iran: tuổi trẻ vận động đi bầu loại bỏ tt Ahmedinejad
TEHRAN - Gần ngày bầu cử TT Iran, thông điệp chỉ 2 câu trao đổi giữa giới trẻ qua máy điện thọai di động hàm chưá hi vọng lớn.
Thông điệp này nhắc lại rằng sai lầm của phe cải tổ là tẩy chay bầu cử, tạo thời cơ cho ứng viên bảo thủ Ahmedinejad thắng cử năm 2005. Câu sau là lời hô hào "Bạn và tôi hãy bỏ phiếu để ông ta bị thất cử".
Tâm lý của đa số dân Iran vào lúc này là TT tại chức Ahmedinejad có cơ nguy bị đối thủ ôn hoà đánh bại. Với người thắng, 2 nan đề là: ứng phó thế nào với các quan ngại của phương Tây về chương trình uranium, và trả lời thế nào đề nghị đối thọai của TT Obama.
Theo các quan sát viên, sự thách thức gia tăng từ đối thủ chính của ông Ahmedinejad đã làm hồi sinh tiếng nói của phe cấp tiến sau 4 năm mất tinh thần và lạc hướng, mà thực tế là 1 phần nào tự gây tổn thương.
1 nữ cổ động viên tuổi đôi muơi của ứng viên Mir Hossein Mousavi nhận rằng cô không tin vào thùng phiếu nên đã không đi bầu năm 2005, nhưng nay phải dùng lá phiếu để cứu đất nước thoát nguy cơ suy sụp. Tại nước cộng hoà Hồi Giáo Iran, không có các dự án thăm dò dân ý, nhưng nhiều dấu hiệu cho thấy thực tế là thuận lợi cho ông Mousavi, Thủ Tướng thời chiến tranh Iran-Iraq và đuợc tín nhiệm về kế sách kinh tế. Mấy tháng trước, ông chỉ là nhân vật của lịch sử đối với giới trẻ. Nhưng sau 1 thời gian vận động theo các hình thức tân tiến, bằng Facebook, blog, bằng bích chương, T-shirt, và xuất hiện cùng với người vợ có sức thu hút, hậu thuẫn của ông đang mở rộng hơn.
Với đối thủ Ahmedinejad, ông Mousavi đã lên tiếng chỉ trích chính sách kinh tế thất bại của phe cầm quyền, khi mà đất nước có tài nguyên lớn về dầu và hơi đốt.
Trong 1 cuộc đối đáp hôm Thứ Tư, phát hình toàn quốc, ông Ahmedinejad nói "Uy thế của Iran bị tổn thương", thì ông Mousavi đáp "Nhân cách của chúng ta đã bị hạ thấp". Chủ ý của ứng viên Mousavi là mô tả TT tại chức như là kẻ phản bội các giá trị của người Iran.
Trên mặt báo của ứng viên Mousavi vưà bắt đầu phát hành trong tháng qua, dòng tựa lớn là "Trào lưu xanh mạnh như sóng thần sắp tiến đến".
Sau cuộc đối thoại truyền hình, 2 phe xuống đuờng. Nhưng, TT Ahmedinejad không dễ lùi bước, uy tín của ông còn cao và chính quyền đã phát quà cho cảm tình viên gồm chi phiếu trị giá 100 MK, bằng lương 1 tuần của công chức cấp tỉnh. Ông Ahmedinejad cũng còn hậu thuẫn của giới lãnh đạo thật sự là các giáo sĩ và lực luợng thiện chiến gọi là vệ binh cách mạng.
Với thế giới, TT Ahmedinejad là bộ mặt chính trị của Iran, nhưng chính là giới thần học định đoạt vận mạng của nước cộng hoà Hồi Giáo. Họ là người chỉ đạo mọi chính sách quan trọng, quyết định đưa nhân vật nào ra ứng cử và chỉ 1 tiếng là có thể huy động hàng triệu lá phiếu.
Cho nên, giáo sư Ehsan Ahrari tại trung tâm nghiên cứu an ninh Á châu Thái Bình Dương Honolulu, nhận xét : ứng cử viên Mousavi có thể chinh phục cảm tình của cử tri nhưng không chắc có thể lật đổ phe thủ cựu.
Giới thần học cũng kiểm soát cơ chế tổ chức bầu cử và kiểm phiếu theo các tiêu chuẩn Trung Đông mà đa số dân trong vùng xem là công bằng.
Ngoài ra, quan sát viên ngoại quốc không đuợc phép theo dõi bầu cử trong khi phe cải cách thường ám chỉ các cuộc tranh đua khít khao là có gian lận để phe bảo thủ thắng.
Các tiên đoán báo trước cuộc tranh cử giữa 4 ứng viên sẽ là sít sao, không ai chiếm đuợc trên 50% phiếu. Như vậy là TT Ahmedinejad và đối thủ Mousavi sẽ tranh vòng 2 vào ngày 19-6.
Giới phân tích nhận định: đa số cử tri dưới 30 tuổi (chiếm khoảng 1/3 tổng số cử tri trên 46 triệu) sẽ đi bầu, không đứng bên lề như năm 2005. Điều chưa biết là 2 ứng viên đối lập khác sẽ giành đuợc bao nhiêu phiếu.
Gửi ý kiến của bạn
