Từ 1985 đến 2008, tác giả là thú y sĩ ngành vệ sinh thịt (meat
hygiene) của Canadian Food Inspection Agency CFIA.
Làm việc tại hầu hết các lò sát sanh vùng Québec cũng như tại các tỉnh bang (NB, NS, PEI) thuộc miền đông Canada.
Con người đã biết ăn thịt ngựa từ bao giờ?
Có lẽ con người đã biết thưởng thức món thịt ngựa từ xửa từ xưa rồi.
Các cuộc khai quật khảo cổ cho biết là loài người đã biết ăn thịt ngựa từ hồi thời kỳ đồ đá lận. Người ta đã tìm gặp được rất nhiều xương ngựa hóa thạch nằm rải rác trên những vùng rộng lớn của thung lũng các sông Seine và sông Loire bên Pháp.
Các sử liệu cũng cho biết là dân La Mã, Hy Lạp, Iran, Irak và Trung Quốc cũng đã hẩu xực món này từ khuya rồi.
Cửa hàng thịt ngựa đầu tiên đã xuất hiện tại Paris vào năm 1866 và từ đó đến nay kỹ nghệ này đã không ngừng bành trướng thêm lên mãi. Với biến cố bệnh bò điên (BSE) trước đây tại u Châu, thịt ngựa lại càn trở nên một món hàng được nhiều người ưa chuộng hơn nữa.
Tại Quebec Canada, trước kia thịt ngựa chỉ được cho phép bán ở những tiệm chuyên biệt để bán loại thịt này mà thôi, gọi là Boucherie chevaline. Ngày 23/6/94, Quebec đã ban bố quyết định cho phép thịt ngựa được bán ra ở các siêu thị. Tuy vậy, mặt hàng này cũng còn rất yếu, nên chỉ có một số nơi dám bán mà thôi!
Nói chung, bà con Việt Nam vẫn còn e ngại thịt ngựa
Thịt ngựa còn là một món ăn không mấy người Việt Nam dám đụng tới vì sợ tội…
Tuy đa số người mình đều có nghe nói đến, nhưng chắc không có mấy ai trong chúng ta có dịp thưởng thức món ăn độc đáo nầy. Lý do có thể là do tập quán ăn uống của người Việt Nam, ngựa được xem là con vật quý, hữu dụng và rất gần gũi với con người, ai nỡ ăn thịt chúng được.
Đây cũng là ý nghĩ chung của phần lớn người Ca na điên, người Mỹ, và cũng như của đa số bà con Việt nam đang sống tại hải ngoại.
Thịt ngựa tại Viêt Nam thì sao?
Bên nhà thì có hơi khác. Mấy năm trước đây, tại VN phong trào ăn thịt ngựa bắt đầu được nhen nhúm ra và có vẻ càng ngày càng bành trướng thêm lên mãi.
Theo ThoiBao online Canada
"…Gần đây thịt ngựa bắt đầu lấp ló. Một công ty ở SG nhập cảng ngựa từ Mông Cổ để bán thịt tươi, chế biến xúc xích… Công ty này có tham vọng tung thịt ngựa vào siêu thị cùng với các mặt hàng pa tê, thịt hộp. Tuy nhiên, sau một thời gian chào hàng giới thiệu, mặt hàng chính của công ty vẫn là cao ngựa, xúc xích ngựa và rượu ngâm hơn là thịt tươi...
Ở Saigon, thịt ngựa nếu có giả, chắc phải ngược lại là bò giả ngựa. Bởi thịt ngựa còn không có đủ để cung cấp cho thị trường, lấy đâu nhiều tới mức mang ra làm giả. Đôi khi thịt trâu giả bò chứ ngựa, bò giả lẫn nhau thì chưa nghe bao giờ. Anh đầu bếp vui tính giải thích ngay: -Quán toàn món nướng, xào ngay không mất thời gian ninh, hầm nên chỉ dùng bắp đùi trên của chân là phần ngon nhất của một con ngựa.
Nạc nhiều, không mỡ và rất mềm, mềm hơn cả thịt bò. Phần đùi dưới của chân có lẫn nhiều gân, khó chế biến các món thông thường và những phần khác thì khá dai. Đúng là từ tảng phi lê to, đầu bếp xắt ra từng lát mỏng nấu nướng chiên xào luôn rất nhanh, không cần phải ướp lâu mà miếng thịt vẫn hết sức mềm mại…
…Nhóm bạn rủ nhau đi ăn thịt ngựa đầu năm. Thoạt tiên chỉ ba người nhưng sau thành mười. Lý do đưa ra là ăn thịt ngựa từ trước tới giờ vẫn được coi là lấy hên.
À, thì ra như vậy. Hy vọng mấy dĩa ngựa xào lăn, phi lê hấp… đang bốc khói thơm lừng này sẽ mang tới cho mọi người một năm Giáp Ngọ nhiều may mắn…" - (Ngưng trích-Sài Gòn Cô Nương-Năm Ngọ,đi ăn thịt ngựa- ThoiBao online).
