Xây Xa Lộ Khổng Lồ Nối Liền Mỹ, Canada, Mễ Giao Thương"
Dẫn tin của nhà báo DON BUTLER – Có phải các chính quyền Bắc Mỹ đang âm thầm cho lập siêu xa lộ có bề rộng khoảng bốn sân đá banh đi từ Mexico tới Canada thông qua các trạm kiểm soát để chuyển mau lẹ hàng hóa tới thị trường"
Các bạn có tin một số website tại Hoa Kỳ cho là chuyện siêu xa lộ này là chuyện đã rồi (a fait accompli). Các website này nói rõ về một dự án khổng lồ của công trình đường cắt có bề rộng 365 mét, chạy xuyên qua tâm nội địa với 10 làn đường, với các đường xe lửa chở hàng và hành khách, với các đường dây cáp quang và các đường ống dẫn dầu, khí đốt và nước.
Pat Buchanan và Phyllis Schlafly là những nhà phê bình thủ cựu, cùng với các website như WorldNetDaily đang thọc Tổ chức SPP hay tổ chức An ninh và Phồn vinh (Security and Prosperity Partnership) về con đường siêu xa lộ Bắc Mỹ, cả một loạt thỏa ước đang được Hoa Kỳ, Canada và Mexico thảo luận. Các nhà phê bình này lo sợ hiệp hội SPP sẽ dẫn tới Liên Bắc Mỹ giống như Liên Âu và đi tới hậu quả Mỹ có thể mất chủ quyền.
Có lẽ các bạn chưa từng nghe siêu xa lộ Bắc Mỹ, có thể là kế hoạch này chưa thành hình. Toàn bộ ý kiến này do một giới chức Mỹ đề nghị với một Ủy ban trong Quốc hội Hoa Kỳ về không tưởng thị thành.
Hầu hết công việc của tổ chức SPP gồm có 19 thành viên họp khép kín sau các cánh cửa. Dự án này xuất hiện trước công chúng chỉ khi các chính trị gia của ba quốc gia họp với nhau trong giai đoạn cập nhật hóa mà thôi, chẳng hạn như cuộc họp cấp bộ trưởng ngày 14/2/07 tại Ottawa.
Cho tới nay mối lo âu về nội dung của siêu xa lộ Hoa Kỳ vẫn giữ kín. Theo hoạt động rộng của các trí vận viên (activists) tại Canada hoàn toàn không biết chuyện gì đang xẩy ra, nhưng câu lạc bộ Sierra Club đã quan tâm tới siêu xa lộ để lập ống dẫn nước của Canada đi vào các thị trường tại Hoa Kỳ.
Ngay cả hội đồng tư vấn Canada chưa bao giờ e dè để báo động việc hội nhập thâm sâu với Hoa Kỳ, hội đồng này từ chối bình luận. Phát ngôn viên Stewart Trew cho biết; “Chúng tôi cũng như mọi người đang tìm xem cái gì sắp xẩy ra.”
Tuy thế tại Hoa Kỳ chấn động về siêu xa lộ đang vang lên đến nỗi website của tổ chức SPP trong chính quyền Hoa Kỳ đã phải lên cột từ chối với đề mục “SPP không tưởng với các sự thực”
Người ta thề rằng siêu xa lộ NAFTA nằm trong công trình hai mảng chính thấy rõ.
Một mảng là Hành làng Xuyên Texas, một mạng lưới về các lộ chuyển vận của tiểu bang đưa ra, mỗi lộ gồm có sáu lán đường cho xe hơi chạy, bốn lán đường cho xe truck và các đường hỏa xa chuyển vận hàng và hành khách vãng lai với hạ tầng cơ sở tiện ích chung. Mảng công trình này sẽ được hoàn thành trong 50 năm.
