Hôm nay,  

Không Chết Vì Nghệ?

24/11/202300:00:00(Xem: 2197)

nghe

Các nước đang phát triển – đặc biệt là Ấn Độ – nên học hỏi từ chiến dịch chống nhuộm màu nghệ ở Bangladesh. (Nguồn: pixabay.com)


Nghệ (turmeric) là một loài thực vật có hoa thuộc họ gừng. Từ lâu, nghệ đã được đánh giá cao trong nền y khoa cổ Ayurvedic ở Ấn Độ nhờ đặc tính chống viêm. Với ẩm thực Châu Á, nghệ cũng được ưa thích bởi hương vị và màu sắc của nó. Trong tiếng Hindi, nghệ được gọi là Haldi, có nguồn gốc từ tiếng Phạn có nghĩa là “màu vàng.” Nhưng đối với hàng triệu người Nam Á thường xuyên sử dụng nghệ, màu vàng rực rỡ của nghệ có thể khiến họ mất mạng.
 
Để khiến cho nghệ có màu sắc bắt mắt, trong một số công đoạn chế biến gia vị, nghệ thường phủ thêm một lớp chì cromat – một chất độc hại với hệ thần kinh. Điều này giải thích tại sao Nam Á có tỷ lệ ngộ độc chì cao nhất thế giới. Các bệnh về tim mạch và não bộ do ngộ độc chì – đặc biệt trẻ em rất dễ mắc phải – đã giết chết ít nhất 1.4 triệu người ở khu vực này vào năm 2019. Nền kinh tế cũng bị ảnh hưởng không nhỏ; năm đó, người ta ước tính ngộ độc chì đã làm giảm năng suất của Nam Á tương đương 9% GDP. Tuy nhiên, với những chính sách thông minh, sự lãnh đạo sáng suốt và thông điệp sắc bén, tình hình đã giảm nhẹ đáng kể. Bangladesh là minh chứng cho điều đó.
 
Dưới sự thúc đẩy của các nhóm nghiên cứu từ Stanford University và International Centre for Diarrhoeal Disease Research, Bangladesh đã phát động một chiến dịch toàn quốc chống pha trộn làm giả màu nghệ vào năm 2019. Các quy định cấm đã được thực thi, những ai vẫn cố tình vi phạm đều bị trừng phạt thẳng tay và công khai. Thủ tướng Sheikh Hasina đã đề cập đến vấn đề này trên truyền hình. Các khu chợ ở Bangladesh dán đầy những lời cảnh báo. Phương tiện truyền thông địa phương cũng loan tin hàng loạt.
 
Theo dữ liệu mới được công bố, tỷ lệ nghệ nhiễm chì trên thị trường gia vị ở Bangladesh đã giảm xuống mức 0 chỉ sau hai năm. Lượng chì trong máu của các công nhân nhà máy nghệ cũng giảm khoảng 1/3. Trên quy mô toàn quốc, nó có thể đã cứu sống hàng ngàn người. Những quốc gia khác cũng đang bị tình trạng ngộ độc chì tràn lan nên nhìn vào Bangladesh. Những ước tính gần đây cho thấy con số đáng kinh ngạc là 815 triệu trẻ em – tương đương một phần ba tổng số trẻ em trên toàn thế giới – đã bị nhiễm độc chì. Theo Centre for Global Development, một tổ chức tư vấn ở Washington, thảm họa này góp khoảng 20% vào khoảng cách học tập giữa trẻ em ở các nước giàu và nghèo.
 
Nhiễm độc chì có nhiều nguyên nhân. Cơ quan kiểm soát yếu kém, hoặc không có cơ quan nào kiểm soát và cấp phép cho các dụng cụ nấu ăn, mỹ phẩm và các sản phẩm khác có chứa chì. Tuy nhiên, có vẻ như là thủ phạm chính vẫn là nghệ bị nhuộm màu, chủ yếu là do công đoạn chế biến gia vị ẩu tả, kém chất lượng ở Ấn Độ. Ấn Độ là nơi sản xuất 75% các gia vị chứa nghệ, nguồn cung cấp phần lớn các gia vị này ở Bangladesh, và cũng được ước tính là quốc gia có tỷ lệ nhiễm độc chì cao nhất thế giới.
 
Nếu được noi theo một cách phù hợp, phản ứng của Bangladesh đối với vấn đề này có thể sẽ phát huy tác dụng ở nhiều quốc gia khác. Các yếu tố chính bao gồm sự cởi mở với các tổ chức chuyên môn nước ngoài; chính phủ sẵn lòng hợp tác với họ; và thành lập một liên minh lớn, bao gồm cả các nhà báo và các công ty tư nhân, để tối đa hóa nỗ lực. Cách tiếp cận này không quá tốn kém, độ phối hợp cao và kiên trì liên tục đã giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, và cũng đã củng cố cho sự phát triển vượt trội của nước này trong hai thập niên qua. Và Sheikh Hasina xứng đáng được ghi nhận công lao vì điều đó – dù cam kết của bà đối với việc hoạch định chính sách sáng suốt có vẻ như đang bị chững lại.
 