Trang mạng Doanh Nghiệp Phú Thọ có giới thiệu một số món, chẳng hạn như:
- Lẩu ngựa, thịt ngựa hấp, thịt ngựa cuốn bánh tráng, thịt ngựa bằm xúc bánh đa, dạ dầy ngựa xào dừa (sao nghe ớn quá!), đuôi ngựa hầm thuốc Bắc đặc biệt dành cho các cụ "bị bình yếu"…Các bạn nào đã từng có dịp xơi thịt ngựa tại Vn hãy kể lại cho bà con hải ngoại thèm chơi.
Sao lạ quá, ở bên nhà cái món nào hiếm quý và đắt tiền thì đều có tính năng bồi bổ và trị bệnh xìu của đàn ông hết trọi? Thât không hiểu nỗi.
Ngựa 4 cẳng tại Canada
Dân Bắc Mỹ xem ngựa là con vật quý phái và là bạn của con người.
Tại nông thôn ngựa được dùng để kéo xe đi chơi, để thi kéo gỗ, hoặc để cho người cưỡi.Tại các thành phố lớn ngựa được sử dụng để đua, giúp cho dân có máu đỏ đen cá độ.
Thịt ngựa tại Canada cũng không được mấy ai chiếu cố cho lắm. Chỉ có vào khoảng 5% dân chúng, thường là gốc u châu, mới dám ăn mà thôi…
Còn các cháu nhỏ bên nầy thì yek! nhăn mặt lắc đầu le lưỡi có vẻ kinh tỡm
Người gõ cũng đã từng thăm dò sở thích nầy với các giới đồng hương Việt Nam. Câu trả lời thường nghe là đa số bà con mình không thích món thịt ngựa cho lắm nhưng nếu có dịp thì cũng thử một lần cho biết đá biết vàng với người ta.
Cũng có kẻ xấu miệng xấu mồm, không biết gì lý do gì, lại nói rằng các chị không nên đụng tới thịt ngựa vì…đàn bà con gái mà ăn thịt ngựa 4 cẳng thì coi… kỳ cục lắm?
Thật ra trong thực tế chẳng cần phải mời mọc làm chi cho mất công, vì mỗi khi các bà các chị vừa mới nghe nói đến chữ ngựa là đã nhăn mặt la lên rồi còn đâu mà dám ăn nữa…ăn sợ tội chết đi!
Cũng có người cực lực phản đối việc bán thịt ngựa.
Ngựa là con vật rất được mọi người quý mến. Tại Hoa kỳ, Tổ chức Equine advocates inc. là một trong nhiều nhóm đã cổ võ mạnh mẽ việc bài trừ tập quán ăn thịt ngựa trong dân chúng. Họ cũng không muốn thấy loài vật này bị ngược đãi.
Trước 2007, hằng năm ba nhà máy thịt ngựa, một tại Illinois và hai tại Texas Hoa Kỳ đã giết trên 90.000 con ngựa. Phần lớn thịt được xuất cảng sang u châu. Nay thì Hoa Kỳ vừa ban hành luật mới cấm giết ngựa để lấy thịt.
"On May 24, 2007, the last slaughterhouse in the USA producing horsemeat for human consumption was closed by State statute Recently there have been several state and federal regulatory initiatives in the USA intended to prevent the slaughter of horses for human consumption"
Ai cũng biết kỹ nghệ dược phẩm Hoa Kỳ đã sử dụng Ngựa cái mang thai để sản xuất ra một loại thuốc có tên là Premarin. Đây là một hỗn hợp hormone trích lấy từ nước tiểu của Ngựa cái đang mang thai.
Premarin là một dược phẩm rất phổ thông và được sử dụng như một hormone thay thế (HRT: Hormone Replacement Therapy) cho các bà trong thời kỳ mãn kinh.
"Premarin is the commercial name for a medication consisting primarily of conjugated estrogens. Isolated from mares'urine (pregnant mares' urine), it is manufactured by Wyeth Pharmaceuticals (part of Pfizer since January 2009) and has been marketed since 1942. It is available in oral (0.3/0.45/0.625/0.9/1.25 mg), IV, and topical (vaginal) form" (Wikipedia)
Sau vài ba năm khai thác lấy nước tiểu, ngựa cái bị loại ra và phải bán hết qua Canada hay Mexico để giết thịt.
Hiện nay, tại Hoa Kỳ có vào khoảng 80.000 ngựa cái được sử dụng trong mục đích trên… Chúng được cho thụ tinh để mang thai, sau đó thì bị nhốt trong những chuồng rất chật hẹp, rồi môt ống catheter bé nhỏ được đút thường trực vào bộng đái để cho nước tiểu được hứng dễ dàng.
