Hôm nay,  

Nghiên Cứu Y Học: Sốt Rét, Mụn Cơm

10/09/200500:00:00(Xem: 6779)
- Ký Sinh Trùng Sốt Rét Thay Đổi Di Thể (Gene) Trong Lúc Xâm Nhập Con Người
Khoa học gia Alan F. Cowman cùng các đồng nghiệp thuộc Trung Tâm Khảo Cứu Y Khoa Howard Hughes chứng minh một di thể mới trong ký sinh trùng sốt rét Malaria Falciparum thay đổi trong lúc xâm nhập cơ thể con người. Ký sinh trùng M. Falciparum xâm nhập hồng huyết cầu qua một thụ thể bạch đản nằm ngoài mặt hồng huyết cầu. Thụ thể chứa một chất đường gọi là Sialic acid. Nếu loại bỏ Sialic acid thì ký sinh trùng sốt rét không thể nào lọt vào trong hồng huyết cầu.
Các khoa học gia khám phá 2 di thể hoạt động khác nhau trong 2 trường hợp ký sinh trùng sốt rét: 1) trường hợp dùng sialic acid và 2) trường hợp không dùng sialic acid.
Khi ký sinh trùng sốt rét P. Falciparum dùng di thể thứ nhất (PfRh4) thì ký sinh trùng có thể chui được vào hồng huyết cầu. Khi ký sinh trùng sốt rét có di thể thứ 2 là EBA165, tự mình không sinh sản đươc bạch đản, nhưng khi dính vơí PFRH4, thì có thể hoạt động được. Kết quả nghiên cứu khuyến cáo một phương thức sáng chế thuốc chủng mới ngừa sốt rét hay thuốc trị sốt rét căn cứ theo khám phá ký sinh trùng sốt rét dùng di thể PfRh4 thay đổi khác nhau khi tìm cách xâm nhập vào hồng huyết cầu, theo những phương cách khác nhau. (Science, August 26, 2005). (Bàn thêm: Bệnh sốt rét do 4 ký sinh trùng gây ra: 1) Sốt rét do Malaria Falciparum thường thấy ở những nước vùng nhiệt đới. Bệnh nguy hiểm, có thể gây tử vong trong vài ngày. Ký sinh trùng sốt rét M. Falciparium kháng nhiều thứ thuốc (chloroquine); 2) Ký sinh trùng P. Vivax và P. Malariae gây sốt rét tại những nước vùng nhiệt đới, đặc biệt P. Ovale thấy nhiều nhất ở miền Tây Phi Châu. Nhiễm những ký sinh sốt rét này tương đối không nguy hiểm lắm vì trong vài trường hợp chỉ cần thời gian là có thể khỏi bệnh. Bệnh số rét do P. Vivax, P. Malariae và P.Ovale thường không kháng sinh mạnh bằng P. Falciparum. Tuy nhiên riêng đối vơí 2 ký sinh trùng sốt rét P. Vivax và P. Ovale, vì có thể xâm nhập vào gan, nên cần thuốc trị ký sinh trùng trong gan để tránh bệnh tái phát. Bệnh sốt rét truyền vào người qua muỗi Anophenes. Khi muỗi cắn người đang bị sốt rét sẽ truyền bệnh từ người này sang người khác. Phần lớn những người bị bệnh sốt rét ở Mỹ sau khi họ du lịch từ nước ngoài trở về Mỹ. Người Việt hải ngoại khi du lịch tại những nước có bệnh sốt rét nên uống thuốc ngừa sốt rét, nhưng phải hỏi ý kiến bác sĩ gia đình, vì nhiều thuốc ngừa sốt rét gây phản ứng phụ, đôi khi nguy hiểm).
Trị Mụn Cơm Ngoài Da
Trẻ em thanh thiếu niên thường than phiền về bệnh mụn cơm moc ngoài da. Bệnh mụn cơ do nhiễm siêu vi trùng Human Papillomavirus. Có nhiều loại: 1) Mụn cơm thông thường như Verruca vulgaris, mụn cơm mọc ở chân (Verruca Plantaris), mụn cơm dẹp (Verruca plana), mụn cơm mọc ở cơ quan sinh dục (Condyloma acuminate).

