Hôm nay,  

Người Việt Hải Ngoại Nghĩ Gì Về Bệnh Tiểu Đường?

26/12/201514:01:00(Xem: 10998)

NGƯỜI VIỆT HẢI NGOẠI NGHĨ GÌ VỀ BỆNH TIỂU ĐƯỜNG?

 

Nguyễn Thượng Chánh, DVM

Bệnh tiểu đường type II rất phổ biến đối với các sắc dân gốc Á châu và Thái bình Dương. Một số không ít đồng hương Việt Nam lớn tuổi sống tại hải ngoại cũng thường hay bị vướng căn bệnh nầy.  

Tháng 7 năm 2000, Bs Dorothy S Mull, Keck School of Medicine Univ of Southern California- Los Angeles, đã thực hiện một cuộc nghiên cứu thăm dò về những suy tư, hiểu biết cũng như các lối chữa trị bệnh tiểu đường của một nhóm 40 bệnh nhân Việt Nam sinh sống tại Nam Cali, gồm có 11 nữ và 29 nam tuổi từ 39 đến 77 tuổi. Tất cả đều mắc phải bệnh tiểu đường type II. Họ đã nhập cư tại Hoa kỳ từ 3 năm đến 26 năm.


                                                    ***

glycemiamonitoringiInsulininjection.jpg (76333 bytes)

http://www.advite.com/images-gdnn/chart_prediabetes.jpg

Tiền tiểu đường hay tiểu đường




Cuộc nghiên cứu thăm dò nói trên được thực hiện phần lớn tại một clinic Việt Nam thuộc Quận Cam với 36 bệnh nhân, 2 bệnh nhân được phỏng vấn tại bệnh viện, và 2 người khác tại nhà họ.

Khu vực thực hiện cuộc phỏng vấn được xem như vùng bình dân có lợi tức thu nhập thấp.  

Nhóm của Bs Dorothy S Mull cũng có phỏng vấn năm bác sĩ, hai y tá và một thầy thuốc thiên nhiên (herbalist), tất cả đều là người Việt Nam...

 

Riêng thầy thuốc thiên nhiên thì tỏ ra rất dè dặt và kín miệng. Thầy cho biết các thuốc bán để trị tiểu đường là thuốc nhập từ Trung Quốc. Thầy không cho biết tên thuốc là gì, nhưng chỉ nói các món thuốc đó có công dụng làm cho mát cơ thể mà thôi.

 

Phúc trình của Bs Dorothy S Mull có đưa ra nhận xét là sự hiểu biết tối thiểu về triệu chứng của bệnh tiểu đường, chẳng hạn như triệu chứng khát nước (thirst) còn rất yếu kém ở phần đông các bệnh nhân được phỏng vấn.  

Nói chung, kiến thức về nguyên nhân và lối chữa trị thường bị uốn nắn và chịu ảnh hưởng theo khuôn mẫu của nền văn hóa Việt Nam (culturally shaped).

 

Bệnh nhân thường hay ngưng uống thuốc Tây khi dùng thuốc thiên nhiên... ¼ số bệnh nhân đã tự động giảm liều thuốc trị tiểu đường của mình mỗi khi cảm thấy cơ thể mất quân bình (out of balance) chẳng hạn như khi bị khó chịu hay chóng mặt...  2/3 số bệnh nhân khác đã sử dụng thuốc nam và thuốc thiên nhiên để chữa bệnh tiểu đường của họ.

 http://www.advite.com/images-gdnn/diabetes_prevalence_statistic_in_usa.gif

Vietnamese diabetic patients and their physicians: what ethnography can teach us

Dorothy S Mull, Clinical associate professor of family medicine,1 Nghia Nguyen, 3rd-year medical student,1 and J Dennis Mull, Professor of clinical family medicine1  

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11694472

 

Trước đó, một cuộc thăm dò khác bằng điện thoại cũng đã được thực hiện trên một nhóm 426 người Việt Nam sinh sống tại Houston,Tx.

Kết quả cho biết có đến 60% bệnh nhân không thể xác định được một dấu hiệu nào của bệnh tiểu đường cả.  

Một đốc tờ VN (primary care) ở San Jose, Bắc Cali đã cho biết là hết nửa số bệnh nhân Việt Nam của ông ta đều mắc bệnh tiểu đường.  

Một chế độ dinh dưỡng quá cao nhiệt năng (higher calorie diet), nói theo kiểu người mình là bơ sữa hơi nhiều, đớp hít hơi kỹ, lối sống quá nhàn rỗi, tà tà, ít chịu vận động (more sedentary lifestyle) sẽ đưa đến tình trạng béo phì (obesity).  

Đây là yếu tố nguy cơ (risk factor) dẫn đến bệnh tiểu đường của người Việt Nam tại Hoa Kỳ.