Ngựa con đẻ ra, được nuôi lớn, vổ béo và gởi đi hạ thịt.
Premarin đã đem lại cho Cty Dược Phẩm Wyeth Ayerst lối 1 tỉ $ / năm.
Tại Canada, Tổ chức Help Horse cũng rất tích cực trong công tác chống đối việc ăn thịt ngựa.
Tình hình sản xuất thịt ngựa tại Canada.
Năm 2011 có hơn 89.000 con ngựa bị giết thịt tại 4 nhà máy Canada (2 ở Alberta và 2 ở Québec)
Canada đứng hàng thứ nhì sau Argentine trong việc xuất cảng thịt ngựa.
L'élan à ce commerce a été donné lorsque les États-Unis ont interdit en 2007 l'abattage de chevaux destiné à la consommation humaine, en réponse aux pressions d'activistes. Dès lors, le Canada et le Mexique ont pris le relais, le Canada devenant le deuxième exportateur après l'Argentine. Quelque 89 000 chevaux ont ainsi été abattus au Canada en 2011, contre 50 000 en 2006. Le pic s'est situé en 2008 avec 113 000. (Le Soleil,Quebec)
Cty Bouvry Exports Calgary Ltd. Chuyên sản xuất thịt ngựa, -Nhà máy chính nằm ở Mc Leod, Alberta. Tại nơi đây ngoài thịt ngựa ra người ta còn sản xuất thịt bò rừng (bison,buffalo) và cả thịt chim đà điểu (autruche,ostrich) nữa. Công ty Bouvry còn có một trụ sở (Equus Sa) đặt ngay tại phi trường Paris Charles de Gaulle nhằm tiếp nhận thịt ngựa nhập từ Canada để sau đó phân phối đi khắp u Châu.
-Nhà máy phụ là Viandes Richelieu inc. ở Massuéville, cách Montreal lối 80 km. Lúc trước người gõ thường hay đến khám thịt tại nhà máy này. Tại đây, phần lớn 80% ngựa hạ thịt được nhập từ Hoa Kỳ (Michigan, Virginia, Pennsylvania), 15% từ tỉnh bang Ontario, Canada và 5% là ngựa vùng Quebec.
Các giống ngựa thường thấy chở đến nhà máy để hạ thịt thuộc dòng Thoroughbred còn được gọi là Pur Sang Anglais, Palomino và các giống ngựa kéo rất to con như Belge và Percheron… Đa số là những thú phế thải từ kỹ nghệ sản xuất thuốc Premarin, số còn lại là ngựa đua, ngựa kéo xe, và Ngựa dùng để cưỡi giải trí, ngựa què và ngựa già.
Mùa thu là mùa ngựa bị hạ thịt nhiều nhất, lý do có thể là để khỏi bận tâm chăm sóc và nuôi dưỡng lúc mùa đông giá lạnh đến.
Thịt ngựa, 95% được xuất cảng, phần lớn là qua Pháp, kế là Ý, Thụy Sĩ và Nhật Bản. Trung bình, 48 giờ sau khi được hạ thịt tại Canada, thịt ngựa đã có mặt tại các nhà hàng Paris.
Mỗi năm, Pháp tiêu thụ lối 18.000 tấn thịt ngựa, tương đương với 1% số lượng thịt các loại. Thịt ngựa được nhập nhiều nhất là từ Nam Mỹ (30%), Canada (22%) và Anh Quốc (12%).
Thịt ngựa được xem là một món ăn hảo hạng tại Kinh đô ánh sáng!
Năm 2007, Hoa kỳ ban bố luật cấm hạ thịt ngựa trên toàn lãnh thổ cờ hoa.
Ngựa phải gởi bán qua Mecxico và Canada để được hạ thịt.
Năm 2007, 35 000 ngựa Hoa kỳ được gởi qua Canada và 10 783 con được gởi qua Mexico để hạ thịt.
Một thời kiểm tra thịt ngựa.
Ngựa bị hạ thịt bằng cách nào?
Để được an toàn, tuần tự từ con ngựa một được lùa vô một khung sắt chật hẹp. Sau đó thì dùng súng săn nòng 0.22 bắn vào giữa trán con vật. ngựa liền được móc lên cao, đầu thòng xuống đất. Kế đến là cắt cổ, tách rời đầu ra ngoài, lột da, mổ bụng đem hết đồ lòng ra ngoài để được thú y sĩ khám.
Tại Canada, chỉ có tim và lá lách (spleen,rate) là được giữ lại để làm thực phẩm cho người. Gan và thận vì chứa nhiều cadmium nên bị loại bỏ. Riêng gan có thể được sử dụng để làm thức ăn cho chó và mèo.
