BAGHDAD - Loạn quân đã phá hoại các đường dây điện hôm Thứ Sáu, đẩy thủ đô Iraq chìm vào bóng tối và các đứt nguồn cung cấp nước vào đêm trước ngày trưng cầu dân ý về bản hiến pháp dân chủ tại Iraq.
Trong các bài giảng Thứ Sáu khắp nước, lời các tín đồ Shiite thống nhất là “Ưng thuận,” nhưng lại không rõ ràng ở các đền thờ Sunni -- đa dạng, từ “Đồng Ý,” tới “Không đồng ý,” tới “hãy bỏ phiếu theo lương tâm.”
Cúp điện rộng lớn xảy ra, có tin là 70% mạng lưới, ngay khi mặt trời vừa lặn.
Nguồn nước cũng cạn queo ở nhiều nơi trong thủ đô.
Mahmoud al-Saaedi, phát ngôn nhân Bộ Trưởng Điện Lực, xác nhận loạn quân đã phá hoại nhiều tháp điện ở Kirkuk và Beiji, nhưng không nói cụ thể tấn công ra sao.
* Nhiều Thị Trấn Không Có Trạm Bỏ Phiếu
Vài giờ trước cuộc trưng cầu dân ý lịch sử về bản hiến pháp mới, cử tri ở phía tây Iraq, nơi nhiều người dự kiến sẽ bỏ phiếu chống, đang tự hỏi: các phòng phiếu đâu rồi"
“Không có trung tâm bỏ phiếu nào ở các thị trấn như Haditha, Hit, Rawa, Qaim, Ana, Baghdadi và các làng quanh đó,” theo lời Mahmoud Salman al-Ani, nhà hoạt động nhân quyền ở Ramadi, nói hôm Thứ Sáu, khi liệt kê các địa điểm trong tỉnh Anbar này.
Các vùng ông vừa nói, đa số là dân Sunni.
* Bom Tấn Công 1 Đảng Sunni
Quyết phá trưng cầu dân ý, quân nổi dậy nổ bom ven đường phía ngoài trụ sở của đảng Hồi Giáo Iraq ở quận Fadhal, trung tâm thủ đô - không ai bị thương.
Hiếm khi phe Sunni là mục tiêu của loạn quân - vụ này có thể là nhắm trừng phạt đảng Hồi Giáo về quyết định chấm dứt cuộc vận động bỏ phiếu các văn bản hiến pháp.
Sau khi các dân biểu đồng ý 5, 6 tu chính hồi tối Thứ Tư, đảng Hồi Giáo đã tháo bỏ các biểu ngữ vận động bỏ phiếu "chống".
Ông Alaa Makki, viên chức đảng, lên án vụ đánh bom và khẳng định rằng không ai có thể ngăn cản đảng Hồi Giáo dùng tiến trình chính trị để đánh khủng bố và tái lập ổn định. Nhưng các đảng Sunni khác còn chống.
Theo thỏa hiệp giữa 3 phe tại QH, các tu chính án sẽ được QH mới bầu ra vào Tháng 12 biểu quyết và sau đó trưng cầu dân ý - nhưng, không phải mọi người vừa lòng.
Bộ Trưởng kỹ nghệ al-Najafi, nhân sĩ Sunni trong chính quyền, tiên đoán các tu chính án sẽ bị loại - trong lúc công du Malaysia, ông nói: "Hiến pháp này không phản ảnh ước muốn của toàn dân".
Phóng viên ngoại quốc mô tả không khí thủ đô Baghdad và các thành phố là yên tĩnh, đường sá thưa người và xe cộ. Nhiều hàng quán đóng cửa trong khi cảnh sát và vệ binh đặt các trạm kiểm soát, củng cố các phòng phiếu bằng dây thép gai và các tấm chắn bê-tông.
Phát ngôn viên quân sự Hoa Kỳ, Tướng Rick Lynch mô tả tỉnh hình an ninh trước trưng cầu dân ý là không nguy hiểm như thời gian gần cuộc tổng tuyển cử 30-1. Ông cũng cho biết quân số Iraq hiện nay là 200,000, so với 138,000 hồi đầu năm, nhưng không có nghĩa sẽ không có bạo động vào ngày trưng cầu dân ý.
* Iraq: Tù Nhân Bỏ Phiếu Trước
Trong kế hoạch bầu cử, các viên chức Iraq đã chuẩn bị cuộc trưng cầu dân ý ở các khám đường.
Phóng viên ngoại quốc nhận thấy tù nhân trong tỉnh Diyala, ngay phía bắc Baghdad, được tổ chức cho bõ phiếu trước. Gần 1 triệu cử tri của tỉnh bỏ phiếu đúng ngày Thứ 7 - giới quan sát đã thấy có dấu hiệu tỉ lệ cử tri đi bầu cao hơn cuộc tổng tuyển cử cuối Tháng 1.
Ông Amer Latif của Ủy Hộ tuyển cử xác nhận rằng số cử tri ghi danh tăng nhiều so với cuộc tổng tuyển cử Tháng 1. Nhưng, bạo động chưa hết: chỉ cách vài dặm, 1 xe chở phiếu bị phục kích giữa đường - điều này cho thấy việc cung cấp lá phiếu cho các phòng phiếu cũng là việc khó khăn.
* ĐS Hoa Kỳ Tại Iraq Nói Thành Công Của Trưng Cầu Dân Ý Là Cần Để Hoa Kỳ Rút Quân.
Nỗ lực vận động của ĐS Hoa Kỳ Zalmay Khalilzad là 1 nhân tố quan trọng trong tiến trình chính trị tại Iraq - chiều Thứ Năm, ông Khalilzad họp báo tại Baghdad và nêu ra các nhận xét lạc quan về cuộc trưng cầu dân ý ngày Thứ 7. Ông nói thành công của cuộc trưng cầu dân ý là yếu tố quan trọng để Hoa Kỳ có thể tính chuyện rút quân.
Các viên chức Iraq loan báo công sở và trường học đóng cửa ngày Thứ 7 để cử tri đi bỏ phiếu. Từ hôm Thứ Năm, lệnh giới nghiêm bắt đầu từ 6 giờ tối đến 6 giờ sáng - mọi đi lại từ tỉnh này qua tỉnh khác và biên giới bị cấm từ ngày hôm Thứ Sáu.