Mảng thứ hai là Hành lang NASCO hiện hữu liên kết Bắc Mỹ (NASCO là chữ tắt của North America’s SuperCorridor Coalition). NASCO là một tổ chức không vụ lợi, nhiệm vụ của tổ chức này là triển khai hệ thống chuyển vận đầu tiên trên thế giới theo thể đa dạng an toàn và tích hợp.
Thành viên của tổ chức NASCO gồm có các công ty và các chính quyền tại Hoa Kỳ, Mexico và Canada, kể luôn cả thành phố Winnipeg và tỉnh bang Manitoba, các thành viên này đang khuyến khích và vận động theo cái người ta được biết là “Hành lang mậu dịch và vận chuyển quốc tế nằm giữa địa lục”. Theo người ta nói, hành lang này làm cho 71 triệu dân kết lại với nhau, tốn khoảng 1 ngàn tỷ Mỹ kim cho nền mậu dịch tổng thể của cả ba quốc gia.
Hành lang NASCO chạy dài 4 ngàn cây số từ các thị Thái Bình Dương nằm trong các vùng Lazaro Cardenas Cardenas và Manzanillo tại Mexico tới Manitoba tại Camada băng qua cầu biên giới Ambassador bắc ngang giữa Detroit (Mỹ) và Windsor (Canada), Tại Hoa Kỳ hành lang này nằm theo các xa lộ xuyên bang như bang lộ 35, 29 và bang lộ 94.
Thero như thế chuyện xẩy ra là khúc đầu của hành lang xuyên Texas đã dự tính sẽ chạy song song với bang lộ 35, khiến cho ngưới ta có lời chỉ trích như dự án Texas khổng lồ là khúc lộ mẫu của siêu xa lộ NAFTA.
Khẳng định như thế đã làm cho nữ giám đốc điều hành Tiffany Melvin của NASCO nổi đóa. Kế hoạch của Texas được NASCO yểm trợ nhằm giải quyết vần để xa lộ của bang này càng ngày càng bị tắc nghẽn. Bà Melvin công bố: “ Chẳng có kế hoạch nào cả. Tôi không có thể trình bầy rõ để cho các bang khác hiểu.”
Bà giám đốc này đã đổ lỗi cho việc người ta hiểu nhầm để dân chúng lo sợ kết hợp với nhau chống lại các dự án của địa phương như một mưu đồ ác quái nào đó đã giữ kín không cho quần chúng biết.
Nếu như có kế hoạch nào đó giữ kín, đó chỉ là tin của Andy Horosko, nhà phó bộ trưởng chuyển vận của tỉnh bang Manitoba, kiêm thành viên của hội đồng NASCO.
“Khi chúng tôi bàn về siêu hành lang này là phải có cố gắng hết mức nào đó để giữ được hạ tầng cơ sở hiện hữu,” theo lời của ông Horosko.
“Chúng tôi không thuộc thành phần của bất cứ siêu kế hoạch nào sắp sửa đưa ra cái hành lang rộng bằng bốn sân đá banh không có các trạm kiểm soát.” Theo như phó bộ trưởng này cho biết.
NASCO không có liên quan gì với tổ chức SPP, theo lời của ông Horosko, mặc dầu một trong những cơ sở vận chuyển chủ yếu của SPP là thành lập một kế hoạch xây dựng hành lang quốc tế và lập thí điểm cho dự án có qui mô lớn.
“Chắc chắn là chúng tôi phải cảnh giác tới gì sắp làm. Bất cứ khi nào chúng tôi thấy cái nào đó có cùng ý với tổ chức SPP, lẽ dĩ nhiên chúng tôi phải cho chính quyền liên bang biết để đưa vào bàn thảo của tổ chức SPP,” theo lời ông Horosko.
Coi như không có kế hoạch nào giữ kín để mở đường cái gọi là mảng khổng lồ nằm giữa địa lục, nhưng phải công nhận cái quan trọng của hành lang mậu dịch và vận chuyển để tống đạt hàng hóa nước ngoài và trong nước đang gia tăng theo tiến trỉnh toàn cầu hóa do Mỹ dẫn đầu.
