Hôm nay,  

Nổi Mề Đay: Gãi Không Hết Ngứa

21/04/200100:00:00(Xem: 8291)
Nổi mề đay làm ngứa ngáy khó chịu, và là bệnh ngoài da khá thông thường. Chúng ta ai cũng bị nổi mề đay, ít ra một vài lần trong đời. Thường thì bệnh chỉ nhẹ, nhưng nếu cứ phải gãi vì ngứa hoài thì cũng sẽ làm nhiều người phải bực bội. Nếu bị bệnh nặng như *phản vệ (anaphylaxis) có thể nguy hiểm chết ngừời.

Vấn đề định bệnh mề đay ra sao"
Bình thường định bệnh không khó. Vì nổi mề đay ngoài da làm thành những tảng đỏ, ngứa ghê gớm. Mề đay kéo dài vài tiếng đồng hồ rồi từ từ lặn đi. Sau đó, ngứa lại hiện ra chỗ khác. Nếu mề đay không lặn trong vòng 24 giờ có thể do chứng bệnh như *viêm mạch máu làm nổi mề đay (urticarial vasculitis). Nếu mề đay bị nổi từ mô màng nhày dưới da (submucosal hay subcutaneous) là do bệnh *sưng mạch máu (angioedema). Nếu sưng thũng nước xuất hiện trong bộ máy hô hấp sẽ làm khó thở. Nếu sưng thũng nứơc (edema) trong bộ phận tiêu hóa sẽ làm đau bụng, đôi khi nghẹt ruột.

Có 2 loại mề đay: cấp tính và kinh niên.

Mề đay cấp tính:
Kéo dài dưới 6 tuần lễ. Phần lớn người trẻ dễ mắc phải bệnh. Có thể do *dị ứng vì đồ ăn như nhân hột (nuts), trứng gà, cá, tôm, những hóa chất nhuộm trong đồ ăn (tartrazine dyes), hóa chất benzoid, vài loại thuốc như *aspirine, *thuốc trị phong thấp, hay hóa chất cản quang tuyến khi phải chích để chụp hình. Nhiều loại thuốc *trụ sinh cũng làm nổi mề đay như penicillines, sulfonamides.

Mề đay kinh niên:
Phần lớn phụ nữ trung tuần dễ mắc bệnh. Có thể do nấm mốc (candida albicans), ký sinh trùng hay vi trùng (viêm xoang, nhiễm trùng đường tiểu), viêm gan B và C, bệnh mô liên kết (connective tissue như SLE và Sjogren's syndrome), *ung thư, vài thuốc men như aspirine và thuốc trị phong thấp, hay loại hóa chất thường dùng giữ đồ ăn cho lâu để khỏi hư.

Nổi mề đay kinh niên còn phức tạp hơn, vì *lạnh hay bị *căng thẳng. Có những loại mề đay kinh niên không biết nguyên nhân vì sao, chẳng hạn mề đay do miễn nhiễm tuyến giáp trạng. Bệnh kéo dài cả năm.

Nhưng trước khi nghĩ đến chuyện nổi mề đay kinh niên, ta cần lưu ý bệnh liên hệ tế bào miễn nhiễm (autoimmune mast cell disease). Có thể dùng thử nghiệm phức tạp kiếm IgE (FceRI). Cũng cần lưu ý nếu là bệnh mề đay viêm mạch máu (urticarial vasculitis). Đây là loại mề đay làm đau rát, như phỏng lửa, ngứa ngáy. Đôi khi cộng thêm triệu chứng như đau khớp xương, nóng, đau mắt, nước tiểu có máu, khò khè, đau ngực, tiêu chảy. Đôi khi liên hệ những loại bệnh phức tạp khác như dị ứng chất lưu huỳnh (sulfites), bệnh mô liên kết (connective tissue như SLE, Sogren's syndrome), viêm gan B và C, hay dị ứng vì dược thảo, v..v..

Tiếp theo cần phải lưu ý loại mề đay vì *lạnh, vì *cọ sát, khi lặn xâu dưới nước, ra *ánh sáng mặt trời, hay *tập thể dục. Mề đay dễ nổi lên khi chạm vào nước đá khoảng 10 phút, lúc móng tay cào nhẹ vào da, trong khi tắm nước nóng hay sau khi tập thể dục.

