LONG ISLAND, NY — Một máy gia tốc nguyên tử (nuclear accelerator) được chế tạo nhằm thực hiện lại cú nổ Big Bang đang bị khảo nghiệm điều tra bởi các nhà vật lý nguyên tử vì sợ rằng máy này có thể gây ra “các rối loạn của vũ trụ” tai hại đến nổi có thể phá hủy địa cầu. Một lý thuyết còn đưa ra rằng nó có thể tạo ra một lỗ đen vũ trụ.
Brookhaven National Laboratories (BNL), một trong những nơi nghiên cứu tối tân nhất của chính phủ Mỹ, đã bỏ ra 8 năm thiết lập dàn máy Relativistic Heavy Ion Collider (RHIC) trên Long Island tại tiểu bang New York. Một cuộc bắn thử nghiệm hôm Thứ Sáu đã thành công, và các vụ đụng nguyên tử vào nhau đầu tiên sẽ xảy ra vào mùa thu tới.
Tuy nhiên, tuần trước, John Marburger, giám đốc Brookhaven, đã thành lập một ủy ban các nhà vật lý để điều tra xem dự án này có thể gây tai hại nguy hiểm nào không. Vụ này xảy ra sau các lời cảnh cáo bởi các nhà vật lý khác rằng có một chút nguy cơ thực sự rằng máy này, máy mạnh nhất trong loại này của thế giới, có năng lực tạo ra những “strangelets” — một loại hạt vật chất mới làm từ các hạt vi nguyên tử gọi là “strange quarks”. (Strangelet có thể dịch là “vi hạt kỳ lạ,” còn strange quarks gọi là “lượng tử kỳ lạ.”)
Ủy ban này sẽ xem xét xem có khả năng nào, một khi hình thành, các hạt strangelet có thể tạo ra phản ứng dây chuyền để có thể biến tất cả những gì chúng chạm vào thành vật chất kỳ lạ hơn. Ủy Ban cũng sẽ xét tới một khả thể khác, mặc dù ít có cơ xảy ra, rằng các hạt đụng vào nhau có thể tạo ra mật độ dày đặc đến nỗi chúng tạo thành một lỗ đen. Trong không gian, lỗ đen có lực thu hút dày đặc mạnh tới nỗi hút vào các vật chất quanh nó. Và việc tạo ra một lỗ đen trên địa cầu sẽ là cực kỳ nguy hiểm.
Giáo Sư Bob Jaffe, giám đốc Trung Tâm Vật Lý Lý Thuyết của MIT, một thành viên của ủy ban, nói rằng ông tin là có cơ nguy tuy rất khó xảy ra nhưng không thể bác bỏ được.
John Nelson, giáo sư vật lý nguyên tử Đại Học Birmingham dẫn đầu đoàn khoa học gia Anh tại RHIC, nói là cơ nguy có tai nạn thì rất là ít nhưng Brookhaven có bổn phận phải lượng định chúng. (VB)
Brookhaven National Laboratories (BNL), một trong những nơi nghiên cứu tối tân nhất của chính phủ Mỹ, đã bỏ ra 8 năm thiết lập dàn máy Relativistic Heavy Ion Collider (RHIC) trên Long Island tại tiểu bang New York. Một cuộc bắn thử nghiệm hôm Thứ Sáu đã thành công, và các vụ đụng nguyên tử vào nhau đầu tiên sẽ xảy ra vào mùa thu tới.
Tuy nhiên, tuần trước, John Marburger, giám đốc Brookhaven, đã thành lập một ủy ban các nhà vật lý để điều tra xem dự án này có thể gây tai hại nguy hiểm nào không. Vụ này xảy ra sau các lời cảnh cáo bởi các nhà vật lý khác rằng có một chút nguy cơ thực sự rằng máy này, máy mạnh nhất trong loại này của thế giới, có năng lực tạo ra những “strangelets” — một loại hạt vật chất mới làm từ các hạt vi nguyên tử gọi là “strange quarks”. (Strangelet có thể dịch là “vi hạt kỳ lạ,” còn strange quarks gọi là “lượng tử kỳ lạ.”)
Ủy ban này sẽ xem xét xem có khả năng nào, một khi hình thành, các hạt strangelet có thể tạo ra phản ứng dây chuyền để có thể biến tất cả những gì chúng chạm vào thành vật chất kỳ lạ hơn. Ủy Ban cũng sẽ xét tới một khả thể khác, mặc dù ít có cơ xảy ra, rằng các hạt đụng vào nhau có thể tạo ra mật độ dày đặc đến nỗi chúng tạo thành một lỗ đen. Trong không gian, lỗ đen có lực thu hút dày đặc mạnh tới nỗi hút vào các vật chất quanh nó. Và việc tạo ra một lỗ đen trên địa cầu sẽ là cực kỳ nguy hiểm.
Giáo Sư Bob Jaffe, giám đốc Trung Tâm Vật Lý Lý Thuyết của MIT, một thành viên của ủy ban, nói rằng ông tin là có cơ nguy tuy rất khó xảy ra nhưng không thể bác bỏ được.
John Nelson, giáo sư vật lý nguyên tử Đại Học Birmingham dẫn đầu đoàn khoa học gia Anh tại RHIC, nói là cơ nguy có tai nạn thì rất là ít nhưng Brookhaven có bổn phận phải lượng định chúng. (VB)
Gửi ý kiến của bạn