Phần mỡ ở gáy cổ, phía bên dưới bờm của ngựa được cắt ra. Đó là một thỏi mỡ rắn chắc màu vàng, dài lối 80 cm và nặng 4-5 kg được bán cho các nhà bào chế mỹ phẩm phụ nữ. Quầy thịt sau đó được xẻ đôi dọc theo xương sống. Ở mỗi con Ngựa, người ta phải lấy một mẫu thịt để xét nghiệm tìm sự hiện diện của một loại ký sinh trùng, đó là giun bao Trichinella spiralis. Đây là một yêu cầu bắt buộc của các quốc gia u châu. Từ trước tới nay chưa có một ca ký sinh trùng Trichinella nào được phát hiện ra ở thịt ngựa sản xuất tại Canada cả.
Bệnh Giun bao Trichinosis là gì?
Đây cũng là một bệnh ký sinh rất quan trọng trong thịt, gây nên bởi giun Trichinela spiralis.
Một số gia súc như chó, mèo, heo, ngựa và thú hoang dã như chuột, chồn, gấu vv…đều có thể bị nhiễm bệnh giun bao trichinosis.
Ấu trùng của giun bao nằm cuộn tròn trong những nang thật bé nhỏ trong thịt. Chúng ta không thể nhận thấy bằng mắt thường được.
Thú bị nhiễm giun Trichinella spiralis do ăn phải thức ăn bẩn, hoặc ăn nhằm xác chuột có chứa ký sinh trùng.
Ăn thịt bệnh, nếu nấu không thật chín, chúng ta sẽ bị nhiễm bệnh trichinosis.
Acide trong bao tử sẽ làm tan các vỏ nang và phóng thích ấu trùng Trichinella spiralis ra ngoài và trở thành giun trưởng thành (dài từ 1,5mm tới 3,5mm) trong ruột.
Giun đẻ trứng, trứng nở thành ấu trùng, và qua đường bạch huyết đi định vị khắp nơi.
Nếu bị nhiễm nhẹ thì không thấy có triệu chứng gì cả. Nếu khá nặng, bệnh nhân sẽ cảm thấy bị mệt mỏi, đau nhức các bắp thịt và các khớp xương, mí mắt sưng phù và mắt có thể bị nhức nhối.
Trường hợp nhiễm thật nặng thì sẽ có biến chứng tim và não.
Tại Canada, mỗi năm có vào khoảng vài chục người chết vì bệnh bệnh giun bao. Đa số nạn nhân là thổ dân Indien và dân thiểu số Esquimaux ở vùng North West Territories về phía cực Bắc của lãnh thổ.
Có lẽ tập tục ăn thịt thú rừng như thịt gấu chẳng hạn là nguyên nhân chính để làm cho họ dễ nhiễm bệnh!
Ngoài các loại thú rừng ra còn có một loài động vật khác, đó là con sư tử biển (sea lion, morse) ở Bắc cực cũng có tỉ lệ nhiễm bệnh giun bao rất cao.
Từ 1983 đến nay, Canada chỉ phát hiện ra được có 3 ca thịt heo bị nhiễm ký sinh trùng Trichinella spiralis mà thôi.
Từ năm 2001, trên 18 triệu heo (kể cả heo rừng nuôi) đã được hạ thịt tại các nhà máy Canada.
Các tests xét nghiệm huyết thanh học đều không tìm thấy sự hiện diện của bệnh trichinosis ở số heo kể trên.
Riêng đối với thịt ngựa sản xuất tại Canada mà phần lớn được xuất cảng sang Pháp, Liên u, bắt buộc mỗi quầy thịt đều phải được kiểm tra ngay tại nhà máy sự hiện diện của ký sinh trùng giun bao Trichinella spiralis.
Lúc sống, ngựa cân nặng trung bình 500 kg, sau khi làm xong, quầy thịt chỉ còn nặng lối 325 kg. Sau đó thì quầy thịt được đưa vô phòng lạnh để được cắt xẻ ra theo từng loại thịt, cho vô thùng carton, và dán nhãn hiệu để chờ được gởi đi xuất cảng.
Tính chất của thịt ngựa.
Khác với thịt bò, thịt ngựa chứa một tỉ lệ myoglobine rất cao nên có màu đỏ sậm, mỡ rất vàng. Ngựa con cho một loại thịt đỏ nhạt.Thịt ngựa chứa nhiều chất sắt, và cũng nhiều chất cadmium hơn thịt các loài gia súc khác. Đây là một thứ kim loại có thể có được từ các chất phế thải của kỹ nghệ khai thác các quặng đồng, chì, và kẽm. Cadmium có nhiều trong kỹ nghệ mạ kền, trong các bình điện, trong kỹ nghệ plastic, nước sơn…Cùng trong một điều kiện môi sinh y nhau, thịt ngựa có chứa một lượng cadmium 50 lần nhiều hơn thịt heo. Cadmium tập trung nhiều nhất trong gan và trong thận của ngựa.
Nếu bị nhiễm cadmium trong thời gian lâu dài, hệ miễn dịch, hệ thần kinh, thận và máu của bệnh nhân có thể bị tổn hại. Cadmium có thể gây ra cancer!