Khi phải đối diện với bệnh nhân bị mề đay, ta cần phải để ý ít điểm căn bản sau đây: 1. Bình thường nổi mề đay không có gì trầm trọng. 2. Mề đay cấp tính có thể do nhiễm trùng, thuốc men, hay đồ ăn. 3. Mề đay kinh niên thường khó chẩn bệnh hơn. Cần thử nghiêm máu (đếm máu, đo độ máu lắng tụ, thử hoá chất trong máu, tìm chất bổ thể (complement) C3 và C4, đo lượng thyrotropin. Vài thử nghiêm phức tạp như tìm viêm gan, ANA, thử dị ứng da. Đôi khi phải thử da thiết sinh kế (biopsy).

Sau đây là vài điều căn bản trong vấn đề trị liệu:
- Bệnh nhân cần hiểu biết, nhất là loại nguy hiểm như sưng mạch máu (angioedema) hay phản vệ (anaphylaxis). Phải chích thuốc *epinephrine khẩn cấp.
- Tránh nguyên nhân sinh ra bệnh như: nghi ngờ vài thứ *đồ ăn, hóa chất trong đồ ăn, v..v.. Cần chấm dứt vài thuốc có thể làm nổi mề đay như *aspirine, *thuốc phong thấp, *thuốc cao máu (ACE inhibitors).
- Những thuốc men thường dùng để trị bệnh, như antihistamines, thuốc mới chữa dị ứng thuộc thế hệ thứ 2 như Zyrtec, Claritin, Allergra. Đôi khi cần uống Elavil, thuốc đối kháng leukotriene receptors, thuốc beta-adrenergic, kích thích tố nang thượng thận corticosteroids và nhiều thứ thuốc khác tùy theo trường hợp khác nhau, nguyên nhân bệnh khác nhau.

Tóm lại, nổi mề đay có thể chỉ là bệnh đơn giản, nhưng cũng có thể là bệnh rất phức tạp. Có nhiều trường hợp bệnh kéo dài rất lâu mà nguyên nhân vẫn không thể nào tìm thấy. Có trường hợp gây khó khăn cho cả bệnh nhân và bác sĩ, nhất là bệnh nhân khi thấy ngứa mãi, gãi mãi mà không bao giờ khỏi bệnh!

