Haiti: Sắp Đếm Lại Phiếu Bầu TT Vì Bị Tố Có Gian Lận; Mirlande Manigat Dẫn Đầu, Michel Martelly, Jude Celestin Thứ 2, 3
PORT-AU-PRINCE - Danh ca Michel "Sweet Micky" Martelly báo trước sẽ kiện kết quả kiểm phiếu đưa tới thắng lợi khít khao cho đối thủ.
Phe hậu thuẫn ông lập chướng ngại vật trên đường phố, đốt vỏ xe, đe dọa sự ổn định mong manh của đảo quốc sau trận động đất Tháng 1. Đám đông biểu tình lên án cuộc bầu cử TT ngày 28-11 là gian lận, nhưng ứng viên Martelly hô hào không bạo động. Giám đốc tranh cử của ông nói sẽ kiện kết quả kiểm phiếu công bố chiều Thứ Ba với HĐ Cử Tri Đoàn. Trong cuộc biểu tình gần sứ quán Hoa Kỳ, anh James Becimus loan báo "Hôm nay chúng tôi đốt lửa, ngày mai sẽ đem vũ khí tới". Những người khác xác nhận sẽ tiếp tục vận động, nhưng không bằng bạo động.
Ông Martelly tuyên bố "Biểu tình bất bạo động là quyền của dân chúng, tôi sẽ có mặt với mọi người cho tới khi đạt thắng lợi cho người đầu hói". Cảm tình viên của ứng viên Martelly giơ cao những tấm bảng mang bộ mặt tươi cười và đầu hói của ông, thánh thức đơn vị quân đội trông chừng an ninh. Bên ngoài trụ sở của HĐ Cử Tri Đoàn, đám biểu tình ném đá lực lượng hoà bình LHQ - binh sĩ Ấn Độ và Pakistan đánh trả bằng hơi cay. Người biểu tình phóng hoả trụ sở đảng Đoàn Kết của TT mãn nhiệm Rene Preval, va chạm với binh sĩ LHQ và làm đóng cửa phi trường quốc tế duy nhất của đảo quốc.
TT Preval hô hào ngưng xuống đường, và nhận rằng có gian lận, nhưng nói gian lận bầu cử là thông thường trên thế giới. Qua đài phát thanh quốc gia, ông Preval tuyên bố "Xuống đường gây thiệt hại cho xã hội".
Ảnh hưởng của bầu cử gian lận hầu như gây tê liệt tại các thành phố khắp nước giữa lúc lực lượng y tế đối đầu dịch tả đã gây thiệt mạng trên 2000 người. Theo đài phát thanh Kiskeya, đã có 4 người biểu tình tử thương.
Ứng viên thắng sát nút ông Martelly là Jude Celestin, 1 nhân vật ít đuợc biết mà cử tri tin rằng chỉ là người tiếp nối chế độ Preval.
Toà ĐS Hoa Kỳ chỉ trích kết quả kiểm phiếu và nhắc lại rằng các nhà quan sát bản xứ, Hoa Kỳ và quốc tế đoán trước ứng viên Celestin bị loại ở ngay vòng đầu.
Chính quyền Preval bị dân chúng chê trách đã không dẫn đầu công cuộc tái thiết sau động đất - hiện còn trên 1 triệu người sống tạm trú tại các xóm nhà lều, trong khi chỉ 1 phần cứu trợ hưá hẹn của ngoại quốc đuợc thực hiện.
Theo kết qủa kiểm phiếu công bố hôm Thứ Ba, ông Martelly thua ông Celestin gần 6,900 phiếu. Cựu đệ nhất phu nhân là giáo sư luật Mirlande Manigat dẫn đầu với 31.4% phiếu, ông Celestin 22.5% và ông Martelly 21.8%. Hai người nhiều phiếu nhất sẽ tranh vòng 2 vào ngày 16-1.
Bà Manigat tuyên bố với đài phát thanh quốc gia rằng bà cảm thấy số phiếu bà thu đuợc là thấp. Tỉ lệ cử tri đi bỏ phiếu cũng thấp, với trên 1 triệu người trong tổng số 4.7 triệu cử tri ghi danh.
Thời gian khiếu nại là 3 ngày và giới quan sát viên đoán rằng có thể 3 ứng viên tranh đua trong vòng 2, nếu HĐ Cử Tri Đoàn kết luận rằng số phiếu bầu cho 2 ứng viên hạng 2 và hạng 3 là quá sát. American Airlines đã huỷ bỏ các chuyến bay đi và đến Port-au-Prince trong ngày Thứ Tư vì công nhân không thể đến chỗ làm - các chuyến bay ngày Thứ Năm cũng bị hủy bỏ.
Trong khi đó một bản tin khác của AP hồi trưa Thứ Năm cho biêt rằng ủy ban bầu cử Haiti sẽ cho đếm lại phiếu bầu trong cuộc bầu cử gây nhiều tranh luận trên toàn quốc trong quan điểm của những nhà quan sát bầu cử và 3 ứng cử viên dẫn đầu, theo chủ tịch ủy ban bầu cử cho biết hôm Thứ Năm.