Stepen Blank là giáo sư hinh doanh của đại học Pace U. tại New York, ông cho biết, hành lang nằm giữa địa lục là vị trí đúng để trở thành đường dẫn chính cho mậu dịch của Bắc Mỹ bởi vì đường này hiện nay đã có sẵn các trục lộ và các đường xe lửa liên bang và liên quốc gia.
Giáo sư Blank cho biết thêm là việc nâng cấp lộ trình này không cần thiết. “Dọc theo hệ thống hạ tầng cơ sở Bắc Mỹ của chúng ta nơi nào cũng thế cần phải được đại tu cho những đường đã bị xuống cấp, đồng thời phải nghĩ tới việc sẽ xây dựng cái khác, Các đường này theo thực tế hiện chưa được tu bổ.
Hành lang nằm giữa đại lục này thiên về quan niệm kinh doanh hơn là quan niệm địa hình, theo giáo sư Blank. Ông tin NASCO đang bị quan niệm mậu dịch Nam-Bắc thúc đẩy. Ông cho rằng đầu tiên giới kinh doanh đã bắt đầu thực hiện việc di chuyển lên xuống theo hành lang này.
Nhưng hành làng này đã gặp phải việc cạnh tranh của các vùng khác đang dưa ra các hành lang mậu dịch và vận chuyển riêng nằm trong vùng.
Một trong hành lang này là hành lang lien kết Canamex Corridor Coalition, dự án liết kết Nevada, Idaho, Utah và Montana đang đẩy ra cái hành lang nối từ Mexico với Calgary của Canada. Hành lang này hiện nay cần có rất ít hạ tầng cơ sở. Cũng theo như viện Atlantic Institute chuyên nghiên cứu thị trường đứng vô địch để đưa ra hành lang gọi là Atlantica, trải dài theo các các tỉnh bang duyên hải của Canada như New Foundland, Nam Quebec liên kết với vài tiểu bang vùng New England, phía động bắc của Hoa kỳ.
Giới ủng hộ hành lang coi hải cảng Halifax như cổng vào của hành lang Atlantica để chuyên chở hàng hóa Á châu theo tuyến đường dài của các siêu toa xe lửa vào thị trường của vùng Trung Tây Hoa Kỳ. Song song là hành lang năng lượng ngoài biển khơi để chuyên chở dầu và khì đốt cho các thị trường tại Hoa Kỳ.
Nhưng không có cái nào cạnh tranh có lợi cho bằng hành lang nằm giữa đại lục mà NASCO đã cho hình thành từ năm 1994.
“Thực sự hành lang này coi như chuyện thành công,” theo như ông Blank quả quyết, ông cho biết hành lang nằm giữa đại lục là một trong những điển hình đầu tiên với ý nghĩa kết tác Nam Bắc với các trung tâm thị tứ của Hoa Kỳ.
Theo ông này, cách nay vài năm, Winnipeg được coi như là quyền lợi kinh tế cơ bản của phía nam. Đối tác gần nhất với Winnipeg là Kansas City, một hành lang kéo dài 1300 cây số về phía Nam.
Kansas City nổi lên như khúc nối quan trọng trong hành lang này, phần vì nó là cảng nội địa (inland port) – nhà kho và cầu phân phối có thể nhận hàng hóa của các xe vận tải và xe toa xe lửa, sau đó tung hàng hóa đi khắp Bắc Mỹ.
Bà Melvin cho biết, việc tạo dựng mạng lưới cho cảng nội địa dọc theo hành lang nằm giữa đại lục là mục tiêu chính của NASCO. Theo ông Horosco, Manitoba đang tích cực thành lập một cảng nội địa gần phi cảng Winnipeg.
Ông Horosko cho biết, Manitoba đang lợi dụng NASCO để thành hình các cầu nối dọc theo hành lang này, tất cả đều mang danh các cửa mở dành cho việc kinh doanh.