Đặc tính chung của thịt ngựa là nó rất mềm và chứa rất ít mỡ.
100 gram thịt ngựa chứa 4mg chất sắt, tương đương với 27 % nhu cầu hằng ngày của chúng ta. Thịt ngựa còn là nguồn proteine, niacine, vitamine B12, và kẽm (Zn). Mỗi 100 gram thịt ngựa chỉ có lối 4,6 gram mỡ mà thôi. Nói chung, nếu quý bạn chuộng một loại thịt ít mỡ, thì thịt ngựa là một giải pháp hữu lý nhất.
Giá trị dinh dưỡng của thịt ngựa (100 gram thịt):
Năng lượng….. 133 Cal
Proteine………21,4 gr
Lipides ……….4,6 gr
Cholesterol……68 mg
Glucides……… 0 gr
Giá cả ra sao? (Theo giá của năm 2006)
Tại Montreal, thịt ngựa có thể được thấy bán trong một vài siêu thị và trong một số nơi chuyên bán thịt. Nói chung, giá thịt ngựa đắt hơn giá thịt bò.
Filet mignon …….35$ / kg
Boston………….. 20$/kg
Ronde………….. 17 $/kg
Haut Surlonge…. 16$ / kg
Tournedos……… 11 $/ kg
Viande hachée….. 6$/ kg (đây là thịt vụn được xay chung với nhau)
Vấn đề thịt ngựa có thể bị nhiễm chất cấm Phenylbutazone.
Người tiêu thụ lo sợ thịt ngựa có thể có chứa tồn dư thuốc Phenylbutazone (còn gọi là bute).
Đây là một loại thuốc (Non steroidal AntiInflammatory drug NSAID) chống đau nhức, nóng sốt, phong thấp và viêm khớp. Thường được dùng cho ngựa.
Luật cấm sử dụng Phenylbutazone ở thú vật nhằm mục đích sản xuất thịt, trứng và sữa.
Thời gian ngưng thuốc (withdrawal period) trước khi hạ thịt chưa thấy được xác định.
Phenylbutazone, có thể gây bệnh thiếu máu aplastic anemia (thiếu máu bất sản) ở người.
Canada and US
Phenylbutazone is not labeled for use in food-producing animals; therefore, there are no established withdrawal times on product labeling for food-producing species. Phenylbutazone is not permitted at any concentration (zero tolerance) in meat, milk, or eggs intended for human consumption.
Canada kiểm soát chất Phenylbutazone trong thịt ngựa.
(Năm 2013, u Châu bị scandal vì treo đầu bò mà lại bán thịt ngựa-Mời xem mục tham khảo).
Người gõ xin tóm lược các điểm chánh yếu về về quy định của Cơ quan kiểm tra thực phẩm Canadian Food Inspection Agency(CFIA) trong vấn đề sản xuất thịt ngựa tại Canada (Horse meat-Fact sheet).
Giới kỹ nghệ (Canada) có trách nhiệm về tính an toàn của thịt bán ra tại Canada, đúng theo quy định của bộ luật Food and Drugs Act.
Phenylbutazone (còn gọi là bute) là một loại thuốc chống đau nhức, thường được sử dụng ở ngựa què. Thuốc thuộc nhóm "Non steroidal anti inflammatory drugs". Health Canada quy định việc sử dụng thuốc thú y. Phenylbutazone được cho phép sử dụng ở loài ngựa nhưng cấm dùng cho những ngựa hạ thịt nhằm mục đích cung cấp thịt cho người tiêu thụ. Đối với thuốc Phenylbutazone, Cơ quan CFIA ấn định dư lượng phải là là Zéro tolérance.(có nghĩa lá thịt ngựa không được phép chứa bất kỳ một dư lượng nào).
CFIA cho xét nghiệm sự hiện diện tồn dư phenylbutazone trong thịt như thế nào?
Các nhà máy thịt thuộc thẩm quyền kiểm soát của Liên bang (Fédéral) đều được kiểm tra hằng ngày đúng theo luật định về vệ sinh an toàn thực phẩm Canada. (Chỉ có nhà máy liêng bang mới có xuất cảng thịt ra khỏi Canada).
CFIA cũng có chương trình xét nghiệm thịt một cách ngẫu nhiên các loại: nông dược (pesticides), hóa chất ô nhiễm môi sinh, và dược phẩm thú y.
Chương trình giám sát trên dựa theo các tiêu chuẩn quốc tế ấn định bởi cơ quan Lương Nông thế giới thuộc Liên Hiệp Quốc. Tầng số xét nghiệm có mục đích phát hiện khuynh hướng vi phạm việc sử dụng thuốc thú y. CFIA cho tăng tầng số xét nghiệm khi nhận thấy số vi phạm có mòi gia tăng.
