WASHINGTON (KL) – Theo tin của nhà báo Greg Torode, Colin Powell, thứ trưởng ngoại giao tới của Hoa kỳ, đã nuôi dưỡng “Chủ thuyết quốc tế Hoa kỳ độc nhất” (American internationalism) cho người chủ mới. Chủ mới mà Powell đã không xa lạ, chính là Tân Tổng Thống George W. Bush. Chủ thuyết quốc tế này là một chủ nghĩa theo sức mạnh, nhưng thận trọng trong việc lăn mình vào nói chuyện với Trung quốc và Nga, có một nét cứng rắn hơn với Iraq và có một trách nhiệm đối với hàng rào hỏa tiễn bảo vệ đang gây bất hòa.
Khi nói tới chủ mới, vậy chủ cũ của Powell là ai " Powell không bao giờ thích hợp được với nội các của Bill Clinton, sau này Powell đã than về các cuộc họp của nội các này giống như là những phiên nhóm họp lăng nhăng của lũ sinh viên mới ra trường hay là những buổi hội thảo có tính cách tư vấn.
Powell đã không làm trọn được vai trò của mình trong vụ Hoa kỳ can thiệp thảm hại tại Somalia, sự can thiệp này do chính Tổng thống Bush (cha) đã phóng ra vì những lý do nhân đạo. Sau khi Bill Clinton lên làm tổng thống Hoa kỳ, quân đội Hoa kỳ đã rút dần ra khỏi Somalia vào mùa hè năm đó. Nhưng lúc rút đi, có hai chục lính người Pakistan đã bị thí mạng, LHQ đã thông qua quyết định để thúc đẩy Hoa kỳ phải săn cho được tên tù trưởng Mohamed Farah Aideed của Somalia.
Vị chỉ huy quân LHQ là một người Hoa kỳ, ông đã yêu cầu cấp trực thăng trang bị súng chiến đấu và các oanh tạc cơ, Ngũ giác đài đã đồng ý. Nhưng lúc đầu Powell đã chống lại và yêu cầu gửi lực lượng biệt kích Delta từng chiến đấu tại Việt Nam vào Somalia để săn tên tù trưởng. Cuối cùng Powell phải dịu xuống, sau đó xin về hưu đúng vào những ngày có 18 lính Hoa kỳ bị tử thương và 75 lính Hoa kỳ bị thương trong một trận mai phục.
“Tôi nhớ Đại tướng Powell đến nói với tôi và cho biết Aideed đã giết tất cả lính người Pakistan, họ là lính đồng minh của chúng ta,” theo như lời Bill Clinton đã nói với nhà báo Joe Klein của tờ New Yorker năm đó.
“Người ta cần bắt tên này và chỉ có chúng ta là người có khả năng để làm chuyện này,” theo như Bill Clinton đã viện dẫn lời của Powell cho biết. “Nhưng… ông ta đã xin về hưu; hình như sẽ nghỉ hưu vào tuần tới – Tôi chẳng trách ông ta; tôi chỉ cho biết là ông ta đã ra đi,” theo như Clinton đã cho biết.
Sau này ông Powell cho biết ông đã hối tiếc việc ủng hộ cuộc viễn chinh của lực lượng biệt kích Delta và đổ lỗi sự thất bại này cho tinh thần xây doing quốc gia lầm lẫn. Ông Bush đã chọn ngay lấy đề tài này đưa ra trong cuộc vận động tranh cử, không qui lỗi chính cha ông đã đưa quân đội Hoa kỳ vào đất Somalia dầu tiên.
Ngày thứ bẩy, ông Bush đã chọn chính danh ông Bush để giữ chức tối cao về ngoại giao. Ông Powell đã cho biết, nội các mới sẽ không trở lại vấn đề của thế giới, một nỗ lực hình như để đánh tan cái chiêu bài biệt lập đã gán cho phe của đảng Cộng hòa trong cuộc tranh cử bầm dập.
Powell đã lập chủ thuyết quốc tế như thế nào " Powell đã hứa Hoa kỳ sẽ đi chung với thế giới hơn là dùng sức mạnh và tư thế của một cường quốc như Hoa kỳ để đứng sau bức tường riêng của mình.
Ông Powell đã tuyên bố, sẽ lấy các đồng minh từ xưa tới nay làm trung tâm cho các quan hệ nằm trong chính sách của Hoa kỳ, các đồng minh này là Nhật Bản, Đài Loan và Nam Hàn và các quốc gia Tây phương.
“Chúng tôi sẽ cùng hành động với các quốc gia này trên thế giới, làm cho các quốc gia như Trung quốc và Nga phải tự chính họ cho biến thể lấyï,” theo như Powell đã tuyên bố.
