Hút thuốc lá sinh bệnh hiểm nghèo và làm chết người. Nhưng thực sự chúng ta có thể tránh được, bỏ thuốc lá được.
Mỗi năm tại Hoa Kỳ có 400,000 người bị chết vì thuốc lá. Có khoảng 25 phần trăm người Mỹ, kể cả đàn ông và đàn bà, hút thuốc lá. Con nít ở Mỹ hút thuốc lá càng ngày càng nhiều hơn. Mỗi ngày có tới 3000 trẻ em ghiền thuốc lá. (US Departement of Health and Human Services, 1996).
Xác xuất cho những người Việt Nam hút thuốc không rõ là bao nhiêu. Nhưng có lẽ đàn ông Việt Nam hút thuốc lá nhiều hơn đàn ông Mỹ.
Năm 1993, tại Hoa Kỳ, y-phí chữa bệnh do thuốc lá lên tới 50 tỉ đô la, và những chi phí khác do nghỉ bệnh, nghỉ làm, lên tới 47 tỉ đô la, mỗi năm.
Hóa chất trong thuốc lá:
Có 4000 ngàn hóa chất trong thuốc lá, trong đó 300 chất rất đc. Những chất độc hàng đầu là: nicotine, carbon monoxide, tro thuốc, ammonia, formaldehyde, arsenic, và dioxins.( Stephen Mulcahy, 1996).
Nguy cơ sinh bệnh:
Nguy cơ cấp tính: Khó thở, nghẹt thở, xuyễn, sinh dục bất lực, không có con, chất độc carbon monoxide tích tụ trong máu.
Nguy cơ kinh niên: cơn đau tim (heart attacks), tai biến mạch máu não (stroke), và nhiều loại ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư miệng, cổ họng, ống thực quản, tuyến tụy tạng, bọng đái, cổ tử cung, và ung thư máu, nghẹt phổi kinh niên, viêm cuống phổi kinh niên và xuyễn.
Gây môi trường xấu cho những người sống xung quanh, như gây nguy cơ ung thư cho vợ, con. Làm cho con cái bắt chước hút thuốc. Làm cho con trẻ trong gia đình dễ bị xuyễn, viêm lỗ tai, và viêm b máy hô hấp.
Tại sao không bỏ dược thuốc lá"
Những người muốn bỏ hút thuốc là tự ý, chứ không phải do những áp lực bên ngoài, như e ngại ảnh hưởng tới sức khỏe, vì hoàn cảnh xã hội, hay tài chánh. Có nhiều người thử cai ba bốn lần mà rốt cục cũng không làm được. Không bỏ được hút thuốc cũng do ảnh hưởng di truyền, mức phụ thuộc chất nicotine, hay điều kiện môi trường xung quanh.Cũng còn nhiều lý do khác như: đã hút qúa 20 tới 25 điếu mỗi ngày, học sinh trung học chưa ra trường, đời sống kinh tế xã hi không được khả quan lắm, tình trạng cá nhân như ly dị, góa bụa, hay sống chung với một người đang hút thuốc. Nhưng quan trọng nhất vẫn là đã bị ghiền chất nicotine.
Ghiền nicotine như thế nào"
Nicotine có nhiều trong thuốc lá. Khi hút thuốc, nicotine vào máu, vào óc. Nicotine làm phê gấp mười lần thuốc heroin, cocain, hay amphetamine. Nicotine kích thích sinh ra dopamine, và làm người hút sảng khoái. Nếu đột nhiên ngưng nicotine, dopamine giảm xuống, xuống tinh thần, và mất động lực làm việc. Nicotine cũng sinh ra serotonine làm cho vui vẻ, giảm buồn phiền (Smoking cessation, Long Beach, 1998).
Bởi vậy, khi chữa bệnh ghiền hút thuốc lá, cũng phức tạp như chữa bệnh kinh niên, nghĩa là cần phải chữa bằng thuốc, bằng tâm lý, và phải theo rõi bệnh nhân kỹ lưỡng.
Nếu bỏ được thuốc lá, chúng ta :
. sẽ được sức khoẻ cường tráng hơn.
. vị giác khá hơn trong lúc ăn uống.
. cảm thấy người khỏe ra.
. trong nhà, trong xe không còn mùi khói thuốc.
. con cái sẽ bắt chước không hút thuốc.
. con nít mới sanh và trẻ em sống chung mt mái nhà sẽ có sức khỏe tốt hơn.
. hết sợ làm phiền lòng những người xung quanh vì khói thuốc.
. chơi thể tháo thấy khỏe hơn.
. đi ăn cơm tiệm hay thăm người quen không phải xin lỗi chạy ra ngoài một chút!
. và nhất là bạn không phải tốn thêm tiền mua thuốc hút.
