- Lên Án Mỹ Chế Bắp Làm Xăng
The Guardian vừa có bài báo động về nạn thiếu hụt thực phẩm ở Caracas và khẳng định rằng tình trạng này sẽ dẫn tới rối loạn tại West Bengal và Mexico, cũng như báo nguy về hiểm họa đói xảy ra tại Jamaica, Nepal, Philippines và vùng phụ cận Saharan Africa. Giá thực phẩm, nhu yếu phẩm tăng vọt thường dẫn tới sự bất ổn định chính trị, và chính phủ phải áp dụng các biện pháp hành chánh cho các vấn đề kinh tế: kiểm soát giá bánh mì, bắp, gạo và các sản phẩm sữa.
Theo Tổ Chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (Food and Agricultural Organisation (FAO), phần lớn nhu yếu phẩm tăng giá kỷ lục, như ở Hoa Lục là 18%; 13% ở Indonesia và Pakistan; 10% ở Mỹ Latin, Nga và Ấn Độ. Giá lúa mì đã tăng gấp đôi, bắp tăng gần 50% so với một năm về trước và gạo tăng 20%. Tuần tới, FAO sẽ công bố dự báo nói rằng nguồn thực phẩm dự trữ toàn cầu hiện nay đang ở mức thấp nhât trong vòng 25 năm nay và sẽ tiếp tục tăng cao trong những năm tới.
Tuần qua, điện Cẩm Linh đã ép các công ty Nga phải giữ ổn định giá sữa, bánh mì và các loại thực phẩm khác cho tới ngày 31 Tháng Giêng, vì sợ sức mạnh của công chúng sẽ gây ảnh hưởng xấu cho cuộc bầu cử quốc hội sắp tới. Oleg Savelyev của viện thăm dò Levada Centre nói rằng giá thực phẩm tăng rõ ràng trở thành tai họa cho người nghèo khổ.
Ấn Độ, Yemen, Mexico, Burkina Faso và nhiều nước khác đã xảy ra, hoặc sắp xảy ra các cuộc xung đột vì thực phẩm, một hiện tượng mà trong nhiều thập niên đã không xảy ra, vì giá hàng hóa được giữ ở mức thấp. Trong khi đó, thịt bò, gà và sữa ở Venezuela và nhiều nước khác bị thiếu hụt trầm trọng khiến chính phủ các nước này phải tìm cách kềm giữ giá thực phẩm tăng vọt.
Giới tiêu thụ bắt đầu theo khuynh hướng cũ rích là…tẩy chay các mặt hàng trở nên xa xỉ. Chẳng hạn như người dân Argentina thôi không mua cà chua trong suốt chiến dịch vận động bầu cử tổng thống thời gian vừa qua vì giá cà chua đắt hơn thịt. Người Ý thì tổ chức một ngày tẩy chay bánh pasta làm từ bột và nước, với trứng, trong một cuộc biểu tình phản đối giá bánh tăng cao. Trong khi đó, các chính khách cánh tả Đức thì kêu gọi tăng phúc lợi an sinh xã hội để giúp người dân đối phó với nạn giá cả gia tăng. Jacques Diouf, chủ tịch FAO ở London hồi tuần rồi tuyên bố: "Nếu kết hợp với nạn tăng giá dầu và tăng giá thực phẩm, quốc gia đó hội đủ những yếu tố chính yếu dẫn tới khủng hoảng trong tương lai."
Ở Hoa Kỳ, giá dầu tăng kỷ lục đã dẫn tới việc tăng giá hàng hóa. Các nông gia Hoa Kỳ đã tìm cách chuyển ngũ cốc sang cho ngành sản xuất nhiên liệu sinh học làm vụ mùa sản xuất thực phẩm cho người giảm sụt, cộng với thời tiết khắc nghiệt, sự gia tăng nhu cầu từ nhiều quốc gia khác như Ấn Độ, Hoa Lục…cũng đã góp phần làm giá cả thực phẩm tăng lên.
