GENEVA (Reuters) - Tại sao Đức Quốc phải bồi thường cho các gia đình Do Thái nạn nhân thời phát xít, mà Hoa Kỳ lại không chịu bồi thường cho các gia đình nô lệ da đen trước kia" Những vấn đề như vậy đang làm Hoa Kỳ kinh hoảng, vì có thể sẽ được nêu ra trong 1 hội nghị quốc tế.
Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc Mary Robinson cảnh cáo rằng Hội Nghị Thế Giới Về Chủ Nghĩa Kỳ Thị Chủng Tộc (WCR) cầm chắc sẽ thất bại, nếu các phaí đoàn không bày tỏ “tính thực tế” khi dựng nghị trình thảo luận.
Với tình hình hội nghị LHQ này bị đe dọa tẩy chay bởi Hoa Kỳ, Robinson nói các nước phải gạt bỏ các dị biệt để bảo đảm các phiên họp ở Nam Phi sẽ là điểm chuyển biến trong cuộc chiến chống chủ nghĩa kỳ thị màu da và ngoại kiều.
Cao Ủy Nhân Quyền LHQ, đồng chủ tọa hội nghị từ ngày 31-8 tới 7-9 với chính phủ Nam Phi, cứng rắn lập lại quan điểm của bà rằng 1 nỗ lực của các nước Ả Rập muốn liệt kê chủ nghĩa lập quốc Do Thái vào danh sách kỳ thị chủng tộc sẽ nhận chìm hội nghị ở Durban.
Nhưng bà dịu giọng hơn khi nói về một vấn đề khác - đó là nạn bắt người khác làm nô lệ, và xem các nước buôn bán nô lệ trong quá khứ (như Hoa Kỳ) có nên phải trả tiền bồi thường không.
Hoa Kỳ hôm Thứ Sáu lạnh cẳng, nói rõ rằng Mỹ sẽ không dự hội nghị Durban nếu, hoặc là chủ nghĩa lập quốc Do Thái hoặc là vấn đề bồi thường nô lệ được đưa ra họp ở Durban. Quan điểm của Mỹ được hầu hết các nước đã phát triển hỗ trợ, vì sợ là việc bồi thường tài chánh có thể làm họ gặp nhiều đơn kiện bồi thường.
Vài tổ chức Mỹ da đen đã nêu lên khả năng về việc thương lượng về tiền bồi thường tương tự việc trả cho các nạn nhân - hầu hết là Do Thái - của các sự truy bức bởi Đức Quốc Xã thời Thế Chiến 2. Robinson nói rất mực quan trọng là hội nghị Durban phải giải quyết đầy đủ các sai trái quá khứ, đặc biệt là nạn nô lệ xảy ra giữa Châu Phi và Châu Mỹ trong hơn 200 năm cho tới đầu thế kỷ qua.
Bà nói, “Cốt tủy là phải công nhận các sai trái đó... chúng ta phải bàn xong quá khứ mới đi tới tương lai được.”
Trong khi tránh nói lộ chi tiết, bà bày tỏ lạc quan về vài thỏa thuận có thể đạt được giữa các nước Phi Châu đang đòi hỏi bồi thường và các nước cựu thực dân.
Gửi ý kiến của bạn
