HÀ NỘI (Reuters) - Hôm thứ hai 6-9, các giới chức Mỹ nói Việt Nam sẽ cố gắng hết sức để chấp thuận một thỏa ước thương mại với Mỹ cho kịp thời ký kết vào dịp họp thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Á châu- Thái Bình Dương vào tuần tới.
Ngoại trưởng Mỹ Madeleinne Albright trong một cuộc họp báo nói bà hy vọng Washington và Hà Nội sẽ chính thức ký kết hiệp ước vào dịp họp của APEC tại Tân Tây Lan trong hai ngày 12 và 13 tháng 9.
Bà Albright đã đến Hà Nội hôm thứ hai. Một giới chức Mỹ tháp tùng bà nói: “Viễn tượng ký kết sớm đã tốt hơn, ký tại Auckland (Tân Tây Lan) hay ngay sau đó”.
Bà Albright đã thúc giục chính phủ CS Việt Nam ký kết mau lẹ bản hiệp ước để Quốc hội Mỹ chuẩn y, mở đường cho việc quan hệ mậu dịch bình thường giữa hai nước cựu thù.
Bà cũng đã nêu lên sự bất mãn của Washington về thành tích nhân quyền của Việt Nam và nói các mối quan hệ chính trị sẽ không thể hoàn toàn bình thường nếu không có tiến bộ trong lãnh vực này.
Các nhà phân tích nói nếu Quốc hội Mỹ không chuẩn y bản hiệp ước mậu dịch trong vài tháng tới, toàn bộ vấn đề sẽ bị gác qua một bên vì cuộc tranh cử Tổng Thống Mỹ vào năm tới.
Sau khi đến Hà Nội bà Albright đã hội kiến với Thủ tướng CSVN Phan Văn Khải, Ngoại trưởng Nguyễn Mạnh Cầm và Tổng bí thư Lê Khả Phiêu. Sau các cuộc hội kiến này bà Albright nói:
“Xét theo lịch trình làm việc của Quốc Hội Hoa Kỳ, điều cần thiết là phải có hành động mau lẹ để cơ hội lớn này khỏi trở thành một cơ hội bị bỏ lỡ”.
Bà tiếp: “Tôi hy vọng hiệp ước sẽ được ký kết ở Auckland nhưng thật rất khó mà tiên đoán... Nhưng tôi cảm thấy rất tốt, chắc chắn về sự chú trọng dành cho bản thỏa hiệp mâu dịch song phương và ý chí của họ muốn làm việc này cho xong”.
Bản hiệp ước bao gồm các quyền đầu tư và tác quyền sẽ đưa mối quan hệ thương mại song phương đi cùng hướng với các hiệp ước Mỹ đã ký kết với phần lớn các nước trên thế giới.
Đó cũng là thỏa ước quan trọng nhất trong một loạt những thỏa ước theo từng nấc thương lượng khác nhau giữa Hà Nội và Washington kể từ 4 năm nay.
Những thỏa ước khác liên quan đến vấn đề tài trợ xuất cảng, buôn lậu ma túy, chia sẻ bán vé phi cơ và khoa học kỹ thuật.
Bà Albright cho biết bà đã nói với các nhà lãnh đạo Việt Nam “bộc trực và mạnh mẽ” về nhân quyền, gồm cả tự do tôn giáo, về quyền hiệp hội và quyền của công nhân được tự lập tổ chức.
Bà nói trong cuộc họp báo: “Chúng tôi đã nhìn thấy một vài dấu hiệu tiến bộ mới đây trong các lãnh vực đó, nhưng nếu vẫn không cho phép có sự cởi mở hơn và dung nhập hơn trong chính trị và truyền thông, Việt Nam sẽ tự mình chối bỏ những lợi thế của một uy tín quốc tế lớn lao hơn.
“Tôi đã nói rõ thêm một lần nữa rằng mối quan hệ giữa hai nước, trong khi được cải thiện và bình thường hóa, sẽ không bao giờ được trở thành bình thường cho đến khi chúng tôi cảm thấy tình hình nhân quyền ở Việt Nam đã có chấn chỉnh”.
Tuần trước, Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Đình Bin nói các ký giả nước ông ta không có tù nhân chính trị, chỉ có những tù nhân đã vi phạm luật pháp Việt Nam.
Ông ta nói, “Một sự trao đổi quan điểm về nhân quyền cần phải được đặt trên cơ sở tôn trọng chủ quyền, mức độ phát triển và các khía cạnh văn hóa khác của một nước”.
Bin còn nói: “Trong mấy chục năm qua nhân dân Việt Nam đã hy sinh về một quyền căn bản nhất, quyền được sống tự do”.
Vào ngày thứ ba 7-9, bà Albright sẽ bay đến Saigon để làm lễ ủy nhiệm cho Sứ quán Mỹ mới mở ở đây.
Sứ quán này sẽ mở rộng khả năng giải quyết những đơn xin di dân sang Mỹ.
Bà cũng dự một buổi lễ trao di hài của 4 lính Mỹ tử trận ở Cao nguyên Trung phần trong khoảng thập niên 70.
Trước khi bà Albright đến Hà Nội, các giới chức Mỹ cho rằng một cuộc tranh luận trong nội bộ chính quyền độc đảng ở Việt Nam có thể làm ngưng sự chấp thuận bản hiệp ước mậu dịch.
Nhưng sau khi bà Albright nói chuyện với Khải, Cầm, Phiêu, cảm tưởng này đã thay đổi.
Một giới chức nói: “Bất cứ ai được tiếp chuyện với bà đều đồng ý rất mạnh mẽ là không có sự chống đối về tầm quan trọng của bản hiệp ước cũng như về tính chất của hiệp ước”.
