Dân Biểu Smith, LM N.H. Lễ tố cáo Bộ Ngoại Giao Mỹ bao che cho CSVN
Từ ngày thành lập, Uỷ Ban đã nhiều lần tiếp xúc với TS Seiple và các giới chức khác ở Bộ Ngoại Giao, với DB Wolf, DB Smith và những nhân viên Quốc Hội liên quan đến đạo luật, và với Uỷ Hội Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế. Uỷ Ban đã cung cấp tài liệu, tin tức, và chứng cớ về sự đàn áp tôn giáo ở Việt Nam cho các giới chức này, trong đó có danh sách một số tài sản bị tịch thu của các giáo hội, danh sách các tu sĩ bị cầm tù hay bị giam lỏng, và hồ sơ về một số vị tu sĩ cần được giải cứu khỏi Việt Nam. Riêng danh sách tài sản bị tịch thu đã được DB Smith đồng ý để vào hồ sơ Quốc Hội của buổi điều trần.
Đầu tháng 9 vừa qua nhân dịp Bà Ngoại Trưởng Madeleine Albright chuẩn bị đi Việt Nam, thể theo lời yêu cầu của Uỷ Ban DB Smith đã viết thư yêu cầu bà Albright nêu vấn đề nhân quyền với Việt Nam, đặc biệt về việc chấp thuận cho một phái đoàn tu sĩ Phật Giáo và bác sĩ Hoa Kỳ đi thăm Hoà Thượng Thích Huyền Quang. Nhiều vị dân biểu khác, kể cả DB Wolf, đã ngỏ ý sẵn sàng hỗ trợ cho lời yêu cầu này và làm việc với BNG để xúc tiến việc này.
Vị đại diện cho UBTDTG/VN tại buổi điều trần là một nhân sống chứng của sự đàn áp tôn giáo. Đầu năm 1976 LM Lễ, lúc ấy là Cha Xứ ở Tỉnh Bến Tre, bị bắt cải tạo sau khi lên tiếng phản đối chính sách đàn áp tôn giáo của cộng sản. Trong 13 năm tù LM Lễ đã nhiều lần bị đánh đập và tra tấn nặng nề, và bị biệt giam 3 năm sau một cuộc vượt trại không thành. Chỉ vài tháng sau khi được thả, LM Lễ đã vượt biên và được giáo hội Công Giáo Tân Tây Lan mời sang phục vụ cho cộng đồng Việt Nam ở quốc gia này.
LM Lễ hiện nay là Giám Đốc Điều Hành của UBTDTG/VN. Bà Ngô Thị Hiền, một người đã đóng góp rất nhiều trong các công tác nhân đạo trong nhiều năm qua, là Chủ Tịch, và Thượng Toạ Thích Vân Đàm là Chủ Tịch Ban Cố Vấn của Uỷ Ban.
Uỷ Ban hiện đang làm việc với một số tổ chức tôn giáo và nhân quyền để thực hiện một bản tường trình chi tiết về tình trạng đàn áp tôn giáo ở Việt Nam. Bản tường trình này sẽ nộp cho Quốc Hội, Văn Phòng của TS Seiple, và Uỷ Hội Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế.
Lời phát biểu của DB Smith và các bản điều trần có đăng ở hội trang (web site) của Tiểu Ban Quốc Tế Vụ và Nhân Quyền theo địa chỉ http://www.house.gov/international_relations/hr/iohrhear.htm.
Hoa Thịnh Đốn — Tại buổi điều trần ngày 6 tháng 10 trước Tiểu Ban Quốc Tế Vụ và Nhân Quyền của Hạ Viện Hoa Kỳ, Uỷ Ban Tự Do Tôn Giáo Cho Việt Nam (UBTDTG/VN) đã đưa ra nhiều dữ kiện về sự leo thang đàn áp tôn giáo ở Việt Nam, và yêu cầu Bộ Ngoại Giao có một số hành động cụ thể.
Đây là buổi điều trần để Quốc Hội duyệt xét về bản tường trình về tự do tôn giáo mà BNG nộp cho Quốc Hội cách đây một tháng.
Mở đầu, Dân Biểu Christopher Smith (CH, New Jersey), chủ toạ buổi điều trần, nhận xét rằng bản tường trình này của BNG cũng mang những khiếm khuyết giống như bản tường trình hàng năm về nhân quyền của họ. Theo DB Smith thì bản tường trình về tôn giáo đã có những chỗ tìm cách bọc đường cho sự thật xấu xa; điều này phản ảnh sự giằng co trong nội bộ BNG, giữa một đằng là những người thực sự quan tâm về nhân quyền và đằng kia là một số nhân viên lãnh sự đang tìm cách bao che cho các chế độ độc tài.