Ngoài việc kiểm tra ngẫu nhiên (randomly) các tồn dư hóa học, CFIA còn cho thực hiện các xét nghiệm có chủ đích (targetted) căn cứ trên dấu hiệu lâm sàng trước và sau khi con thú bị hạ thịt.
Tại nhà máy, CFIA trong cậy vào khả năng của đội ngũ Thú y sĩ và kiểm tra viên inspectors. Nhiệm vụ của họ là nhận diện qua dấu hiệu và bệnh sử các con ngựa nào đã được chữa trị bằng thuốc phenylbutazone. Quầy thịt của chúng sẽ bị giữ lại tại nhà máy đến khi có kết quả xét nghiệm âm tính.
Ngoài ra, sau khi ngựa bị giết, thú y sĩ sẽ kiểm soát coi con vật có bị viêm khớp hay không. Phenylbutazone là loại thuốc thường được các nhà chăn nuôi ngựa ưa chuộng trong trường hợp nầy.
Một thời kiểm tra thịt ngựa.
4- CFIA cho biết?
Từ 2002, CFIA thường xuyên cho kiểm tra phenylbutazone trong thịt ngựa. Kết quả xét nghiệm cho thấy có sự tuân thủ theo quy định rất cao.
Kỹ thuật xét nghiệm của Canada rất cao, dụng cụ tiên tiến, có thể phát hiện dư lượng phenylbutazone ở dư lượng 1 trên/ ngàn tỷ (trillion hay mille milliards)
Mời bạn lai rai ba sợi với tác giả?
Ngày xưa lúc còn đi làm, người gõ bị méo mó nghề nghiệp và cũng vì có tánh tò mò nên mỗi khi có dịp khám một loại động vật nào mới lạ (ngựa, thỏ, chim đa đa ? (perdrix), cút, vịt, nai, bò rừng (bison), dê, cừu…) thì hay mua thịt về ăn cho biết để còn nói chuyện với người ta nữa. Duy có thịt chim đà điểu (emeu, autruche) thì chưa kịp thử qua. Nhà máy bán giá đặc biệt cho nhân viên.
Thịt ngựa, tác giả cũng có thử nhiều lần. Bà con và bạn bè lúc mới được mời thì ai ai cũng có vẻ hăng say, háo hức lắm, nhưng lúc ngồi vào bàn thì hầu như đa số đều rụt rè, nhợn tới nhợn lui chớ không mặn nòng " hồ hởi " như lúc chưa nhập tiệc. Từ dạo đó người gõ không ăn nữa. Thấy sao nhẫn tâm quá, tội nghiệp con ngựa lắm các bạn ơi…
….Xem link Recette Canada các món ăn làm từ thịt ngựa (Viandes Richelieu) trong mục tham khảo
Ăn uống ngon hay dở cũng tùy theo gu của mỗi người, và cũng tùy thuộc vào sự khéo tay của các chị.
Nói chung, thịt ngựa có thể được biến chế y như những món làm từ thịt bò. Thịt ngựa rất mềm, ít mỡ, nấu mau chín, nhưng thịt dễ bị khô đi, không nên nướng hoặc nấu quá lâu thịt sẽ trở nên dai.
Nếu nướng lò, chỉ dùng nhiệt độ thấp 165oC (325oF) mà thôi.
Người gõ thường làm món thịt ngựa lúc lắc ướp dầu hào và dầu mè, chiên sơ sơ để thịt không bị dai, đơm xà lách son (cresson) hoặc rau càng cua (nếu có), rau thơm tía tô, quế, ngò gai, ngò om, rắc đậu phộng rang đâm nhỏ lên trên. Ăn tiền là nước chấm gồm có sả và tỏi xay cho nhuyễn trộn trong nước me (nấu chín) thêm tí nước tương Bồ đề hoặc maggi và đường nêm cho vừa ăn.
Ăn với bánh mì baguette nóng dòn, bánh tráng mè hoặc với bánh phồng tôm Sa giang cũng ngon hết chỗ chê.
Không thể thiếu rượu và bạn hiền được.Nhớ xách theo theo vài ba chai rượu- Apportez votre vin.
Tham khảo
Video: CBC quay lén cách giết ngựa
http://www.watchmojo.com/tv/Grab/CBC/4157145/
- CFIA-Safety of Horse Meat
http://www.inspection.gc.ca/food/information-for-consumers/fact-sheets/specific-products-and-risks/meat-and-poultry-products/horse-meat/eng/1331217628360/13312257046
- The Canadian Veterinary Journal-The United State' prohibition of horsemeat for human consumption:Is this a good law?