Chữa bệnh mụn cơm là công việc thường xuyên của y sĩ. Hiện giờ chưa có phương pháp nào trị bệnh được coi là hoàn hảo. Cách trị mụn cơm thông thường ở nhà là dùng hóa chất salicylic acid hay ở phòng mạch dùng cách đốt. Dùng salicylic acid trị mụn cơm tương đối an toàn, có hiệu quả, ít công phạt, 75% khỏi bệnh. Đôi khi dùng salicylic acid trị mụn cơm dẹp ở mặt, chân, hay tay. Nên khỏi ý kiến bác sĩ gia đình trước khi dùng salicylic acid. Bác sĩ thường dùng phương pháp đốt đông lạnh (cryotherapy) trị mụn cơm ở bàn tay hay gót chân. Chỉ cần đốt một lần là đủ. Đôi khi dùng cách đốt đông lạnh cho mụn cơm dẹp. Dùng laser dựa theo nguyên tắc chiếu laser vào sắc tố hồng huyết cầu hemoglobin trong mụn cơm, tăng nhiệt và tiêu hủy mụn cơm. Trung bình chiếu laser 2-3 lần và tỉ lệ trị mụn cơm hữu hiệu thay đổi từ 48-93%. Tổng cộng công hiệu khoảng 72%. Thuốc bôi thoa ngoài da Imiquimod (Aldara), trung bình 5.8 tháng, điều trị mụn cơm có chất vôi, hữu hiệu khoảng 88.9%. Hóa học trị liệu dùng thuốc Bleomycin (Blenoxane) kìm hãm DNA tổng hợp trong mụn cơm và siêu vi trùng trong mụn cơm. Dùng Bleomycin khi không còn cách khác trị mụn cơm, kể cả giải phẫu. Tất nhiên là thường thì bác sĩ chuyên khoa sử dụng Blemomycin trị mụn cơm vì có nhiều công phạt như mọc da, làm chai cứng, thay đổi màu da, và đặc biệt thận trọng khi phụ nữ có thai. Thuốc Retinoids trị mụn cơm ngừa được hiện trạng làm chai và giảm kích thích da. Trong một nghiên cứu thử nghiệm cho 20 trẻ em bị mụn cơm thì 16 trẻ khỏi hẳn. Dùng thuốc miễn dịch trị liệu (intralesional immunotherapy) đặc biệt trường hợp mụn cơm có siêu vi trùng hay nấm. Phương pháp cũng hữu hiệu trị mụn cơm mọc ngoài cơ quan sinh dục, nhất là loại mụn cơm lớn, có chất vôi. (American Family Physicians, 72: 647, 2005). (Bàn thêm: Mụn cơm là loại bướu nhỏ mọc ngoài biểu bì. Mụn cơm do siêu vi trùng Human Papillovirus (HPV) , chứa 2 giải DNA. Siêu vi trùng thường nằm dưới đáy biểu bì, khi phát triển, lớp da trên mặt vẫn thấy như bình thường. Nhiều loại HVP khác nhau gây nhiều loại mụn cơm khác nhau. Vài loại HVP gây nguy cơ ung thư cổ tử cung hay có trường hợp gây ung thư liên hệ bệnh mụn cơm. Trẻ em bị mụn cơm nhiều hơn người lớn. Phần lớn là do đụng chạm ngoài da. Đôi khi mụn cơm tự biến đi liên hệ tình trạng miễn nhiễm của mỗi bệnh nhân. Bệnh nhân bị suy miễn dịch như khi bị ung thư máu lymphoma hay bệnh HIV/AIDs dễ phát hiện mụn cơm và thường lâu khỏi).
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D.,F.A.A.F.P.; Điện Thoại: (714) 547-3915, E-mail: nmtran@hotmail.com, Diễn Đàn Y Khoa: Free subscription: DienDanYKhoa-Subscribe@yahoogroups.com

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.
Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.
Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.
Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?
Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.