Hôm nay,  

Viêm Gan B Và Người Việt

29/12/200100:00:00(Xem: 6617)
Khoảng 1.25 triệu người ở Mỹ bị viêm gan B kinh niên. Và khoảng 350 triệu người hiện đang bị viêm gan B trên khắp thế giới. Bệnh viêm gan B thấy nhiều nhất ở Phi Châu và Đông Nam Á Châu. Riêng tại Việt Nam, khoảng 70-80% người bị nhiễm viêm gan B.

Có 2 loại: viêm gan B cấp tính và viêm gan B kinh niên. Khi bi viêm gan B cấp tính, bệnh nhân bị vàng da, kết quả dương (+) cho thử nghiệm viêm gan kháng nguyên (Hepatis B surface antigen) và viêm gan kháng thể (hepatìs B core antibody-igM).

Khám phá viêm gan B cách nào"
Khi mới bị nhiễm bệnh, thử nghiệm 1. kháng nguyên viêm gan B (HbsAg (hepatitis B surface antigen) sẽ có phản ứng dương tính (+). Thử nghiêm 2. kháng nguyên viêm gan B (Hepatitis B be antigen, HBbeAg) do siêu vi trùng viêm gan B sinh sản và cũng là dấu hiệu của nhiều siêu vi trùng viêm gan B đang tràn ngập trong máu. Thử nghiệm 3. HBV-DNA (Hepatitis B viral DNA) dùng trong việc ước lượng siêu vi trùng B trong máu, khi trị liêu.

Trường hợp viêm gan cấp tính, bệnh nhân bị vàng da. Thử nghiêm kháng nguyên HbsAg và kháng thể HbcAB-IgM (hepatitis B core antibody-IgM) rất cần thiết để định bệnh. Chỉ 5% viêm gan B cấp tính biến chuyển thành viêm gan B kinh niên. Nghĩa là nằm trong điều kiện 1., khi hệ thống miễn nhiễm của bệnh nhân không đủ sức tiêu diệt toàn diện siêu vi trùng viêm gan B. Và 2. khi thử nghiệm HbsAg dương (+) kéo dài quá 6 tháng.

Nếu thấy ít lượng siêu vi trùng B trong máu là điềm tốt. Trái lại, nếu lượng siêu vi trùng B tăng cao hơn, sẽ gây nguy cơ biến chứng gan.

Ít siêu vi trùng viêm gan B trong máu có nghĩa là thử nghiêm HbeAg âm (-) và thử nghiệm kháng thể HbeAb dương (+). Trong thời điểm này, phân hóa tố gan ALT (alanine aminotransferase) và AST (aspartate aminotransferase) có thể còn bình thường. Thử nghiệm HBV-DNA không thấy gì thì bác sĩ chuyên khoa có thể sẽ thêm thử nghiệm CPR (polymerase chain reaction), tinh vi hơn, để đo lượng siêu vi trùng trong máu.

Ngược lại, trong trường hợp viêm gan B coi là kinh niên và hoạt động (active), thử nghiêm HbeAg dương (+), thử nghiệm HbeAb âm (-). Đồng thời, thử nghiêm phân hóa tố gan ALT và AST tăng cao và lượng siêu vi trùng cũng tăng cao (HBV-DNA) trong máu.

Phân loại 2 thứ nhiễm viêm gan B kể trên rất quan trọng. Lý do chính là bởi nhờ đó có thể chẩn đoán bệnh và giúp cách trị bênh hợp lý và chính xác hơn.

Làm sao biết bệnh nhân hiện đang có siêu vi trùng B đang hoạt động"


Khi bệnh nhân vừa bị nhiễm siêu vi trùng B, chức năng gan còn hoạt động bình thường. Lúc này, bệnh nhân chưa cần dùng thuốc. Nhưng cần phải theo rõi. Nghĩa là cứ 6 tháng lại phải đo lường chức năng gan và thử nghiệm siêu vi trùng viêm gan B. Vì siêu vi trùng viêm gan B có thể hoạt động trở lại bất cứ lúc nào. Theo thời gian, có thể biến chuyển gây ung thư gan.

Bệnh viêm gan B kinh niên nếu cón hoạt động sẽ tiếp tục gây viêm gan, làm hư tế bào gan. Biến diễn tiếp nối có thể làm xơ gan, suy gan, và ung thư gan. Cần làm sinh thiết (biopsy) gan để có ý niệm xem gan bị hư ra sao, bệnh nhân đang bị viêm gan hay đã bị xơ hóa gan.

Ngoài viêm gan B, cũng cần tìm hiểu nếu bệnh nhân có bị nhiễm thêm viêm gan C, viêm gan delta, hay nhiễm HIV. Khi đã bị xơ gan thì cần lưu ý truy tầm ung thư gan. Nghĩa là cần thử nghiệm alpha-fetoprotein và siêu âm gan.

Điều trị viêm gan sẽ do bác sĩ chuyên môn về gan.
Khi bị viêm gan kinh niên, phân hoá tố gan tăng cao, và là lúc cần phải điều trị. Nghĩa là cần tiêu diệt siêu vi trùng (HBV-DNA âm). Nếu điều trị có hiệu quả, phân hóa tố gan sẽ trở lại bình thường, và thử nghiệm HbeAg thành âm, và HbeAb thành dương. Ngày nay, bệnh nhân dùng thuốc chích Interferon và thuốc uống Lamivudine. Thuốc chích mới Peg-Interferon giúp lành bệnh khá hơn.

Phòng ngừa:
Siêu vi trùng B truyền nhiễm qua đường máu hay những dung dịch từ cơ thể. Thí dụ như truyền qua tinh trùng khi giao hợp, bằng kim chích ma túy, hay truyền từ người mẹ sang con khi mới sanh. Mọi người nên chích ngừa viêm gan B vì đây coi là vấn đề quan trọng nhất. Tất cả mọi người sống chung một mái nhà cần thử máu để truy tầm bệnh. Nếu chưa từng bị nhiễm viêm gan B thì nên chích ngừa.

Để tránh bệnh, tốt nhất không đụng vào máu ngừơi có bênh viêm gan B, phải bỏ băng vệ sinh ra xa, tránh không dùng chung bàn chải đánh răng và dao cạo râu. Cũng nên coi chừng vài trường hợp khác có nguy cơ truyền bệnh như: lọc máu vì thận hư, du lịch quá 6 tháng trong những vùng dễ nhiễm viêm gan B, đồng tính luyến ái, hay vợ chồng bình thường nhưng một thời quá khứ đã từng nhiễm bệnh tình dục.

(Bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: nmtran@hotmail.com; Điện thoại: (714) 547-3915.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.
Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”
Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.
Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.
Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.
Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.
Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.