                                                           

 

***Sau đây là tóm lược các câu trả lời liên quan đến bệnh tiểu đường của nhóm đồng hương nói trên.

Chúng ta không đánh giá các hiểu biết của họ là đúng hay sai về mặt khoa học, nhưng chỉ xem đó là một phản ảnh chân thật về những suy nghĩ và cách hành sự của một nhóm nhỏ đồng hương khi họ chẳng may mắc phải căn bệnh quá...ngọt ngào nầy.

 Các bệnh nhân VN nói gì về nguyên nhân của bệnh tiểu đường?  

*-Tinh thần căng thẳng (stress) sau một biến cố quan trọng xảy ra trong gia đình như tang chế, hay cho chính cá nhân họ, do sự thay đổi đột ngột môi trường sống, stress trong đời sống hằng ngày tại quê hương mới, lo cho tương lai sự nghiệp của mình, lo cho cuộc sống vợ chồng, lo cho con cái không còn dạy dỗ được nữa, rắc rối trong gia đình, và lo sợ đủ thứ chuyện trên trời dưới đất nữa.  

*-Họ nói bị bệnh tiểu đường không bao lâu sau khi người em chết vì ung thư máu leukemia.  

*-Họ nói có người bạn của họ dính bệnh tiểu đường chỉ ít ngày sau khi anh ta bị (lay off) mất việc làm.  

*-Họ cho biết từ trước tới giờ họ không bao giờ có tiểu đường nhưng khi mức đường của họ lên đến 550 (?) thì  bác sĩ bắt họ phải chích insulin ngay lập tức.  

*- Bệnh thường xảy ra cho những người vừa mới định cư, ít thấy xảy ra khi họ còn ở bên nhà.(có đi bác sĩ đâu mà biết!)  

*-Sống bên Mỹ mình dễ mắc tiểu đường vì bị hỏa vọng( ?), người ta ít đổ mồ hôi hơn bên Việt Nam mình. Vì chính nhờ sự đổ mồ hôi mà chất độc và sức nóng được đem ra khỏi người, nhờ vậy tránh làm tổn hại đến các bộ phận sung yếu. Bởi lý do nầy cho nên người mình bị tiểu đường rất nhiều ở Mỹ.  

 

Họ làm gì khi bị biết mình bị bệnh tiểu đường?

 

*-Khi biết mình bị tiểu đường, họ liền hỏi bạn bè và đồng hương VN nhờ cố vấn? Họ bắt đầu đi tìm thuốc thiên nhiên, thuốc Vườn, thuốc Nam, thuốc Bắc để uống vì họ nghĩ rằng các loại thuốc nầy an toàn hơn thuốc Tây do bác sĩ kê toa.

 

*-Theo họ thì thuốc thiên nhiên và thuốc Bắc có tính mát, không có phản ứng phụ (side effects) và giúp các chức năng của cơ thể được quân bình, sức khỏe mau phục hồi trở lại. Họ nghĩ rằng thiên nhiên là vô hại. Thuốc lá cây mua tại tiệm thuốc thiên nhiên là thuốc nhập từ Trung Quốc. Người bán không có nói tên thuốc là gì nhưng biểu về nấu với 3 tách nước còn lại 1 tách thì uống. Giá mua khá đắt lối 35$-70$ cho một tuần trị liệu.


Không ít người Việt về bên nhà thăm bà con khi trở qua bên nầy họ thường mang theo đủ thứ lá cây, củ quả phơi khô… để uống mong hết bị bệnh tiểu đường …. Tác giả vì tò mò có hỏi họ uống thuốc lá cây có thấy đỡ không, câu họ trả lời là thấy cũng hơi đỡ đỡ. Huề vốn.

*-Thuốc Tây thì chứa rất nhiều hóa chất mạnh, nóng, và có nhiều phản ứng phụ không tốt. Nếu càng sử dụng liều cao thì phản ứng phụ càng dễ xảy ra.  

*-Thuốc Vườn do bạn bè chỉ, người quen mách bảo, thấy quảng cáo hoặc nghe đồn từ người nầy người nọ, v.v...Trong nhóm nầy có ba món thường được sử dụng nhiều nhất: Đó là trà khổ qua (momordica charantia), khổ qua nấu hoặc khổ qua tươi xay sinh tố; uống nước lá ổi phơi khô (psidium guayava); mủ cây chuối hột (banana tree sap musa velutina)... Các thuốc nầy đều có tính hạ đường huyết. Thuốc thường được họ mua từ Việt Nam cho chắc ăn.