(Ghi chú: bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác Sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com; Điện thoại: (714)547-3915.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Những người sống với Covid lâu dài sau khi phải vào bệnh viện nhiều phần cho thấy một số tổn hại đối với các bộ phận chính của cơ thể, theo một nghiên cứu mới cho biết. Chụp hình MRI cho thấy nhiều bệnh nhân có một số bất thường trong nhiều bộ phận như phổi, não và thận gấp ba lần.
Mùa cúm đang đến và vắc xin ngừa COVID-19 mới cập nhật đã ra mắt sau đợt cúm năm rồi Chúng tôi muốn chia sẻ một số thông tin về việc chích ngừa COVID-19 trong chuyên mục của tháng này. Nếu bạn có thêm câu hỏi về Medicare, Medicaid, Đạo luật Chăm Sóc sức khoẻ trên Thị trường Bảo hiểm Y tế theo Giá cả phải chăng(Affordable Care Act Health Insurance Marketplace) Tiền hưu trí, tiền trợ cấp an sinh xã hội (SSI) hoặc tiêm chủng ngừa COVID/Cúm, có 3 cách bạn có thể liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay.
Trung Tâm Y Tế Nhân Hòa tọa lạc tại số 7761 Garden Grove Blvd, Garden Grove, CA 92841do Bác Sĩ Tình Trần làm Giám Đốc Y Tế, đã mở Hội Chợ Y Tế vào thứ Bảy ngày 23 tháng 9 năm 2023 cho cư dân những người có lợi tức thấp, hoặc có bảo hiểm hay không có bảo hiểm cũng đều được tham gia.
Tập thể dục thường được nói đến như một yếu tố quan trọng giữ đầu óc tỉnh táo, nhưng có nhiều nghiên cứu cho thấy sự khác biệt và lắm lúc còn có thể có những hiệu quả ngược lại nữa. Một nghiên cứu mới đã tóm tắt tác động của việc rèn luyện thể chất đối với sức khỏe trí óc, trong đó bao gồm trí nhớ, sự chú ý, khả năng ra quyết định và tốc độ giải quyết thông tin của não. Theo kết quả rõ ràng của các nhà nghiên cứu, các hoạt động rèn luyện và tập thể dục nhằm mục đích cải thiện thể lực và hấp thụ oxy chỉ có tác dụng thấp đối với khả năng nhận thức. Ngược lại, tập yoga có tác động tích cực đến sức khỏe trí óc và có nhiều khả năng dẫn đến sự thay đổi rõ rệt về chức năng nhận thức.
Một loạt các biến thể mới của Omicron đang khiến số ca nhiễm COVID-19 gia tăng và số trường hợp bị bệnh nặng cũng nhiều hơn. Trong tuần cuối cùng của tháng 8, đã có hơn 650 người chết vì COVID-19, tăng 10% so với tuần trước đó, và có 17,000 trường hợp mới phải vào bệnh viện.
“Tim đập liên hồi.” “Bồn chồn trong dạ.” “Tim muốn rớt ra ngoài.” “Nẫu ruột.” Đây là những cụm từ được nhiều người sử dụng để mô tả nỗi sợ hãi và lo âu. Thường thì chúng ta có thể cảm thấy được những cảm giác lo lắng, sợ hãi ở lồng ngực hoặc trong bụng chứ không phải ở não. Nhiều nền văn hóa có truyền thống gắn liền sự hèn nhát và dũng cảm với hình ảnh trái tim hoặc lòng dạ hơn là với bộ não.
Bệnh gan đang trở nên phổ biến hơn ở các nước phương Tây. Tại Thụy Điển, ước tính có khoảng một triệu người mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Gan nhiễm mỡ, đúng như tên gọi có nghĩa là gan tích tụ mỡ, không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Vì vậy, hầu hết người bịnh không biết rằng họ có chất béo tích tụ, mà ở một số người cuối cùng có thể phát triển thành xơ gan và ung thư gan. Một nghiên cứu ở Thụy Điển cho thấy số người mắc bịnh gan nhiễm mỡ ngày càng gia tăng.
Nhà sinh lý học vĩ đại người Pháp Claude Bernard đã phát triển khái niệm về nội môi (le milieu intérieur, tiếng Anh là the internal environment, tạm hiểu là môi trường bên trong cơ thể): môi trường chất lỏng được điều tiết tinh tế bao quanh các tế bào, chảy qua các động mạch và tĩnh mạch, thấm vào tất cả các cơ và dây thần kinh, cơ quan và xương trong cơ thể chúng ta. Hai trái thận phải làm khá nhiều việc để duy trì trạng thái cân bằng cho môi trường chất lỏng này, hay còn gọi là “cân bằng nội môi” (homeostasis). Chúng loại bỏ nhiều chất với nhiều kích thước khác nhau ra khỏi máu. Các chất này là phụ phẩm khi cơ thể tạo ra và đốt cháy năng lượng, và sẽ trở nên độc hại nếu tích tụ quá nhiều. (Gan thì trực tiếp loại bỏ các hóa chất khác ngay sau khi tiêu hóa, như rượu và ma túy, trong khi ruột, phổi và da thì thực hiện các chức năng bài tiết bổ sung.)
Thương hiệu số một trên thế giới, CheongKwanJang, hòa nhập với xu hướng Thực Phẩm Dược Tính toàn cầu, đã thông báo về sự hợp tác với chuỗi nhà hàng Kabuki của Nhóm Kaizen Dining. Sự hợp tác này, kết hợp truyền thống 120 năm và lợi ích sức khỏe của CheongKwanJang với ẩm thực Nhật Bản quen thuộc đối với người Mỹ, đã được tiết lộ tại một sự kiện diễn ra vào ngày 6 tháng 9 tại nhà hàng chính của Kabuki Huntington Beach. Tiến sĩ Lee Yun-beom, CEO của CheongKwanJang tại trụ sở Hoa Kỳ, đã tuyên bố: "Hồng Sâm Hàn Quốc, được biết đến khoa học với tên gọi Panax Ginseng C.A. Meyer, khác biệt với các loại sâm được tìm thấy tại Hoa Kỳ hoặc các khu vực khác; Nó đã được xác minh khoa học thông qua hơn 450 nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng ở các quốc gia như Hoa Kỳ, Canada, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ."
Năm ngoái, các bác sĩ tại một bệnh viện ở Canberra đã sốc tới lặng người khi gắp một con giun sống ra khỏi não một phụ nữ. Trước đó, nữ bệnh nhân này phải vào bệnh viện với các triệu chứng như bị đau dạ dày, ho khan, đổ mồ hôi đêm trong hàng tháng trời, sau đó thì bà bị trầm cảm và hay quên. Bệnh nhân đã được chỉ định đi scan não.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.