặt chính quyền Trung quốc đối với thế giới, ba nhân viên này đã gặp mặt Lai. Tổ điều tra này gồm có cảnh sát và gián điệp của Trung quốc.
Cả ba nhân viên đã tới Canada cùng với người em của Lai được thả ra khỏi tù để đi theo kế hoạch này. Bốn người đã giả trang là các doanh gia. Họ đã mang thư mời của hai công ty tại Vancouver : Tricell (Canada) Inc. và Top Glory Enterprises Ltd.
Công ty Tricell thuộc công ty xuất và nhập khẩu hàng hóa nhẹ của chính quyền Trung quốc. Công ty Top Glory là chi nhánh của công ty xuất và nhập khẩu ngũ cốc, xăng dầu và thực phẩm. Cả hai công ty này đều thuộc quyền nhà nước tại Trung quốc.
Các nhân viên này đã đóng vai là viên chức cao cấp và nói với sở di trú Canada là họ đang đi tìm vấn đề đề xuất khẩu nông sản cho nền công nghiệp làm giấy tại Canada.
Các viên chức của hai công ty này đã khai trước tòa rằng họ hoàn toàn không biết rõ lý lịch của các nhân viên này, họ chỉ biết là công ty mẹ của họ tại Trung quốc đã chỉ thị cho họ phải làm giấy mời những người này tới Vancouver để tinh việc buôn bán.
Các viên chức của hai công ty còn cho biết họ thường tiếp nhận các đại diện của các công ty mẹ từ Trung quốc sang Canada.
“Đây là hành động kinh hoàng và trái phép. Các quí vị thử tưởng tượng xem đã có biết bao nhiêu công ty hiện nay đang có hành động như thế,” theo lời của Stinson, một nghị sĩ đang yêu cầu để lôi việc này ra cật vấn.
Tính ra từ năm 1997, Bắc kinh đã đặt được trên 200 công ty để làm bức bình phong và lập mặt trận tình báo cho cơ quan tình báo của Trung cộng trên đất Canada và hoạt động của 200 công ty hiện nay đang trải rộng trên đất Hoa kỳ dưới nhiều hình thức từ các hội Hoa kiều, các giáo phái theo truyền thống Trung hoa, các hội sinh viên người Mỹ gốc Hoa cho tới các cửa tiệm do người Hoa làm chủ, theo như cơ quan tình báo của Canada đã cho biết.
Trường hợp đưa điệp viên sang nước khác để bắt cóc người về cũng là chuyện bình thường với chính phủ Việt Nam. Mới vài năm trước, nhà nước Hà Nội đã đưa một nhóm công an vào Sofia, thủ đô Bulgaria và bắt cóc nhà văn Phạm Văn Viêm về lại Hà Nội. Lời kêu cứu của những người Việt trong khu chung cư của ông Phạm Văn Viêm đã được báo chí Việt Ngữ hải ngoại đăng tải, nhưng không một tung tích hoặc ảnh hưởng nào thấy được. Nhà văn Phạm Văn Viêm đã dịch cuốn “Chủ Nghĩa Phát Xít” ra Việt ngữ, trong đó phân tích và so sánh chủ nghĩa Cộng Sản với các chế độ Phát Xít, nói rõ sức tàn phá kinh hoàng của 2 chủ nghĩa này với nhân loại. Phạm Văn Viêm nguyên là tu nghiệp sinh từ Hà Nội sang Sofia, đã ở lại tị nạn luôn, và là một nhà khoa học lớn trong cộng đồng người Việt đào tị.