DB Smith cũng bày tỏ mối thất vọng là danh sách những quốc gia mà BNG cho là tình trạng đàn áp tôn giáo đáng quan tâm và do đó phải có biện pháp đối phó lại thiếu mất một số quốc gia vi phạm tự do tôn giáo một cách trầm trọng. Danh sách của BNG chỉ gồm có Miến Điện, Trung Cộng, Iran, Iraq, Sudan, Serbia, và A Phú Hãn. DB Smith hỏi vị Giám Đốc Văn Phòng Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế thuộc BNG, Tiến Sĩ Robert Seiple, rằng tại sao danh sách lại bỏ sót Việt Nam, nơi mà chính quyền “đàn áp một cách thô bạo” các giáo hội độc lập.
Đến phần TS Seiple điều trần, ông ta cho biết rằng đã thăm viếng 15 quốc gia, trong đó có Việt Nam, để lấy dữ kiện cho bản tường trình. Về phần Việt Nam, TS Seiple cho biết là các vị tu sĩ mà ông ta tiếp xúc ở Việt Nam đều nhận xét là có sự cải thiện trong chính sách của nhà nước đối với các tôn giáo trong những năm gần đây. TS Seiple cho biết rằng văn phòng của ông ta đã đón nhận tin tức từ rất nhiều nguồn và hứa tiếp tục hợp tác với Quốc Hội để chống lại sự đàn áp tôn giáo ở trên thế giới.
Dân Biểu Frank Wolf, người đã có công nhiều nhất trong việc đưa ra đạo luật chống đàn áp tôn giáo, bày tỏ sự thất vọng là bản tường trình của TS Seiple đã chỉ nói đến Việt Nam một cách qua loa, không phản ảnh đúng tình trạng đàn áp trầm trọng đang diễn ra ở quốc gia cộng sản này.
Trong phần phát biểu của các nhân chứng, Linh Mục Nguyễn Hữu Lễ đại diện cho UBTDTG/VN trình bày về những thực tế mà một người ngoại quốc chỉ thăm viếng Việt Nam trong vài ngày sẽ không thể nào nhìn ra. LM Lễ nhận xét rằng bản tường trình của BNG có nhiều chỗ thiếu sót và có một số điểm không chính xác; nói chung bản tường trình đã hời hợt cho rằng các vụ vi phạm tự do tôn giáo chỉ là hành động cá lẻ của một vài viên chức địa phương.
Bằng những dẫn chứng cụ thể, LM Lễ giải thích rằng chính quyền Việt Nam có một chính sách nhất quán từ năm 1975 đến giờ nhằm triệt tiêu các tôn giáo. Trong những tháng gần đây họ đã leo thang chính sách đàn áp này đối với tất cả các giáo hội độc lập.
Cuối cùng LM Lễ đã đưa ra những đề nghị cụ thể cho BNG. LM Lễ yêu cầu BNG tạo điều kiện để một phái đoàn gồm các tu sĩ Phật Giáo và một số bác sĩ Hoa Kỳ đi Việt Nam thăm viếng Đại Lão Hoà Thượng Thích Huyền Quang hiện nay sức khoẻ bị suy yếu sau 22 năm giam lỏng.
Đồng thời BNG cần nhận diện ra các người đang bị đàn áp trầm trọng vì lý do tôn giáo và can thiệp để đưa họ đi tị nạn nếu an toàn cá nhân của họ bị đe doạ.
Cuối cùng LM Lễ kêu gọi BNG tận dụng mọi cơ hội trong quan hệ ngoại giao và trong cuộc thương thảo về mậu dịch với Việt Nam để đòi hỏi Việt Nam phải trả tự do cho tất cả các tu sĩ bị cầm tù, chính thức thừa nhận các giáo hội độc lập, và trả lại tất cả các tài sản mà nhà nước đã tịch thu của các giáo hội này.
LM Lễ đề nghị là trong bản tường trình sang năm BNG nên đánh giá thiện chí của chính quyền Việt Nam qua sự hợp tác của họ đối với ba yêu cầu trên.