“Chúng tôi sẽ làm việc với họ, chúng tôi không coi họ như kẻ thù tương lai và cũng không coi họ như là những đối thủ, chúng tôi cũng không coi họ như những đối tác chiến lược, nhưng là những quốc gia đang tìm ra các đường lối thoát riêngï. Chúng tôi sẽ có những lãnh vực được thỏa thuận chung cũng như những lãnh vực riêng biệt để đem ra bàn thảo theo những đường lối hợp lý. Chúng tôi phải cho họ biết chân giá trị của chúng tôi và phải cho họ biết các nguyên tắc mà chúng tôi đã nắm vững.”
Theo dõi vết trong cuộc tranh cử, ông Bush đã nói rõ nhiều lần, Hoa kỳ phải cẩn trọng hơn nữa trong việc xử dụng lực lượng quân đội tại các nước ngoài và phải tránh né để bị nhìn như tên “Ugly American” (thằng Mỹø xấu chơi).
Ông Powell đã hứa duyệt xét lại những sứ mạng giữ hòa bình, nhưng ông đã nhấn mạnh Hoa kỳ sẽ dùng các sức mạnh và lấy tư thế mạnh của Hoa kỳ trong việc nói chuyện với các tên khủng bố và các chế độ thiếu thành thiệt.
“Sức mạnh này mà chúng tôi có là nhờ vào thế lực nằm trong hệ thống của chúng tôi, như hệ thống dân chủ và hệ thống tự do kinh doanh. Sức mạnh này mà chúng tôi có là nhờ vào cường lực kinh tế của chúng tôi,” theo như Powell đã tuyên bố.
Ông Powell cũng đã cho biết thêm, nội các của ông Bush sẽ đẩy mạnh các chương trình cho toàn bộ lá chắn bằng hoả tiễn, các chương trình này sẽ làm chính quyền Bắc Kinh và Mát Cơ Va nổi điên. Hai chính quyền này đang la hoảng là sẽ có cuộc chạy đua vũ trang, nhưng trên thực tế Trung quốc và Nga hiện nay đã và đang hợp tác làm chuyện chạy đua này rồi.
Nội các của Bill Clinton đã cho thí nghiệm một dự án có giới hạn, nhưng ông Bush đã yêu cầu phải có những cuộc khảo cứu để cho ra một hệ thống bao rộng và tối tân theo khả năng, kể cả việc nâng lên quan niệm vũ khí LASER của cựu tổng thống Ronald Reagan có sẵn.
Nhiều người trong cuộc cho rằng mưu mô này cho phép thấy ngay một nạn nhân lúc đầu trong cuộc tranh cử mới đây, họ ghi nhận mưu mô này không được các người của phe dân chủ ủng hộ.
Ông Powell đã cho biết, ông đã xác định lập trường để đẩy mạnh cho tiến lên trước, báo động việc này là việc cấp thiết để hạ thấp xu hướng cho phát triển hỏa tiễn thuộc loại tấn công. Ông đã hứa sẽ có các cuộc bàn cãi với quốc tế về vấn đề này.
Ông Powell đã cho biết, ông muốn gia tăng cường độ trừng phạt quốc gia Iraq dưới chế độ Saddam Hussein, một quốc gia đã bị lực lượng dẫn đầu của Hoa kỳ đánh bại trong cuộc chiến tranh vùng vịnh. Chiến tranh vùng vịnh là một sự thành công quan trọng của ông Powell trong lúc giữ chức chủ tịch của các tư lệnh liên quân dưới trào tổng thống George Bush (cha).
Bắc Kinh đã trù tính lợi dụng chủ thuyết quốc tế của Powell để thống nhất Đài Loan. Bắc Kinh đã không có phản ứng nào về việc tấn phong Đại tướng Powell, nhưng nhà đại sứ Li Zhaoxing của Trung quốc đã cho biết, ông ta tin tưởng các quan hệ kinh tế giữa Trung quốc và Hoa kỳ sẽ được cải tiến.
Guo Zhenyuan là một quân sư của chính quyền Trung quốc nằm trong Viện Nghiên Cứu về Vấn Đề Quốc Tế tại Hoa lục, ông đã cho biết khi đi tới sự bàn cãi hợp lý trên bàn cờ quốc tế :
“Rốt cuộc các quan hệ giữa Hoa lục và Hoa kỳ bao giờ cũng quan trọng hơn các quan hệ giữa Hoa kỳ với Đài Loan.”
Trường hợp Bắc Kinh thống nhất được Đài Loan, sự thôn tính Đông Dương là một chuyện quá dễ dàng đối với Trung quốc theo như hiện nay qua sự lấn chiếm bằng những hoạt động và trợ giúp dưới chiêu bài kinh tế cho hai quốc gia như Lào và Kampuchia đang gặp cảnh khốn khó, không ổn định để nâng mức sống dân của hai quốc gia này.
Gửi ý kiến của bạn
