“Merdeka” theo tiếng Nam Dương có nghĩa là “Độc Lập”, phim Merdeka kể lại chuyện 2000 lính Nhật đóùng tại quốc gia này trong vùng Đông Nam Á, sau cuộc chiến tranh những người lính Nhật đã đứng đằng sau để trợ giúp dân địa phương nổi dậy trong cuộc đánh nhau với Hòa Lan để giành lại nền độc lập.
Phim dài hai tiếng đồng hồ của nhà phân phối phim ảnh TOHO đã được trình chiếu khắp nơi trong nước ngày thứ bẩy, phim chiếu các cảnh bị áp bức mà người Hoà Lan ưa dùng những cực hình đối với các đồng bào Nam Dương. Trong khi đó, người Nhật lại sả thân cho đồng bào Nam Dương, trong phim có một màn chiếu một người lính Nhật đang lăn nhào vào chiếc chiến xa của Hoà Lan trong khi ôm chặt trái bo.
Một người vợ dùng để tượng trưng cho bản tính chịu đựng của dân Nhật Bản, người đàn bà này đã thở dài và thốt ra, “Trong chiến tranh anh đã chiến đấu cho nước Nhật. Ngày hôm nay anh đang chiến đấu cho Nam Dương."
Các nhà làm phim ảnh này cho biết, công trình của họ đã dựa vào các biến cố lịch sử.
“Tôi hoàn toàn không có chủ ý để tán dương chiến tranh, nhưng đó chính là trạng huống có thiệt. Nếu người ta không tìm hiểu về chuyện này, người ta sẽ không hiểu lịch sử một cách đúng đắn,” theo như lời của giám đốc Yukio Fuji.
Nhưng Syahri Sakidin là cố vấn cho toà đại sứ Nam Dương tại Tokyo, ông đã cho biết, thực sự chỉ có một nhóm nhỏ lính Nhật còn sót lại tại Nam Dương sau chiến tranh, có điều không rõ trong sự ghi chép lịch sử là những lính Nhật này đã chống lại các người Âu Tây để giải phóng Nam Dương hay chỉ để giữ quốc gia này nằm riêng trong cái vũ trụ họ đã chịu ảnh hưởng. Theo như thế giới đều biết, người lính Nhật bao giờ cũng tôn thờ và trung thành đối với Nhật hoàng.
Hoà Lan đô hộ Nam Dương 350 năm cho tới nắm 1942, khi Nam Dương bị quân đội Phù Tang đến chiếm đóng. Người Hoà Lan đã lấy lại được số quyền hành nào đó sau khi chiến tranh đã được chấm dứt năm 1945 cho tới khi người Hoà Lan hoàn toàn rút đi bốn năm sau.
Trong thời gian ba năm chiếm đóng, người Nhật đã đè đầu dân Nam Dương để ép phải lao lực, làm đĩ điếm cho người Nhật trong cảnh con người bóc lột con người, theo như các sử gia cho biết.
“Chúng tôi không bao giờ và không bao giờ coi người Nhật là vị cứu tinh làm thoát khỏi cường quyền thực dân. Chẳng qua chỉ là tiến trình lịch sử của loài người trên cái trái đất này,” theo như cố vấn Sakidin đã cho biết.
Cố vân Sakidin đã cho biết, bà Đại sứ Soemadi Brotodiningrat của Nam Dương đã được xem phim cho trình chiếu trước, bà đã cảm thấy bà đã bị xúc phạm về một cảnh trong phim có một phụ nữ Nam Dương quì xuống và hôn vào giầy ống của người lính Nhật để tỏ lòng biết ơn anh lính Nhật đã bảo vệ quốc gia của người phụ nữ này.
Bà Soemadi đã phản đối cái cảnh này trong phim Merdeka từ hồi tháng ba, và các nhà làm phim đã xén lại màn tuồng này để cho xuất hiện trong vòng 5 giây. Trong ấn bản cuối cùng của phim, bà đại sứ chỉ còn trông thấy người phụ nữ quì xuống trước người lính Nhật, theo như lời của Masahiko Suzuki, nữ phát ngôn viên của nhà phân phối phim TOHO.
Phim “Merdeka” đã đưa ra trong lời chỉ trích đang lên tại các quốc gia Á châu, các quốc gia này cho Nhật Bản đang che dấu sự thực về lịch sư, sự áp bức của Nhật hoàng đã xẩy ra khắp vùng này trong nửa thế kỷ đầu của thế kỷ thứ 20.
Ngày thứ năm, các nhà lập pháp của Nam Hàn đã yêu sách tòa án Nhật phải cho cấmđể đưa ra bán các quốc sách giáo khoa nói về lịch sử đã được chính quyền Nhật chấp thuận, các nhà lập pháp này đã than phiền, các cuốn sách giáo khoa của Nhật đã không đề cập tới hàng ngàn người phụ nữ của Đại Hàn và phụ nữ của các Á châu khác đã bị áp bức phải làm đĩ cho các lính Nhật trong thế giới chiến tranh thứ hai, một lối áp bức theo cách sống mọi rợ của con người trong thời kỳ bán khai.
Cố vấn Sakidin đã cho biết, đa số người Nam Dương còn nhớ rất rõ sự đau khổ của họ khi còn dưới bàn tay thô bạo của người Nhật Bản trong thời kỳ đó.
“Người dân Nam Dương sẽ không bao giờ nói người lính Nhật đã chiến đấu vì chúng tôi,” theo như bà Đại sứ của Nam Dương đã tuyên bố.
Các nhà làm phim Nhật Bản vẫn còn có cái lối nhìn thiển cận, hìanh như họ không biết gì về cái xu hướng nhân quyền toàn cầu của loài người ngày hôm nay.