Ông ta tiếp: “Chúng tôi nghe thấy có một khó khăn lớn về kỹ thuật... nhưng họ đang làm việc rất gắt gao để mong xong càng sớm càng tốt”.
Ngoại trưởng Mỹ Madeleinne Albright trong một cuộc họp báo nói bà hy vọng Washington và Hà Nội sẽ chính thức ký kết hiệp ước vào dịp họp của APEC tại Tân Tây Lan trong hai ngày 12 và 13 tháng 9.
Bà Albright đã đến Hà Nội hôm thứ hai. Một giới chức Mỹ tháp tùng bà nói: “Viễn tượng ký kết sớm đã tốt hơn, ký tại Auckland (Tân Tây Lan) hay ngay sau đó”.
Bà Albright đã thúc giục chính phủ CS Việt Nam ký kết mau lẹ bản hiệp ước để Quốc hội Mỹ chuẩn y, mở đường cho việc quan hệ mậu dịch bình thường giữa hai nước cựu thù.
Bà cũng đã nêu lên sự bất mãn của Washington về thành tích nhân quyền của Việt Nam và nói các mối quan hệ chính trị sẽ không thể hoàn toàn bình thường nếu không có tiến bộ trong lãnh vực này.
Các nhà phân tích nói nếu Quốc hội Mỹ không chuẩn y bản hiệp ước mậu dịch trong vài tháng tới, toàn bộ vấn đề sẽ bị gác qua một bên vì cuộc tranh cử Tổng Thống Mỹ vào năm tới.
Sau khi đến Hà Nội bà Albright đã hội kiến với Thủ tướng CSVN Phan Văn Khải, Ngoại trưởng Nguyễn Mạnh Cầm và Tổng bí thư Lê Khả Phiêu. Sau các cuộc hội kiến này bà Albright nói:
“Xét theo lịch trình làm việc của Quốc Hội Hoa Kỳ, điều cần thiết là phải có hành động mau lẹ để cơ hội lớn này khỏi trở thành một cơ hội bị bỏ lỡ”.
Bà tiếp: “Tôi hy vọng hiệp ước sẽ được ký kết ở Auckland nhưng thật rất khó mà tiên đoán... Nhưng tôi cảm thấy rất tốt, chắc chắn về sự chú trọng dành cho bản thỏa hiệp mâu dịch song phương và ý chí của họ muốn làm việc này cho xong”.
Bản hiệp ước bao gồm các quyền đầu tư và tác quyền sẽ đưa mối quan hệ thương mại song phương đi cùng hướng với các hiệp ước Mỹ đã ký kết với phần lớn các nước trên thế giới.
Đó cũng là thỏa ước quan trọng nhất trong một loạt những thỏa ước theo từng nấc thương lượng khác nhau giữa Hà Nội và Washington kể từ 4 năm nay.
Những thỏa ước khác liên quan đến vấn đề tài trợ xuất cảng, buôn lậu ma túy, chia sẻ bán vé phi cơ và khoa học kỹ thuật.
Bà Albright cho biết bà đã nói với các nhà lãnh đạo Việt Nam “bộc trực và mạnh mẽ” về nhân quyền, gồm cả tự do tôn giáo, về quyền hiệp hội và quyền của công nhân được tự lập tổ chức.
Bà nói trong cuộc họp báo: “Chúng tôi đã nhìn thấy một vài dấu hiệu tiến bộ mới đây trong các lãnh vực đó, nhưng nếu vẫn không cho phép có sự cởi mở hơn và dung nhập hơn trong chính trị và truyền thông, Việt Nam sẽ tự mình chối bỏ những lợi thế của một uy tín quốc tế lớn lao hơn.
“Tôi đã nói rõ thêm một lần nữa rằng mối quan hệ giữa hai nước, trong khi được cải thiện và bình thường hóa, sẽ không bao giờ được trở thành bình thường cho đến khi chúng tôi cảm thấy tình hình nhân quyền ở Việt Nam đã có chấn chỉnh”.
Tuần trước, Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Đình Bin nói các ký giả nước ông ta không có tù nhân chính trị, chỉ có những tù nhân đã vi phạm luật pháp Việt Nam.
Ông ta nói, “Một sự trao đổi quan điểm về nhân quyền cần phải được đặt trên cơ sở tôn trọng chủ quyền, mức độ phát triển và các khía cạnh văn hóa khác của một nước”.
Bin còn nói: “Trong mấy chục năm qua nhân dân Việt Nam đã hy sinh về một quyền căn bản nhất, quyền được sống tự do”.
Vào ngày thứ ba 7-9, bà Albright sẽ bay đến Saigon để làm lễ ủy nhiệm cho Sứ quán Mỹ mới mở ở đây.
Sứ quán này sẽ mở rộng khả năng giải quyết những đơn xin di dân sang Mỹ.
Bà cũng dự một buổi lễ trao di hài của 4 lính Mỹ tử trận ở Cao nguyên Trung phần trong khoảng thập niên 70.
Trước khi bà Albright đến Hà Nội, các giới chức Mỹ cho rằng một cuộc tranh luận trong nội bộ chính quyền độc đảng ở Việt Nam có thể làm ngưng sự chấp thuận bản hiệp ước mậu dịch.
Nhưng sau khi bà Albright nói chuyện với Khải, Cầm, Phiêu, cảm tưởng này đã thay đổi.
Một giới chức nói: “Bất cứ ai được tiếp chuyện với bà đều đồng ý rất mạnh mẽ là không có sự chống đối về tầm quan trọng của bản hiệp ước cũng như về tính chất của hiệp ước”.
Ông ta tiếp: “Chúng tôi nghe thấy có một khó khăn lớn về kỹ thuật... nhưng họ đang làm việc rất gắt gao để mong xong càng sớm càng tốt”.
Gửi ý kiến của bạn