Theo FAO, các kho dự trữ ngũ cốc sụt giảm trong hơn một thập niên qua, nay chỉ có thể còn đủ để sử dụng trong 57 ngày và nguồn thực phẩm cho toàn cầu hiện sẽ bị đe dọa trầm trọng nếu xảy ra các cuộc khủng hoảng quốc tế, hoặc thiên tai rộng lớn như hạn hán hoặc lụt lội chẳng hạn.
Lester Brown, chủ tịch Viện nghiên cứu Worldwatch đặt trụ sở tại Washington nói khi lụt lội hoặc khủng hoảng xảy ra bất ngờ có thể làm giá cả tăng vọt. Năm ngoái ông cũng đã lên tiếng tố cáo nông dân Hoa Kỳ gây rối loạn thị trường ngũ cốc thế giới vì đã tăng 14 triệu tấn, tức 20% tổng sản lượng vụ bắp cho các nhà sản xuất ethanol để chế xăng. Việc làm này khiến hàng triệu mẫu đất sản xuất thực phẩm bị mất đi và làm tăng gấp đôi giá bắp toàn cầu. Năm nay, TT Bush còn kêu gọi tăng gia sản xuất ethanol như là một phần của kế hoạch giảm 20% xăng dầu nhập cảng vào năm 2017. Bắp là sản phẩm nhập cảng chính yếu của nhiều nước từ Hoa Kỳ, trong đó có Nhật, Ai Cập và Mễ. Sản lượng xuất cảng của Hoa Kỳ chiếm 70% mức tiêu thụ toàn cầu và còn được sử dụng làm thức ăn cho gia súc. Sự thiếu hụt trầm trọng đã làm rối loạn các kho dự trữ và kỹ nghệ chăn nuôi toàn thế giới.
Người ta đang lo viễn ảnh xấu nhất xảy tới khi nền kỹ nghệ nông nghiệp sinh học chuyển sang phục vụ cho xăng dầu sinh học. Nghiên cứu của tổ chức Grain, tổ chức nguồn thực phẩm đặt trụ sở tại Barcelona cho thấy họ yêu cầu chính phủ Ấn Độ chấp thuận sử dụng 14 triệu mẫu đất để trồng một loại cây nhiệt đới jatropha của Hoa Kỳ, một loại thầu dầu dùng cho các nhà máy dầu sinh học. Brazil dự tính dùng 120 triệu mẫu cây trồng cho kỹ nghệ sản xuất dầu sinh học và châu Phi cũng sẽ có 400 triệu mẫu trong vài năm tới. Người ta lo ngại là đất sản xuất thực phẩm sẽ mất bớt đi và hàng triệu người sẽ không còn "sống còn" với thửa ruộng của mình.
Oxfam trong tuần này đã cảnh cáo Liên Âu rằng chính sách thay thế 10% xe xài xăng bình thường thành xe xài xăng sinh học sẽ đe dọa giới nông dân nghèo. Chương trình Môi Sinh (Environment Programme) của Liên Hiệp Quốc trong tuần này cũng cho rằng nước, đất, không khí, cây trồng, súc vật và trữ lượng cá toàn cầu đang sụt giảm nghiêm trọng, không thể nào ngăn chận được. Theo UN's World Food Programme (WFP), 57 nước, gồm 29 Phi châu, 19 châu Á và 9 Mỹ Latin sẽ bị tàn phá bởi lụt lội. Các vụ mùa còn bị ảnh hưởng bởi hạn hán và các luồng gió nóng dự dội ở nam Á, Liên Âu, Hoa Lục, Sudan, Mozambique và Uruguay.
Cũng trong tuần này, chính phủ Úc nói hạn hán làm họ giảm các vụ mùa thu hoạch khoảng 40%, tương đương 4 triệu tấn. Theo Josette Sheeran, chủ tịch WFP, sẽ có 854 triệu người bị đói toàn cầu và cứ mỗi năm thì có thêm 4 triệu người khác nữa bị đói..