Nếu sau một thời gian mà bệnh trạng không thuyên giảm thì họ mới chịu  nghĩ đến việc đi khám bác sĩ Việt Nam để được kê toa thuốc Tây.

http://www.advite.com/images-gdnn/glucophagemetformin.jpg


Họ thường chuộng các bác sĩ Việt Nam gần nơi họ trú ngụ, và phải là bác sĩ đã tốt nghiệp bên nhà trước 75 vì họ nghĩ rằng những bác sĩ nầy hiểu rõ hoàn cảnh và dễ cảm thông với bệnh nhân hơn những lớp cô cậu bác sĩ trẻ sau nầy được đào tạo tại Hoa Kỳ. Vấn đề ngôn ngữ cũng là một lý do chính để họ tìm đến bác sĩ đồng hương tị nạn. Tuy vậy, họ cho biết ít khi có thể hỏi bác sĩ một cách tường tận được. Bác sĩ có vẻ...gấp gáp lắm, vì còn phải lo khám các bệnh nhân khác đang ngồi chờ bên ngoài. Mấy ông đốc tờ ít khi nào có đủ thời giờ để cắt nghĩa, và cho conseil cặn kẽ để bệnh nhân hiểu rõ thêm về bệnh tiểu đường.  

*-Có trường hợp một phụ nữ lớn tuổi bị bệnh tiểu đường, nhưng vẫn thờ ơ ở nhà tự trị lấy bằng các loại trà và thuốc thiên nhiên trị tiểu đường như bà thấy quảng cáo trong báo...Bà ta trả lời rằng tuy biết mình bị bệnh, nhưng không muốn làm phiền hà nhờ cậy đến các con cháu nên cứ tiếp tục uống trà, và đồng thời cầu nguyện Trời Phật cho hết bệnh.

http://www.advite.com/images-gdnn/diabetes_treatment_statistics_in_usa.gif


Thái độ của bệnh nhân khi bác sĩ bảo họ cần phải chích insulin  

Bác sĩ thường gặp nhiều sự chống đối khó khăn và thối thác từ phía bệnh nhân lớn tuổi, khi bảo họ cần phải chích insulin vì thuốc uống cho thấy không còn hiệu quả để làm giảm đường huyết nữa.  

Tâm lý chung của bệnh nhân Việt Nam là họ rất sợ vấn đề nầy.  

Họ nghĩ rằng, hễ chích insulin có nghĩa là bệnh của họ đang trong giai đoạn mãn tính, đã quá nặng, và họ sắp chết đến nơi rồi. Họ nói có người đã bị mù mắt sau khi chích insulin. Họ sợ đau vì kim chích. Đối với họ, insulin  là loại thuốc nóng. Nó sẽ làm cơ thể mất quân bình và gây ra mù lòa. Hễ dính với insulin rồi là phải chích hoài suốt đời, và liều lượng cứ phải tăng lên mãi mãi.

Họ chỉ chích insulin khi đường huyết lên rất cao như 300mg/dL hay 16,6mmol/L.

Dược sĩ làm việc tại clinic nói trên cho biết là có lối 30% bệnh nhân tiểu đường đã đem trả lại pharmacy phân nửa số insulin không sử dụng của tháng.

 

Thái dộ của họ về vấn đề ăn uống  


*-Họ nghỉ cần phải cắt giảm số lượng đường đang sử dụng, nhưng than ôi họ nói sao khó quá vì mình thường có thói quen uống cà phê thật là ngọt.  

*-Đa số đều tránh sự tiêu thụ thái quá đường và chất béo.  

*-Có bệnh nhân cho rằng, những vấn đề kể trên đều do thói quen ăn uống của người mình như thường thích xài quá nhiều sữa đặc có đường, như sữa ông thọ chẳng hạn để pha vào cà phê, và mỗi khi đi tiệc cưới là dịp họ ăn bánh ngọt thả giàn để lấy vốn.  

*-Họ thường chuyển qua việc ăn gạo Ấn độ vì nghe đâu loại gạo nầy chứa ít tinh bột. Họ cũng cho biết là tại Mỹ người mình ăn gạo nầy thường hơn lúc họ còn ở bên nhà.  

*-Họ bớt ăn cơm lại, thay vì 2 chén nay thì chỉ ăn một chén cho mỗi bữa cơm mà thôi.  

*-Cũng có người thay thế cơm bằng bún, phở (rice noodle) vì nghĩ rằng bún chứa nhiều nước và ít tinh bột.

http://www.advite.com/images-gdnn/krispy_creme_donuts.jpg


Kết luận

 

Chúng tôi cũng thường hay nghe những điều tương tợ từ phía những bạn bè quen biết,và từ bà con bị tiểu đường hiện đang sống tại Canada. Các người nầy cho biết lúc đầu họ cũng sử dụng thuốc thiên nhiên nhưng họ chỉ thấy đỡ đỡ vậy thôi chớ không khá hơn được.  

