Bệnh rụng tóc rất phứØc tạp là vì có nhiều lý do. Trước hết, rụng tóc thường xuyên là bởi người ta không biết cách chải đầu. Rụng tóc cũng có thể do thương tích trên đầu, bệnh về cọng tóc, bệnh ngoài da đầu, nhiều thứ bệnh khác, hay bởi uốÙng vài thứÙ thuốc nào đó làm rụng tóc. Nhiều khi cầØn phải gặp bác sĩ chuyên môn để tìm hiểu cọng tóc đã bị hư hại như thế nào"
Giai đoạn đầu tiên là tìm hiểu chu kỳ tóc mọc ra sao" Thật vậy, hiểu biết chu kỳ mọ c tóc sẽ giúp ích việc định bệnh rụng tóc được dễ dàng hơn.
Người khỏÕe mạnh có 2 loại tóc: tóc cứng, dầy và nằm trên đầu, hay lông mọc ở chân, nách, và vùng bụng dưới. Loại lông thứÙ hai nhỏÕ và mượt gọi là lông măng nằm ngoài da trừ vùng môi, lòng bàn tay và bàn chân.
Khi tóc hoạt động sẽ ở trong giai đoạn đầu của chu kỳ mọ c tóc (anagen) và sẽ kéo dài 3 năm. Giai đoạn tiếp theo là thoái biến (catagen), tóc dễ bị hư, trong vòng 2 tuầØn. Giai đoạn 3, tóc ngưng phát triển (telogen) và là lúc tóc bị rụng. Bình thường mỗi ngày, người khỏe mạnh rụng cọng tóc. Nếu tóc vừa từ giai đoạn ngưng phát triển (telogen) chuyển sang giai đoạn đầu (anagen) mà đã bị rụng là có bệnh rụng tóc.
Trước hết, cầØn tìm hiểu cách rụng tóc. Chẳng hạn, tóc bị gẫy là do lược chải đầu. Cũng có thể là vì bênh của cọng tóc hay nấÁm mọ c trên đầu. Tóc rụng bị bể ngang cọng cũng do xấy tóc thường xuyên hay do chất hóa học như nhuộm tóc. Nếu tóc rụng từng tảng, phầØn lớn do bệnh rụng tóc từng vùng (alopecia areata), đôi khi do bệnh giang mai, hay nấm móÙc. Bất thình lình rụng từng mảng có thể vì rụng tóc trong thời kỳ ngưng phát triển (telogen effluvium) hay rụng tóc từng vùng (alopecia areata). Rụng tóc kéo dài quá một năm có thể do di truyền làm rụng tóc (androgenic alopecia) hay rụng tóc vì vết thẹo trên đầu (scarring alopecia). Nếu rụng tóc vào giai đoạn ngưng phát triển (telogen effluvium) thì cầØn tìm hiểu có phải do những bệnh tuyến giáp trạng, bệnh lu-put (lupus), giang mai, thiếu máu vì thiếu chấÁt sắt. Hay bệnh nhân hiện đang uốÙng những thứÙ thuốÙc như warfarin, methotrexate, thuốÙc ngừa thai, hay thuốÙc có kích thích tố phụ nữ estrogen. Đôi khi cũng do đồØ ăn làm rụng tóc thí dụ thiếu chất bạch đản, thiếu chất sắt, kiêng cữ quá độ. Ngoài ra rụng tóc có thể do nóng lạnh, sau khi đánh thuốc mê, hay vì căng thẳng lo nghĩ.
Nếu gia đình có người bị bệnh rụng tóc thì phải nghĩ đến di truyền. Nếu thấÁy ngứÙa là do nấm môÙc.
Bác sĩ thường khám coi sợi tóc đứÙt chỗ nào, còn rễ hay không" Thử kéo sợi tóc ra xem tóc rụng thế nào" Khám đầu hói xem có thẹo hay không" Chân tóc bị hư hay còn nguyên" Nếu không thuộc loại hói có thẹo, thì chân lông tóc còn tốÙt hay không" Coi da đầu nếu bị nổi đỏ, bong da liên hệ tới những bệnh như viêm da phầØn tiết bã nhờn (seborrheic dermatitis), bệnh vẩy nến (psoriasis), hay nấm mốc.
Phụ nữ rụng tóc còn bị nhiều nguyên nhân khác nữa như:
. Hói đầu có thể do bệnh lu-put (lupus). CầØn thử nghiêm sinh thiết (biopsy).
. Hói đầu vì thiếu kích thích tố dihydrotestosterone ảnh hưởng lông tóc. Có thể dùng Rogaine để thử chữa bệnh.
. Hói đầu không có thẹo làm tóc rụng từng mảng (alopecia areata), không rõ nguyên nhân vì sao" Có thể nghi ngờ liên hệR tới miễn nhễm. Cũng thường thấÁy nơi bệnh nhân bị bệnh tuyến giáp trạng hay bệnh bạch tạng (vitiligo). Trong những điều kiện kể trên, nếu điều trị ít hiệu quả, có thể dùng corticosteroids, minoxidil, ánh sáng tử ngoại hay liệu pháp miễn dịch (immunotherapy).
. Telogen effluvium, là loại rụng tóc vì tóc phát triển quá nhanh từ giai đoạn đầu (anagen) sang giai đoạn ngưng phát triển (telogen). Khi nhổ, tóc dễ bị đứÙt. Rụng tóc có liên hệ thiếu chấÁt sắt, bệnh tuyến giáp trạng, bệnh thận hay miễn nhiễm. Hoặc phụ nữ sau khi sanh, sau khi mổ, nóng sốÙt cao, căng thẳng lo nghĩ, ăn uốÙng thiếu bạch đản, hay kiêng cữ quá độ. Hoăc ngay cả khi dùng thuốÙc retinoids, warfarin, hay thuốÙc cao huyết áp beta blockers. Thử nghiệm bao gồØm đếm máu, đo chấÁt sắt, TSH, antithyroglobulin antibody, thyroid peroxidase antibody, kiếm bệnh giang mai và luput (lupus).
Nói tóm lại, hiểu biết chu kỳ mọc tóc sẽ giúp đinh bệnh rung tóc. Tuy nhiên, chữa bệnh rụng tóc không phải dễ dàng như chúng ta thường tưởng!
(Ghi chú: bài này viết với mục đích nâng cao kiến thứÙc, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sứÙc khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).
Bác sĩ TrầØn Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: [email protected]; Điện thoại: (714) 547-3915.
Gửi ý kiến của bạn