“Chúng ta có lợi rất nhiều chỉ việc đưa Manitoba vào bản đồ này. Chúng ta viết chắc chắn dọc theo hành lang này nối với Mexico, có phần trong hành lang này,” theo lời của ông Horosko.
Kết cục Manitoba đang mường tượng thấy hành làng này chạy dài từ Mexico tới Churchill của vịnh Hudson Bay.
Mặc dầu hải cảng này bị băng đá, chỉ hoạt động trong mùa bốn tháng, Nga lại muốn lập đường biển nối giữa Churchill với hải cảng Siberia của Murmansk.
Năm ngoái, bộ trưởng vận chuyển của Nga đã bàn chuyện với giới chức Canada là nước cũng đã sẵn sàng dùng các tầu phá băng hiện đại nhất để mở các hải lộ nối liền với Churchil quanh năm. Chính quyền lien tỉnh bang Canada hiện đang nghiên cứu dự án này.
Nếu như kế hoạch này súc tiến, Churchil có thể thành một hải cảng nhập khẩu hàng hóa của Nga, của Trung quốc và của Ấn Độ. Các thùng hàng này sẽ được vận chuyển bằng đường xe lửa tại hải cảng của vịnh Hudson Bay để chuyển tới Winnipeg. Từ nơi này, hành hóa được chuyển đi khắp lục địa.
Trong khi đó, hải cảng thông minh của Kansas City, một cơ cấu phát triển kinh tế vô vị lợi cho thành lập văn phòng hải quan Mexico, văn phòng đấu tiên lập trên đất Hoa Kỳ ngay tại Kansas City.
Theo kế hoạch này, giới hải quan Mexico và Hoa Kỳ sẽ kiểm soát các xe vận tải hàng trước khi cho đi sang Mexico, các chuyến chở hàng sang Canada cũng phải chịu kiểm soát như thế. Sau khi hải quan tại Kansas City kiểm soát xong, các xe tải hàng được niêm phong cho tới khi tới Mexico. Sáng kiến kiểm soát này loại bỏ việc tắc nghẽn tại biên giới Hoa Kỳ - Mexico.
Kế hoạch tiến hành mới đây đã bị chậm lại vì có liên quan tới bộ ngoại giao của Hoa kỳ và việc thay đổi của chính quyền tại Mexico, nhưng vẫn giữ đúng đường theo kế hoạch.
Hành lang nằm giữa đại lục này cũng chững chạc trở thành lộ trình thay đổi cho hàng hóa từ Trung quốc và các quốc gia Á châu tới, Các hải cảng duyên hải phía Tây của Hoa Kỳ như Long Beach gần Los Angeles hiện nay đã bị quá tải vì khối lượng hàng hóa của Á châu, còn cơ sở vật chất tại Lazaro Cardenas hiện nay đang nấng cấp để làm hải cảng thay đổi để nhập khẩu (alternative port of entry)
Các chuyến hàng của tầu biển được gạn lọc bằng quang tuyến X khi tới Mexico, sau đó cho lên xe lửa tới Monterrey. Từ nơi này hàng hóa được chở bằng các xe vận tải đuôi dài và vào Hoa Kỳ theo chương trình FAST (Free And Secure Trade program). Khi tới Kansas City, hàng chuyên chở được chuyển sang các xe móc bán vận tải (semi trailers) hay các toa xe lửa chạy phía đông hay phía tây hoặc tiếp tục lên đường sang Canada.
Sáng kiến khác của NASCO là NAFTRACS, một dự án dẫn đầu sẽ dùng các hệ thống vận chuyển thông minh gọi là ITS để theo dõi trên đường đi của các chuyến chở hàng.
NASCO đang trông đợi kỹ thuật sẽ làm giảm đi vụ trộm cắp, canh cải sự vận dụng kiểm kê và thời gian giao hàng và đi tới việc thông quan của hải quan cho sự chuyên chở.
Gửi ý kiến của bạn