Cuối cùng rồi vẫn phải đi bác sĩ và uống thuốc Tây cho đến ngày hôm nay. Mấy năm trước đây có nhiều khách hàng là bệnh nhân tiểu đường, cả Tây lẫn Việt đã lấy thuốc tại pharmacie NL từ 15-20 năm và họ vẫn còn sống phây phây ra đó.  

Về vấn đề sử dụng thuốc thiên nhiên, không phải chỉ có riêng người Việt Nam mình thôi đâu. Trên 70% dân Canadian cũng xài thuốc thiên nhiên nhằm một mục đích nào đó.  

Qua một cuộc điều tra thăm dò trên 502 người bị tiểu đường tại Canada, thì hết 2/3 số bệnh nhân nói trên cũng đã từng sử dụng một loại thuốc thiên nhiên nào đó hầu hy vọng có thể kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn.


CÓ THỂ HẠ ĐƯỜNG HUYẾT BẰNG THUỐC THIÊN NHIÊN HAY KHÔNG?

http://www.advite.com/CoTheHaDuongHuyetBangThuocThienNhien.htm


 

 

Ngày nay, bệnh tiểu đường thường được thiên hạ bàn đến nhiều nhất  

Theo một số thầy thuốc thiên nhiên và Đông y, thì họ quả quyết rằng bệnh tiểu đường type II có thể trị dứt được. Nếu đúng vậy, chúng ta tự hỏi tại sao số người bị tiểu đường tại Trung Quốc và tại Việt Nam (những quốc gia rất mạnh về thuốc Bắc & thuốc thiên nhiên) không có giảm đi chút nào hết, nhưng ngược lại càng ngày càng có khuynh hướng gia tăng thêm lên mãi vậy?  

Cho đến hôm nay thì phíaTây y vẫn khẳng định là bệnh tiểu đường không thể nào trị dứt được. Bệnh chỉ có thể được kiểm soát (control), nghĩa là giữ đường huyết ở một mức có thể chấp nhận được mà thôi, bằng cách theo đuổi một nếp sống lành mạnh như kiêng ăn, vận động, tập thể dục, giảm cân, bỏ thuốc lá, và mỗi ngày phải uống các loại thuốc Tây hạ đường huyết hoặc chích insulin suốt đời.  

...”Diabetes was considered well controlled if patients had glycated hemoglobin (Hb A1c) values of lower than 7%, fairly well controlled if they had values of 7% to 8%, and poorly controlled if they had values higher than 8%. If Hb A1c readings were absent (31/40 patients), we assessed control by fasting serum glucose levels. We considered a level lower than 6.7 mmol/L (120 mg/dL) over a 3-month period as well controlled, a level 6.7 to 8.9 mmol/L (120-160 mg/dL) as fairly well controlled, and a level greater than 8.9 mmol/L (160 mg/dL) as poorly controlled.”  

 

Hy vọng trong vài chục năm nữa khi kỹ thuật trị liệu tiểu đường bằng tế bào gốc (stem cell) được hoàn chỉnh hơn, lúc đó chúng ta mới biết là bệnh tiểu đường có thể trị dứt được hay không!.  

Thôi bây giờ bạn cứ vui sống, chớ bận tâm làm chi với bệnh tiểu đường, nhớ đừng quên đo đường huyết mỗi ngày và uống đều đặn thuốc Metformin nhé!  

Diabetes Stem Cell Therapy

https://stemgenex.com/studies/diabetes-stem-cell-studies/?utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_campaign=Diabetes%20US/CA&utm_content=



Myth: Diabetes can be cured 

Fact: Diabetes has no cure. Diabetes results from changes in the body's ability to absorb glucose (sugar). Once these changes happen, the body never fully regains its ability to process glucose.
However, people with diabetes can improve their glucose absorption through careful monitoring of what they eat and blood glucose levels. Physical activity may also benefit people with diabetes by increasing glucose absorption and reducing their weight and percentage of body fat. People with diabetes can develop a better sense of how food and activity affect them by regularly monitoring their glucose over time. Through these strategies, you can slow the progression of the disease and lower the risk of developing long-term diabetes-related problems. So while diabetes cannot be cured, it is a very manageable and livable chronic disease (CDC)  

 

 .

Can Diabetes be Cured? Health Canada

No. Today, diabetes can be managed, but there is no cure for diabetes yet. Any product that claims to be a miracle cure for diabetes is a fraud that could cheat you of time, money and most importantly, your health.

There are many scams designed to prey on consumers with diabetes who are hoping to find solutions to living with this chronic disease.

Until researchers find a cure, the only safe way to manage diabetes is to follow the treatment program designed by your health care practitioner.

.


Montreal


.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.
Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”
Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.
Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.
Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.
Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.
Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.