SHANGHAI - Hoa Lục đã chaò đón viễn ảnh mới với tư cách đối tác mậu dịch Hoa Kỳ vĩnh viễn với lời ca ngợi chính thức vào hôm 20 tháng 9, nhưng cũng lo lắng thêm khi Trung Quốc chuyển trọng tâm vào viễn ảnh gia nhập Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới (WTO).
Nhiều người Trung Quốc lo lắng rằng quốc gia của họ chưa được chuẩn bị kỹ càng để đương đầu với sự cạnh tranh toàn cầu. Những luật lệ của WTO sẽ thúc đẩy các kỹ nghệ Trung Quốc trở nên mạnh mẽ hơn trong quá trình lâu dài, tuy nhiên cùng lúc nhiều người được dự đoán sẽ mất việc làm.
“Đó là con dao hai luỡi,” Shen Dingli, một chuyên gia về quan hệ Trung Quốc - Hoa Kỳ nói. Và nguời dân Trung Quốc lo lắng họ sẽ bị đứt tay. Tình trạng mậu dịch mới trở thành chuyện đã rồi khi Thượng viện thông qua bản thương ước vào hôm thứ Ba để dứt điểm điều mà Trung Quốc xem như là một sự tranh luận hàng năm về việc Trung Quốc có đáng được đối xử như là một đối tác mậu dịch bình thường hay là bị trừng phạt vì những khuyết điểm của Trung Quốc cùng với các nước như Libya, Iraq và Bắc Hàn.
Bản thương ước không có hiệu lực trực tiếp vào tư cách thành viên của Trung Quốc trong nhóm 138 thành viên mà Trung Quốc có vẻ muốn liên kết vào cuối năm nay. Tuy nhiên điều đó dọn đường cho các công ty Hoa Kỳ dự phần vào những thị trường mở cửa mà Trung Quốc hứa hẹn cho đầu tư. Nhiều trong số thị trường mở cửa là những thị trường trong đó các công ty Hoa Kỳ là những công ty dẫn đầu thế giới, vì vậy họ đã đưa đến những thử thách lớn cho các công ty Trung Quốc.
Việc Hoa Kỳ cho Trung Quốc những liên hệ mậu dịch bình thường vĩnh viễn làm loại trừ ra một trong số những nguy cơ chính cho các công ty Hoa Kỳ đầu tư ở Trung Quốc.
Trước đó các xưởng do người Mỹ làm chủ ở Hoa Lục đã hoạt động dưới đe dọa rằng họ có thể bị làm cản trở việc gởi hàng về Mỹ nếu Hoa Kỳ rút quy chế mậu dịch bình thường của Hoa Lục. Và những người Mỹ bán hàng sang Trung Quốc sợ trong cuộc tranh luận hàng năm mà họ có thể bị thiệt hại vì phản ứng chống Hoa Kỳ.
900 triệu nông dân Trung Quốc là những người ít chuẩn bị nhất. Sau khi Trung Quốc gia nhập vào tổ chức thế giới, thuế quan cho những sản phẩm nông nghiệp sẽ rơi từ 85% xuống còn 18% trong vài trường hợp và những hạn ngạch về nhập cảng sẽ biến mất, đẩy nông dân Trung Quốc tới sự cạnh tranh với các nhà nhập cảng những sản phẩm như bắp Mỹ, đậu nành, thịt heo và gà giá rẻ hơn và chất lượng cao hơn. Thịt gia súc của Mỹ đã bắt đầu đến Trung Quốc qua bản thương ước. Những lãnh vực khác của nền kinh tế được bảo bọc bởi chính phủ, ví dụ như viễn thông và ngân hàng, sẽ trải qua sự thay đổi mạnh nếu Trung Quốc giữ lời hứa với WTO.
Sự thiệt thòi không chỉ dành cho các công ty Trung Quốc. Các công ty Tây phương đầu tư lớn ở Trung Quốc cũng chịu thiệt thòi dưới sức nặng của những khó khăn về chi phí, cũng như vận động hành lang và họ có thể đương đầu với sự cạnh tranh từ các công ty mới đến mà chi phí để đi vào thị trường được xem như là thấp hơn, vì những rào cản mậu dịch sẽ bị gạt bỏ đi từ WTO.
Đầu tư ngoại quốc đang được cho phần chính trong một dự án 2.4 tỉ, một đường ống dẫn ga thiên nhiên cách Trung Quốc 2,500 dặm từ Tân Cương thuộc khu Tự trị Autonomous vùng viễn tây tới vùng biển phía đông, một loại dự án chiến lược mà Bắc Kinh không bao giờ cho phép những công ty ngoại quốc vào trước đó.
Với sự gia nhập WTO của Trung Quốc, hãng nước ngoài sẽ được cho phép làm chủ tới 30% cổ phần các công ty dịch vụ viễn thông, gồm cả những hãng cung cấp về Internet. Nhưng nhiều công ty này đã sẵn có hơn 30% cổ phần do người nước ngoài làm chủ, và Hoa Lục đã có dấu hiệu mâu thuẫn xem có nên tuyên bố các hãng đó là bất hợp pháp.
Trong vài trường hợp, các hãng ngoại quốc đã bắt đầu tìm vị trí làm ăn để kiếm lợi sớm khi Hoa Lục gia nhập vào WTO. Nhiều hãng Tây phương đang móc nối với các công ty quản trị tài chánh của Trung Quốc để tham vấn, điều mà tất cả các công ty hiện được cho phép để làm. Tuy nhiên sau khi Trung Quốc vào WTO, các hãng nước ngoài sẽ được cho phép làm chủ trên một phần ba về những công ty quản trị tài chánh và trên 49% sau 3 năm.
Các ngân hàng ngoại quốc sẽ có thể phục vụ cho người dân Trung Quốc bất cứ nơi nào ở Trung Quốc sau 5 năm.
Gửi ý kiến của bạn