Sau phần điều trần của các nhân chứng, vị Tham Mưu Trưởng của Tiểu Ban Quốc Tế Vụ và Nhân Quyền, ông Grover Joseph Rees, hỏi LM Lễ rằng tại sao có sự khác biệt quá nhiều giữa bản tường trình của BNG và những sự kiện mà LM Lễ vừa trình bày. LM Lễ giải thích rằng rất có thể là TS Seiple đã chỉ được tiếp xúc với các thành phần thuộc các tổ chức tôn giáo của nhà nước và dĩ nhiên họ phải đánh bóng cho chế độ.
Ông Rees kêu gọi UBTDTG/VN cung cấp thêm tin tức cho TS Seiple và cho Quốc Hội để bản tường trình năm sau được đầy đủ và chính xác.
Cùng điều trần với LM Lễ là Cô Nina Shea, thành viên của Uỷ Hội Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế; TS Stephen Rickard, Giám Đốc Văn Phòng Ân Xá Quốc Tế ở Hoa Kỳ; Dr. Paul Marshall, thuộc Trung Tâm Tự Do Tôn Giáo của Tổ Chức Freedom House; và ông Abdughuphur Kadirhaji thuộc nhóm Hồi Giáo bị đàn áp ở Trung Cộng.
Để bày tỏ mối quan tâm về tình trạng đàn áp tôn giáo ở Việt Nam cũng như để hỗ trợ cho LM Lễ, một phái đoàn trên 20 người Việt đã dự thính buổi điều trần gồm có Hoà Thượng Thích Hiện Hương, Thượng Toạ Thích Vân Đàm, Ông Lê Văn Trịnh Chánh Trị Sự Cao Đài Trung Hưng và Phó Chánh Trị Sự Nguyễn Văn Quế, cụ Phan Vỹ Chủ Tịch Cộng Đồng, và một số nạn nhân của sự tra tấn vì lý do chính trị hay tôn giáo...
Tham dự buổi điều trần gồm có nhiều vị dân biểu thuộc lưỡng đảng, trong đó DB Frank Wolf (CH, Virginia) chính là tác giả của đạo luật Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế. Quốc Hội thông qua đạo luật này vào cuối năm 1998 mặc dù đã gặp phải sự chống đối rất mạnh mẽ của Tổng Thống Clinton, của BNG, và của các đại công ty Hoa Kỳ.
Đạo luật này bắt buộc BNG thành lập Văn Phòng Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế với nhiệm vụ hàng năm phải tường trình cho Quốc Hội về tình trạng đàn áp tôn giáo trên thế giới và khuyến cáo về những quốc gia cần quan tâm. Đối với các quốc gia có sự vi phạm trầm trọng thì đạo luật ấn định một loạt biện pháp chế tài. Đối với các quốc gia mà sự vi phạm nhẹ hơn thì chỉ bị cảnh cáo.
Bên cạnh đó đạo luật thành lập Uỷ Hội Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế, mà thành viên do Tổng Thống và Quốc Hội chỉ định, để làm việc song hành với Văn Phòng kể trên. Đầu năm nay TT Clinton đã tìm cách ngăn chặn sự ra đời của Uỷ Hội bằng cách không đưa vào ngân sách quốc gia phần ngân quỹ cho Uỷ Hội. DB Wolf sau đó đã phải đưa ra điều luật để cung cấp ba triệu Mỹ kim cho Uỷ Hội hoạt động. Uỷ Hội này sẽ tổ chức điều trần vào ngày 20 tháng 10 và sẽ nộp bản tường trình cho Quốc Hội vào cuối năm nay.
UBTDTG/VN được thành lập cuối năm 1998, ngay sau khi đạo luật Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế được ban hành, với mục đích tận dụng đạo luật này để tranh đấu cho nền tự do tôn giáo ở Việt Nam. Một số thành viên nguyên thuỷ của Uỷ Ban đã làm việc chặt chẽ với Quốc Hội từ năm 1996 để vận động cho đạo luật này.
Từ ngày thành lập, Uỷ Ban đã nhiều lần tiếp xúc với TS Seiple và các giới chức khác ở Bộ Ngoại Giao, với DB Wolf, DB Smith và những nhân viên Quốc Hội liên quan đến đạo luật, và với Uỷ Hội Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế. Uỷ Ban đã cung cấp tài liệu, tin tức, và chứng cớ về sự đàn áp tôn giáo ở Việt Nam cho các giới chức này, trong đó có danh sách một số tài sản bị tịch thu của các giáo hội, danh sách các tu sĩ bị cầm tù hay bị giam lỏng, và hồ sơ về một số vị tu sĩ cần được giải cứu khỏi Việt Nam. Riêng danh sách tài sản bị tịch thu đã được DB Smith đồng ý để vào hồ sơ Quốc Hội của buổi điều trần.