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2034431/
- Nguyễn Thượng Chánh-Treo đầu bò bán thịt ngựa
http://nguoivietboston.com/?p=14850
- Recette các món ăn làm từ thịt ngựa (Viandes Richelieu, Quebec):nấu theo gu Tây phương
http://www.vianderichelieu.com/recherche.php?animal=0
- MAPAQ-La viande chevaline
http://www.mapaq.gouv.qc.ca/fr/Publications/pcheval.pdf
- Découpe de cheval (các phần thịt ngựa, theo Pháp)
http://universboucherie.com/Familles/Cheval.html#.Uk10jIafhD0
- Ds Trần Việt Hưng-Năm Ngọ bàn chuyện thịt ngựa, sữa ngựa và thuốc Đông Tây từ ngựa
http://huongduongtxd.com/thitsuangua.pdf
Montreal, Feb 6, 2014
Làm việc tại hầu hết các lò sát sanh vùng Québec cũng như tại các tỉnh bang (NB, NS, PEI) thuộc miền đông Canada.
* * *
Con người đã biết ăn thịt ngựa từ bao giờ?
Có lẽ con người đã biết thưởng thức món thịt ngựa từ xửa từ xưa rồi.
Các cuộc khai quật khảo cổ cho biết là loài người đã biết ăn thịt ngựa từ hồi thời kỳ đồ đá lận. Người ta đã tìm gặp được rất nhiều xương ngựa hóa thạch nằm rải rác trên những vùng rộng lớn của thung lũng các sông Seine và sông Loire bên Pháp.
Các sử liệu cũng cho biết là dân La Mã, Hy Lạp, Iran, Irak và Trung Quốc cũng đã hẩu xực món này từ khuya rồi.
Cửa hàng thịt ngựa đầu tiên đã xuất hiện tại Paris vào năm 1866 và từ đó đến nay kỹ nghệ này đã không ngừng bành trướng thêm lên mãi. Với biến cố bệnh bò điên (BSE) trước đây tại u Châu, thịt ngựa lại càn trở nên một món hàng được nhiều người ưa chuộng hơn nữa.
Tại Quebec Canada, trước kia thịt ngựa chỉ được cho phép bán ở những tiệm chuyên biệt để bán loại thịt này mà thôi, gọi là Boucherie chevaline. Ngày 23/6/94, Quebec đã ban bố quyết định cho phép thịt ngựa được bán ra ở các siêu thị. Tuy vậy, mặt hàng này cũng còn rất yếu, nên chỉ có một số nơi dám bán mà thôi!
Nói chung, bà con Việt Nam vẫn còn e ngại thịt ngựa
Thịt ngựa còn là một món ăn không mấy người Việt Nam dám đụng tới vì sợ tội…
Tuy đa số người mình đều có nghe nói đến, nhưng chắc không có mấy ai trong chúng ta có dịp thưởng thức món ăn độc đáo nầy. Lý do có thể là do tập quán ăn uống của người Việt Nam, ngựa được xem là con vật quý, hữu dụng và rất gần gũi với con người, ai nỡ ăn thịt chúng được.
Đây cũng là ý nghĩ chung của phần lớn người Ca na điên, người Mỹ, và cũng như của đa số bà con Việt nam đang sống tại hải ngoại.
Thịt ngựa tại Viêt Nam thì sao?
Bên nhà thì có hơi khác. Mấy năm trước đây, tại VN phong trào ăn thịt ngựa bắt đầu được nhen nhúm ra và có vẻ càng ngày càng bành trướng thêm lên mãi.
Theo ThoiBao online Canada
"…Gần đây thịt ngựa bắt đầu lấp ló. Một công ty ở SG nhập cảng ngựa từ Mông Cổ để bán thịt tươi, chế biến xúc xích… Công ty này có tham vọng tung thịt ngựa vào siêu thị cùng với các mặt hàng pa tê, thịt hộp. Tuy nhiên, sau một thời gian chào hàng giới thiệu, mặt hàng chính của công ty vẫn là cao ngựa, xúc xích ngựa và rượu ngâm hơn là thịt tươi...
Ở Saigon, thịt ngựa nếu có giả, chắc phải ngược lại là bò giả ngựa. Bởi thịt ngựa còn không có đủ để cung cấp cho thị trường, lấy đâu nhiều tới mức mang ra làm giả. Đôi khi thịt trâu giả bò chứ ngựa, bò giả lẫn nhau thì chưa nghe bao giờ. Anh đầu bếp vui tính giải thích ngay: -Quán toàn món nướng, xào ngay không mất thời gian ninh, hầm nên chỉ dùng bắp đùi trên của chân là phần ngon nhất của một con ngựa.
Nạc nhiều, không mỡ và rất mềm, mềm hơn cả thịt bò. Phần đùi dưới của chân có lẫn nhiều gân, khó chế biến các món thông thường và những phần khác thì khá dai. Đúng là từ tảng phi lê to, đầu bếp xắt ra từng lát mỏng nấu nướng chiên xào luôn rất nhanh, không cần phải ướp lâu mà miếng thịt vẫn hết sức mềm mại…
…Nhóm bạn rủ nhau đi ăn thịt ngựa đầu năm. Thoạt tiên chỉ ba người nhưng sau thành mười. Lý do đưa ra là ăn thịt ngựa từ trước tới giờ vẫn được coi là lấy hên.