Mỗi năm tại Hoa Kỳ có 400,000 người bị chết vì thuốc lá. Có khoảng 25 phần trăm người Mỹ, kể cả đàn ông và đàn bà, hút thuốc lá. Con nít ở Mỹ hút thuốc lá càng ngày càng nhiều hơn. Mỗi ngày có tới 3000 trẻ em ghiền thuốc lá. (US Departement of Health and Human Services, 1996).
Xác xuất cho những người Việt Nam hút thuốc không rõ là bao nhiêu. Nhưng có lẽ đàn ông Việt Nam hút thuốc lá nhiều hơn đàn ông Mỹ.
Năm 1993, tại Hoa Kỳ, y-phí chữa bệnh do thuốc lá lên tới 50 tỉ đô la, và những chi phí khác do nghỉ bệnh, nghỉ làm, lên tới 47 tỉ đô la, mỗi năm.
Hóa chất trong thuốc lá:
Có 4000 ngàn hóa chất trong thuốc lá, trong đó 300 chất rất đc. Những chất độc hàng đầu là: nicotine, carbon monoxide, tro thuốc, ammonia, formaldehyde, arsenic, và dioxins.( Stephen Mulcahy, 1996).
Nguy cơ sinh bệnh:
Nguy cơ cấp tính: Khó thở, nghẹt thở, xuyễn, sinh dục bất lực, không có con, chất độc carbon monoxide tích tụ trong máu.
Nguy cơ kinh niên: cơn đau tim (heart attacks), tai biến mạch máu não (stroke), và nhiều loại ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư miệng, cổ họng, ống thực quản, tuyến tụy tạng, bọng đái, cổ tử cung, và ung thư máu, nghẹt phổi kinh niên, viêm cuống phổi kinh niên và xuyễn.
Gây môi trường xấu cho những người sống xung quanh, như gây nguy cơ ung thư cho vợ, con. Làm cho con cái bắt chước hút thuốc. Làm cho con trẻ trong gia đình dễ bị xuyễn, viêm lỗ tai, và viêm b máy hô hấp.
Tại sao không bỏ dược thuốc lá"
Những người muốn bỏ hút thuốc là tự ý, chứ không phải do những áp lực bên ngoài, như e ngại ảnh hưởng tới sức khỏe, vì hoàn cảnh xã hội, hay tài chánh. Có nhiều người thử cai ba bốn lần mà rốt cục cũng không làm được. Không bỏ được hút thuốc cũng do ảnh hưởng di truyền, mức phụ thuộc chất nicotine, hay điều kiện môi trường xung quanh.Cũng còn nhiều lý do khác như: đã hút qúa 20 tới 25 điếu mỗi ngày, học sinh trung học chưa ra trường, đời sống kinh tế xã hi không được khả quan lắm, tình trạng cá nhân như ly dị, góa bụa, hay sống chung với một người đang hút thuốc. Nhưng quan trọng nhất vẫn là đã bị ghiền chất nicotine.
Ghiền nicotine như thế nào"
Nicotine có nhiều trong thuốc lá. Khi hút thuốc, nicotine vào máu, vào óc. Nicotine làm phê gấp mười lần thuốc heroin, cocain, hay amphetamine. Nicotine kích thích sinh ra dopamine, và làm người hút sảng khoái. Nếu đột nhiên ngưng nicotine, dopamine giảm xuống, xuống tinh thần, và mất động lực làm việc. Nicotine cũng sinh ra serotonine làm cho vui vẻ, giảm buồn phiền (Smoking cessation, Long Beach, 1998).
Bởi vậy, khi chữa bệnh ghiền hút thuốc lá, cũng phức tạp như chữa bệnh kinh niên, nghĩa là cần phải chữa bằng thuốc, bằng tâm lý, và phải theo rõi bệnh nhân kỹ lưỡng.
Nếu bỏ được thuốc lá, chúng ta :
. sẽ được sức khoẻ cường tráng hơn.
. vị giác khá hơn trong lúc ăn uống.
. cảm thấy người khỏe ra.
. trong nhà, trong xe không còn mùi khói thuốc.
. con cái sẽ bắt chước không hút thuốc.
. con nít mới sanh và trẻ em sống chung mt mái nhà sẽ có sức khỏe tốt hơn.
. hết sợ làm phiền lòng những người xung quanh vì khói thuốc.
. chơi thể tháo thấy khỏe hơn.
. đi ăn cơm tiệm hay thăm người quen không phải xin lỗi chạy ra ngoài một chút!
. và nhất là bạn không phải tốn thêm tiền mua thuốc hút.
Kỳ tới, chúng tôi sẽ xin trình bày cùng quý bạn cách bỏ hút thuốc lá.
Bác Sĩ Trần-Mạnh-Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com; Fax: (714) 547-4968; Điện Thoại: (714) 547-4968.
Gửi ý kiến của bạn