Khi cuộc bầu cử đang đến gần, nữ thủ tướng tại vị lâu nhất thế giới, người phụ nữ đã nắm quyền ở Bangladesh trong hai thập niên, ngày càng độc đoán và nóng nảy hơn. Tầm quan trọng của chiến dịch nghệ có thể sẽ thuyết phục bà đổi hướng. Vì nó chỉ ra rằng, mô hình của Bangladesh dựa trên việc tổ chức, hợp tác và đồng thuận, chứ không phải các sắc lệnh chính trị, và còn nhiều điều hơn thế nữa ngoài những di sản mà bà đang dựa vào.
 
Ấn Độ, dưới sự lãnh đạo của Narendra Modi, đang trong quá trình loại bỏ các nhà tài trợ nước ngoài và giải tán bất kỳ tổ chức phi chính phủ nào mà ông định nghĩa là ‘không thân thiện.’ Có nhiều điều mà Ấn Độ cần học hỏi từ cách tiếp cận thực tế và cởi mở của Bangladesh. Thế giới phát triển liên tục và phát sinh vô số vấn đề về sức khoẻ và môi trường đang chờ giải quyết. Vì vậy, những điều tốt đẹp của Bangladesh cần được duy trì và nhân rộng khắp nơi.
 
Người Việt uống thuốc nghệ cũng cần tìm hiểu kỹ nguồn gốc và chất liệu trước khi tiêu thụ, để có thể tận hưởng tác dụng mà không bị tác hại.
 
Cung Đô sưu tầm và biên dịch
Nguồn: “How to stop turmeric from killing people” được đăng trên trang Economist.com.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhiều phụ nữ không nhận ra rằng những ly rượu, ly bia mà họ thường uống cùng bạn bè, hoặc để thư giãn trong “giờ nhậu của mẹ” (wine mom moment, một số bà mẹ thích nhâm nhi vài ly rượu hoặc lon bia để thư giãn sau khi bận rộn chăm sóc con cái và gia đình) có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Tuy điều này có vẻ không vui, nhưng lại là sự thật: Rượu, bia thực sự có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
Cảm giác từ việc bẻ các khớp ngón tay cho kêu rôm rốp có thể rất khác nhau tùy theo từng người. Có người thấy rất ‘đã,’ thậm chí là bị ghiền, cũng có người thấy khó chịu hoặc sợ hãi. Dù việc bẻ khớp thường được nhiều người coi là một thói quen không tốt, nhưng nếu có thể hiểu được cơ chế hoạt động đằng sau việc bẻ khớp, ta sẽ hiểu tại sao lại có nhiều người ‘ghiền’ đến vậy.
Cael là một thiếu niên 15 tuổi bình thường – cho đến khi cậu được phát hiện có cột sống bị cong vẹo bất thường. “Em cảm thấy mình giống như Thằng Gù ở Nhà thờ Đức Bà vậy đó,” Cael nói với CBC News, nhớ lại quãng thời gian hai năm chờ đợi để được phẫu thuật cột sống, đầy cảm xúc và khốc liệt, và trong thời gian đó, đường cong cột sống của cậu đã phát triển lên tới 108 độ.
Vào những năm 1990, sau khi tốt nghiệp trung học ở Bồ Đào Nha, công việc đầu tiên của Ricardo Da Costa là vận động viên ba môn phối hợp (triathlete) chuyên nghiệp – bao gồm bơi lội, đạp xe, và điền kinh. Trong quá trình tham gia các cuộc thi, một trong những vấn đề lớn nhất mà anh và các vận động viên khác phải đối mặt là các vấn đề về tiêu hóa, nhưng không có ai để tâm hoặc tìm cách giải quyết vấn đề này.
Aspirin nổi tiếng với khả năng giảm đau từ các cơn đau cơ và đau đầu; giúp giảm sốt; và liều lượng thấp có thể làm loãng máu, giảm nguy cơ đông máu gây đột quỵ và đau tim. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng Aspirin cũng có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của ung thư ruột kết
Tháng 4 năm 2024, một phụ nữ ở Sacramento, California, Mỹ bị ngộ độc chì nghiêm trọng và tử vong sau khi sử dụng thuốc mỡ trị trĩ của Việt Nam có tên “Cao Bôi Trĩ Cây Thầu Dầu”. Thử nghiệm thuốc mỡ bôi trĩ này cho thấy nó chứa 4% chì (cứ 100 gram thuốc thì có 4 gram chì), đây là lượng rất nguy hiểm. Chì là một chất kim loại nặng độc hại cho cơ thể. Tiếp xúc với bất kỳ lượng chì nào cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.
Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”
Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.
Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.
Viet Bao Podcasts
Tạp Chí Truyền Thanh
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.