WASHINGTON (KL) – Tổng thống Bush đang bị bóng ma của Tổng thống Carter ám ảnh sau khi các khuôn mặt kỳ cựu tại Washington đã khởi sự mô tả tình cảnh các đoàn viên của phi cơ do thám Hoa kỳ được Trung quốc đối xử không khác gì như những con tin. Sự kiện này gợi lại trong trí nhớ cảnh đau thương của tòa đại sứ Hoa kỳ tại Iran bị bao vây.
Khi người của Hải quân Hoa kỳ đã bắt đầu sang ngày thứ hai của tuần thứ hai trong sự giam giữ của Trung quốc, vẫn không có dấu hiệu nào cho thấy họ được phóng thích theo như sắp xẩy ra. Các nhà cầm đầu trong quốc hội Hoa kỳ hết kiên nhẫn dùng một từ kinh khủng có chữ “H” đứng đầu (Hostage), đã liên tưởng sát tới lần khủng hoảng về tòa đại sứ Hoa kỳ đã bị bắt làm con tin tại Teheran, khiến cho nhiệm kỳ tổng thống của ông Carter bị hụt tay. Chữ “H” này đang chồng chất lên tạo áp lực ngay trong não bộ của ông Bush.
Tòa Bạch Ốc mong mỏi bắt đầu lúc cuối tuần, giải pháp ngoại giao được nằm trong tay hình như đã làm tan biết khi Bắc Kinh cứ tiếp tục nằng nặc bắt Hoa kỳ phải xin lỗi về cụ đụng nhau giữa chiếc phi cơ do thám của Hoa kỳ và chiếc phi cơ chiến đấu của Trung quốc.
Trì Hạo Điền, Bộ trưởng Quốc phòng của Trung quốc, đã cho biết tối ngày chủ nhật, Hoa kỳ sẽ không được phép chạy trốn trách nhiệm về vụ đụng phi cơ này, bộ trưởng này đã cho biết, việc đụng phi cơ này hoàn toàn do phía Hoa kỳ đã gây ra. Trung quốc sẽ không để họ qui lỗi vào những người khác, theo như họ Trì đã cho biết thâm.
Lúc đầu ông Richard Shelby, người của Cộng hoà làm chủ tịch của Ủy ban Tình báo tại Thượng viện Hoa kỳ, và ông Henry Hyde, chủ tịch của Ủy ban Quan hệ Quốc tế của Hạ viện Hoa kỳ, cả hai đã mô tả phi hành đoàn của Hải quân Hoa kỳ không khác gì như những con tin bị bắt giữ, một lời nói mà toàn bộ Nội các của ông Bush rất kiêng cữ trong lúc ông Bush nắm giữ chức tổng thống mới được vài tháng.
Tòa Bạch ốc sợ dân chúng Hoa kỳ sẽ nhớ lại vụ tòa đại sứ Hoa kỳ đã bị bao vây tại Iran từ năm 1979 cho tới năm 1981 đã khiến làm cho bộ dạng của ông Carter yếu đi và thành yếu tố quan trọng để cho ông Ronald Reagan đắc cử.
“Tôi gọi họ là những con tin. Họ đã bị bắt giữ ngoài ý muốn của họ,” theo như ông Hyde đã nói ra. Ông đã cho biết thêm, Quốc hội Hoa kỳ bắt đầu nhìn vào việc trả đũa Trung quốc nếu sự xa cách vẫn còn bằng cách làm chậm việc Trung quốc gia nhập vào Tổ chức Mậu dịch Thế giới (WTO) và năn cản sự đăng cai của Trung quốc để tiếp đón các phái đoàn thi đấu thể thao Olympic năm 2008.
“Có cả lô việc chúng ta có thể làm trường hợp chúng ta bị dồn vào thế phải làm. Tôi không hiểu tại sao Trung quốc đòi chúng ta phải xin lỗi họ. Chúng ta có quyền để yêu cầu họ phải xin lỗi về vụ theo rõi các phi cơ của chúng ta để xem xét và cho các phi cơ bay sát phi cơ của chúng ta,” theo như nhà chủ tịch Hyde đã tuyên bố.
Hai nhà dại diện của Quốc hội tới Trung quốc đã bị hủy bỏ, lời nói cứng rắn của ông Hyde đã phản ảnh sự giận dữ của những nhà bảo thủ nằm trong Capitol Hill và trong Ngũ Giác Đài trước sự hoà hoãn của Bộ ngoại giao Hoa kỳ và tòa Bạch ốc đối với Trung quốc. Bốn trang bình luận trên tạp chí Weekly Standard của phe bảo thủ đã lấy tựa đề hàng đầu “Một sự nhục nhã cho quốc gia” đã cho biết, lối tiếp cận của ông Bush cho thấy sự yếu kém và sợ hãi của ông ta.
Ông Bush đã cho bỏ các cuộc họp về an ninh quốc gia lúc 5:30 hàng ngày với thái độ ung dung nói về sự xa cách này với nhân viên để gửi lá thư ngày thứ hai cho vợ của viên phi công Trung quốc mất tích. Bà Ruan Guoqin đã viết cho ông Bush và tố giác ông là quá hèn nhát để ngỏ lời xin lỗi về chuyện phi cơ đụng cách đó một tuần.
Tướng Colin Powell, ngoại trưởng Hoa kỳ, đã cho biết, mục đích của là thư là để đáp ứng theo nhân đạo đối với một góa phụ. Tướng Powell đã dùng từ “đau đớn” (sorrow) lần đầu tiên để tả cái chết của viên phi công, chỉ cho thấy việc tìm ra ngôn ngữ ngoại giao này hãy còn xa với lời xin lỗi.
Tướng Powell cũng có đôi lời nói mạnh mẽ hơn vào những ngày đầu. Vị tướng này đã cho biết “quan hệ đang bị hư hại. Để cho sự hư hại không được giải quyết và không còn sự hư hại nữa xẩy ra, chúng ta đã phải đưa vấn đề này cho hai bên càng sát gần nhau càng tốt.”
Ông tướng này đã cho biết, Anh quốc đã dẫn đầu các quốc gia khác để nói với Trung quốc, việc xử sự của họ trong vụ xẩy ra này đã không thích hợp chút nào.
Tại hòn đảo Hải Nam, Trung quốc vẫn duy trì tư thế cứng rắn trong việc để tiếp súc với phi hành đoàn. Tuân theo những nguyên tắc của Bắc Kinh đưa ra, tính cứ một giờ tiếp xúc của các giới chức Hoa kỳ với những người bị giữ làm con tin, các giới chức này phải mất ba giờ đồng hồ thương thuyết với Trung quốc về những gì mà giới chức Hoa kỳ đuợc phép nói với 24 ngưởi của Hảøi quân Hoa kỳ.
Vụ tòa đại sứ Hoa kỳ bị bắt làm con tin tại thủ đô Teheran của Iran cuối cùng giải quyết bằng cách cho nhân viên của tòa đại sứ Hoa kỳ cải trang làm nhân viên của toà đại sứ Canada và dùng quyền đặc miễn của tòa đại sứ này để thoát ra khỏi Iran.
Gửi ý kiến của bạn