À, thì ra như vậy. Hy vọng mấy dĩa ngựa xào lăn, phi lê hấp… đang bốc khói thơm lừng này sẽ mang tới cho mọi người một năm Giáp Ngọ nhiều may mắn…" - (Ngưng trích-Sài Gòn Cô Nương-Năm Ngọ,đi ăn thịt ngựa- ThoiBao online).
Trang mạng Doanh Nghiệp Phú Thọ có giới thiệu một số món, chẳng hạn như:
- Lẩu ngựa, thịt ngựa hấp, thịt ngựa cuốn bánh tráng, thịt ngựa bằm xúc bánh đa, dạ dầy ngựa xào dừa (sao nghe ớn quá!), đuôi ngựa hầm thuốc Bắc đặc biệt dành cho các cụ "bị bình yếu"…Các bạn nào đã từng có dịp xơi thịt ngựa tại Vn hãy kể lại cho bà con hải ngoại thèm chơi.
Sao lạ quá, ở bên nhà cái món nào hiếm quý và đắt tiền thì đều có tính năng bồi bổ và trị bệnh xìu của đàn ông hết trọi? Thât không hiểu nỗi.
Một thời kiểm tra thịt ngựa.
Ngựa 4 cẳng tại Canada
Dân Bắc Mỹ xem ngựa là con vật quý phái và là bạn của con người.
Tại nông thôn ngựa được dùng để kéo xe đi chơi, để thi kéo gỗ, hoặc để cho người cưỡi.Tại các thành phố lớn ngựa được sử dụng để đua, giúp cho dân có máu đỏ đen cá độ.
Thịt ngựa tại Canada cũng không được mấy ai chiếu cố cho lắm. Chỉ có vào khoảng 5% dân chúng, thường là gốc u châu, mới dám ăn mà thôi…
Còn các cháu nhỏ bên nầy thì yek! nhăn mặt lắc đầu le lưỡi có vẻ kinh tỡm
Người gõ cũng đã từng thăm dò sở thích nầy với các giới đồng hương Việt Nam. Câu trả lời thường nghe là đa số bà con mình không thích món thịt ngựa cho lắm nhưng nếu có dịp thì cũng thử một lần cho biết đá biết vàng với người ta.
Cũng có kẻ xấu miệng xấu mồm, không biết gì lý do gì, lại nói rằng các chị không nên đụng tới thịt ngựa vì…đàn bà con gái mà ăn thịt ngựa 4 cẳng thì coi… kỳ cục lắm?
Thật ra trong thực tế chẳng cần phải mời mọc làm chi cho mất công, vì mỗi khi các bà các chị vừa mới nghe nói đến chữ ngựa là đã nhăn mặt la lên rồi còn đâu mà dám ăn nữa…ăn sợ tội chết đi!
Cũng có người cực lực phản đối việc bán thịt ngựa.
Ngựa là con vật rất được mọi người quý mến. Tại Hoa kỳ, Tổ chức Equine advocates inc. là một trong nhiều nhóm đã cổ võ mạnh mẽ việc bài trừ tập quán ăn thịt ngựa trong dân chúng. Họ cũng không muốn thấy loài vật này bị ngược đãi.
Trước 2007, hằng năm ba nhà máy thịt ngựa, một tại Illinois và hai tại Texas Hoa Kỳ đã giết trên 90.000 con ngựa. Phần lớn thịt được xuất cảng sang u châu. Nay thì Hoa Kỳ vừa ban hành luật mới cấm giết ngựa để lấy thịt.
"On May 24, 2007, the last slaughterhouse in the USA producing horsemeat for human consumption was closed by State statute Recently there have been several state and federal regulatory initiatives in the USA intended to prevent the slaughter of horses for human consumption"
Ai cũng biết kỹ nghệ dược phẩm Hoa Kỳ đã sử dụng Ngựa cái mang thai để sản xuất ra một loại thuốc có tên là Premarin. Đây là một hỗn hợp hormone trích lấy từ nước tiểu của Ngựa cái đang mang thai.
Premarin là một dược phẩm rất phổ thông và được sử dụng như một hormone thay thế (HRT: Hormone Replacement Therapy) cho các bà trong thời kỳ mãn kinh.
"Premarin is the commercial name for a medication consisting primarily of conjugated estrogens. Isolated from mares'urine (pregnant mares' urine), it is manufactured by Wyeth Pharmaceuticals (part of Pfizer since January 2009) and has been marketed since 1942. It is available in oral (0.3/0.45/0.625/0.9/1.25 mg), IV, and topical (vaginal) form" (Wikipedia)
Sau vài ba năm khai thác lấy nước tiểu, ngựa cái bị loại ra và phải bán hết qua Canada hay Mexico để giết thịt.
Hiện nay, tại Hoa Kