Khoảng chừng mười năm trước đây, thuốc lá điện (TLĐ) được tung ra thị trường và thu hút tức thì người tiêu thụ nó. Cộng đồng y tế hành động ngay để tìm hiểu thêm về ảnh hưởng của TLĐ. Họ tìm thấy được là muì vị hoá chất và các ‘gia vị’ trong TLĐ cũng như chính điếu thuốc điện này có thề gây ra nguy hại, tuy là ít hơn loại thuốc lá cổ điển nhưng chúng không an toàn.
Rhonda Williams, Trưởng Bộ Y tế Vermont lo về việc ngăn ngừa các bệnh kinh niên và trách nhiệm về việc kiểm soát ngăn ngừa việc dùng thuốc lá. Bà sẽ giúp chúng ta hiểu biết thêm về ảnh hưởng của việc dùng TLD trong bài phỏng vấn sau đây:
TLĐ là gì?
Thuốc lá điện được biết qua tên Anh ngữ là: e-cigarettes, e-vaporizers hay electronic nicotine delivery system, chạy bằng pin. Pin đốt nóng một dung dịch lỏng cho tới một độ đủ nóng để nó biến thành hơi. Người hút hít hơi này thường chứa trong đó chất nicotine, muì thơm và các hoá chất khác.
‘Điếu hút ‘ này được gọi bằng những tên khác nhau như: thuốc lá điện, ống hút điện, ‘điếu cầy’ điện, bình hút... Nó có hình dạng như ống hút, cây viết, cái thỏi ghi nhớ dữ kiện USB và có thể là ở dạng bình chưá dung dịch lỏng. Hiện nay có hơn 460 hiệu e-cigarettes trên thị trường.
Từ “vaping” và JUULing là gì?
Hít hơi – vaping- chỉ việc hút điếu TLĐ vì nó tạo ra hơi như hơi nước. Thông thường nhất là từ: JUUL hay JUULing: hút bằng điếu hiệu JUUL. JUUL thành lập năm 2015 và đưa vào thị trường năm 16, hiện giờ là thương hiệu phổ thong nhất về TLĐ và chiếm lĩnh 70% thị trường này.
Người ta dùng từ JUUL để chỉ việc hút thuốc lá điện, nó cùng nghĩa với từ ‘vaporing’ nhưng đặc biệt chỉ về loại TLĐ hiệu này. Hãng JUUL thiết kế rất khéo nên học sinh dễ che dấu qua mặt được thầy cô và hiệu trưởng . Nó rất dễ dấu và mang đi đựơc bất cứ nơi nào.
TLĐ nguy hiểm và độc hại ra sao?
Một khảo sát năm 2018 về thiếu niên cho thấy chúng bị tiếp cận với độc tố khi dùng TLĐ. Ta khó mà nhận ra sự tiếp cận này, vì muì của TLĐ không giống như muì thuốc là thường. Muì của nó như là mùi trái cây, muì kẹo thơm ‘bông gòn’ nhưng chúng vẫn là từ hoá chất.
Hơi của TLĐ là loại gì?
Dù cho hơi TLĐ chưá ít độc tố hơn 7.000 loại hoá chất trong thuốc lá thường, nó có thể chưá các chất gây ra ung thư như: chì, hợp chất hữu cơ độc, các hoá chất khác mà người ta tìm ra trong TLĐ. Khi chất lỏng đi qua buồng của điếu và bị đốt nóng lên, nó trở thành hơi. Và có thể chứa các hoá chất thấm vào ống dẫn hơi. Các hoá chất này gồm có cadmium, chì , nikel, và diacetyl. Một khảo cứu cho thấy hơn 75% TLĐ cho thấy có chứa trong đó chất diacetyl, một chất làm sinh ra bịnh phổi và thừơng nhất là thứ bệnh phổi mà phế nang phổi bị nở ra như bắp rang – popcorn lung.
Loại hơi này có thể là do những phân tử cực mịn bám vào phổi và máu. Trong một khảo cứu năm 2018 tìm thấy nguy hiễn này bị nhân đôi lên cho bệnh đau tim cho người thường dùng TLĐ.
TLĐ có chứa chất nicotine không?
Các nghiên cứu cho thấy quả là phần lớn TLĐ có chứa nicotine. Nicotine là chất dễ làm gây ra nghiện ngập. Nó cũng độc hại cho việc não phát triển ở vị tuổi thành niên và thiếu nên cho đến khi họ ở khoản hai mươi lăm tuổi. Chất nicotine còn độc hại cho các bào thai.
Ngay cả khi da bị tiếp xúc, nhất là trẻ con, cũng bị ảnh hưởng xấu. Trung tâm Kiểm soát Chất độc New England phát triển một chương trình nghiên cứu về TLĐ nhằm ngăn ngừa những tai hại này, và làm giảm đi sự tiếp xúc với nó. Họ nhận ra là càng ngày sự tiệp xúc với TLĐ ngày càng bị tăng. Có khi nước trong điếu nhỏ ra ngòai hay dính vào mắt phải đi cấp cứu. Một em bé ở Upsate New York bị tử vong vì tiếp cận với TLĐ.
TLĐ có giúp ta bỏ hút được không?
Hai mươi lăm phần trăm người hút TLĐ ở tb Vermont báo là họ dùng TLĐ như là phương cách sau cùng để bỏ được hút thuốc lá. Cơ quan chúng tôi thấy khuynh hứơng này ngày càng gia tăng. Bỏ hút thuốc là một việc rất khó khăn, kể cả việc bỏ hút TLĐ. Có một vài trường hợp hút TLĐ có thể có hiệu quả trong cố gắng này, nhưng trong cuộc thăm dò rộng rải năm 2018 của Viện Dược học cho 800 trường hợp thì thấy hút TLĐ không giúp ta bỏ hút được. Ngừơi hút TLĐ lại không chịu dùng cách giúp bỏ hút như: keo dán, kẹo cao su, kẹo ngậm, giao tới tận nhà cho họ. Nên tham khảo với bác sĩ của mình để tìm ra cách giúp bỏ được hút thích hợp với mình.
Cho biết nhận định của bà, Rhonda, về TLĐ là gì?
Nhận định chính mà tôi có đựơc là trong khi TLĐ ít có hại hơn nhưng nó không an toàn. Thực sự thì nó có thể nguy hại cho thanh niên khi họ không nhận ra tiềm năng bị tiếp xúc với chất nicotine và chịu rủi ro là sẽ bị trở nên ghiền. Cho nên tôi suy nghĩ là về vai trò của mình và về ta nên nói như thế nào, ra sao, cho vấn đề này để ngăn chận các em đừng hút TLĐ, dù ta là cha mẹ, thầy cô hay là nhân viên y tế cũng vậy.
•Vài chi tiết về công ty TLĐ tên JUUL
Juul Labs, Inc. Là công ty TLĐ xuất xứ từ Pax Lab năm 2017. Công ty này tạo ra thuốc lá Juul tạo ra sản phẩm có chất nicotine muối từ lá cây thuốc lá vào một ống hút.
Hiệu Juul này trở thành hiệu TLĐ phổ thông nhất nước Mỹ vào cuối năm ‘ 17 và tời tháng Chín năm ’18 thì nó chiếm 72% thị trừơng. Việc dùng Juul rộng rãi trong giới trẻ khiến công đồng sức khoẻ công chúng và Bộ Y Dược phải quan tâm lo ngại. Độ cô đọng của nicotine của hiệu Juul đưa đến nhiều nguy hại cho sức khỏe của thanh niên hơn các hiệu khác.
Hai người sáng lập ra hiệu Juul là A. Bowen và James Monsees. Đầu tiên họ lập công ty tên Ploom khi còn là sinh viên ở ĐH Stanford, và sau này họ tạo ra lọai ống hút tên Pax cho cần sa và lá cây thuốc lá quấn. Cho đền tháng Tám năm 2018, Bowens là giám đốc kỹ thuật, và Monsees là giám đốc về Sản phẩm của Juul.
Nguồn: Rhonda Williams, Trưởng Bộ Y Tế Vermont
Gửi ý kiến của bạn