Đầu tháng 9 vừa qua nhân dịp Bà Ngoại Trưởng Madeleine Albright chuẩn bị đi Việt Nam, thể theo lời yêu cầu của Uỷ Ban DB Smith đã viết thư yêu cầu bà Albright nêu vấn đề nhân quyền với Việt Nam, đặc biệt về việc chấp thuận cho một phái đoàn tu sĩ Phật Giáo và bác sĩ Hoa Kỳ đi thăm Hoà Thượng Thích Huyền Quang. Nhiều vị dân biểu khác, kể cả DB Wolf, đã ngỏ ý sẵn sàng hỗ trợ cho lời yêu cầu này và làm việc với BNG để xúc tiến việc này.
Vị đại diện cho UBTDTG/VN tại buổi điều trần là một nhân sống chứng của sự đàn áp tôn giáo. Đầu năm 1976 LM Lễ, lúc ấy là Cha Xứ ở Tỉnh Bến Tre, bị bắt cải tạo sau khi lên tiếng phản đối chính sách đàn áp tôn giáo của cộng sản. Trong 13 năm tù LM Lễ đã nhiều lần bị đánh đập và tra tấn nặng nề, và bị biệt giam 3 năm sau một cuộc vượt trại không thành. Chỉ vài tháng sau khi được thả, LM Lễ đã vượt biên và được giáo hội Công Giáo Tân Tây Lan mời sang phục vụ cho cộng đồng Việt Nam ở quốc gia này.
LM Lễ hiện nay là Giám Đốc Điều Hành của UBTDTG/VN. Bà Ngô Thị Hiền, một người đã đóng góp rất nhiều trong các công tác nhân đạo trong nhiều năm qua, là Chủ Tịch, và Thượng Toạ Thích Vân Đàm là Chủ Tịch Ban Cố Vấn của Uỷ Ban.
Uỷ Ban hiện đang làm việc với một số tổ chức tôn giáo và nhân quyền để thực hiện một bản tường trình chi tiết về tình trạng đàn áp tôn giáo ở Việt Nam. Bản tường trình này sẽ nộp cho Quốc Hội, Văn Phòng của TS Seiple, và Uỷ Hội Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế.
Lời phát biểu của DB Smith và các bản điều trần có đăng ở hội trang (web site) của Tiểu Ban Quốc Tế Vụ và Nhân Quyền theo địa chỉ http://www.house.gov/international_relations/hr/iohrhear.htm.
Dưới đây là Lời phát biểu của LM Lễ tại buổi điều trần:
Thưa Ông Chủ Tịch và quý thành viên của Tiểu Ban,
Tôi xin cảm ơn quý vị đã cho tôi cơ hội lên tiếng không những cho Uỷ Ban Tự Do Tôn Giáo Cho Việt Nam mà cả cho các nạn nhân của chính sách đàn áp tôn giáo ở Việt Nam.
Uỷ Ban chúng tôi hoan nghênh việc phát hành bản Tường Trình Hàng Năm về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế. Tuy nhiên chúng tôi lấy làm quan ngại về sự hời hợt, về sự thiếu sót các dữ kiện quan trọng, và về một số tin tức không chính xác trong phần về Việt Nam của bản tường trình này.
Trước hết, bản tường trình tạo ngộ nhận rằng sự đàn áp tôn giáo ở Việt Nam không xuất phát từ chính sách kéo dài và nhất quán của chính quyền trung ương mà chỉ là những hành động riêng lẻ của một số giới chức địa phương. Bản chất của chính quyền cộng sản ở Việt Nam là phản tôn giáo. Lý thuyết cộng sản xem tôn giáo là kẻ thù của nhân dân. Chính sách của nhà nước là thẳng tay nhổ cỏ tất cả các hoạt động tôn giáo nào mà họ không kiểm soát được và không khai thác được cho mục tiêu của họ.
Ngay sau khi chiếm miền Nam năm 1975, chính quyền cộng sản đã khống chế các giáo hội Tin Lành và Công Giáo, và giải thể các giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, Hoà Hảo, và Cao Đài. Nhiều vị lãnh đạo tôn giáo đã bị bắt, bị cầm tù, bị tra tấn, và bị làm nhục; nhiều vị đã chết trong trại giam.
Bản thân tôi đã bị giam 13 năm trong nhà tù cộng sản vì lên tiếng đòi hỏi quyền tự do tôn giáo. Tôi đã bị tra tấn, đánh đập và bị biệt giam trong 3 năm.
Để thủ tiêu mọi dấu vết và ảnh hưởng của các giáo hội độc lập, chính quyền đã thay thế các giáo hội này bằng những tổ chức do nhà nước đẻ ra, mà nhiệm vụ chỉ là thi hành chính sách của nhà nước đối với các tôn giáo. Ban Đại Diện Phật Giáo Hoà Hảo được thành lập hồi tháng 5 vừa qua là một trường hợp điển hình. Một cán bộ cộng sản chỉ đạo ban đại diện này.
Chính quyền đã tinh vi tạo ra “một giáo hội trong giáo hội” để chia rẽ cộng đồng Công giáo. Vai trò của tổ chức Công giáo yêu nước là phân đôi cộng đồng Công giáo. Các tu sĩ nằm trong tổ chức này được hưởng nhiều đặc ân của nhà nước. “Sự cho phép hoạt động rộng rãi, kể cả trong lãnh vực giáo dục và nhân đạo” được nêu trong bản tường trình của BNG chỉ dành cho các thành phần hợp tác với nhà nước.
Trong mấy tháng gần đây, chính quyền đã leo thang nỗ lực làm khó, hăm doạ, và đàn áp các lãnh đạo tôn giáo, và áp đặt nhiều giới hạn cho việc hoạt động tôn giáo như trong việc ấn hành kinh sách và tài liệu.
Tháng Năm vừa qua, công an đã đột nhập buổi An Cư Kiết Hạ của các tu sĩ Phật Giáo ở Sàigòn và hăm doạ trừng trị nặng nề những ai ủng hộ cho Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất. Các tu sĩ Phật Giáo mới được thả bị công an bắt lại để chất vấn trong thời gian Bà Ngoại Trưởng Albright thăm viếng Việt Nam. Ông Trần Quang Châu, một vị lãnh đạo Cao Đài, hiện đang bị giam tại gia sau khi đồng ký tên vào một thư ngỏ hồi tháng rồi để yêu cầu nhà nước thừa nhận các giáo hội độc lập và trả lại các tài sản đã bị tịch thu. Bản tường trình của BNG không phản ảnh thực tế này.
Mặc dù bản tường trình thừa nhận là có đàn áp tôn giáo, nhưng lại cho rằng sự đàn áp đó chỉ là thái độ tuỳ tiện và cá lẻ của một vài giới chức địa phương ở một vài vùng hẻo lánh. Thực ra, đàn áp tôn giáo là cả một chính sách mà chính quyền trung ương đang thực hiện một cách có hệ thống trên khắp lãnh thổ Việt Nam. Tuy nhiên sự đàn áp này được nguỵ trang khéo léo và do đó không dễ nhận ra, nhất là đối với người ngoại quốc. Điều này có lẽ đã là một yếu tố tạo nên sự khiếm khuyết và sai lệch trong bản tường trình của BNG.
Chúng tôi biết rằng Văn Phòng Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế sẽ đệ trình những khuyến cáo cho Tổng Thống dựa trên sự hiểu biết của Văn Phòng về tình trạng tôn giáo ở Việt Nam. Chúng tôi xin đề nghị những điểm sau.
1. BNG cần tạo điều kiện để một phái đoàn gồm các tu sĩ Phật giáo và bác sĩ từ Hoa Kỳ thăm viếng Hoà Thượng Thích Huyền Quang, năm nay đã 81 tuổi, và đã bị giam trong suốt 22 năm qua. Sức khoẻ của Hoà Thượng đang suy đồi vì tuổi tác và vì thiếu sự chăm sóc về y tế.
2. Các toà lãnh sự ở Việt Nam cần bằng mọi cách nhận diện ra các nạn nhân của sự đàn áp tôn giáo và đưa họ sang Hoa Kỳ lánh nạn.
3. Chính phủ Hoa Kỳ cần tận dụng các cơ hội trong lãnh vực ngoại giao và thương thảo mậu dịch để thuyết phục Việt Nam trả tự do cho tất cả các tù nhân tôn giáo, chính thức công nhận các giáo hội độc lập, và hoàn trả tất cả các tài sản đã tịch thu. Nếu được phép của Ông Chủ Tịch, tôi xin đệ nạp danh sách sơ khởi tài sản của các giáo hội bị tịch thu, để đưa vào hồ sơ Quốc Hội của buổi điều trần.
Chúng tôi hy vọng rằng sang năm BNG sẽ tường trình một cách chi tiết về những tiến triển cũng như đánh giá về mức độ hợp tác của Việt Nam trong các vấn đề trên.
Gửi ý kiến của bạn
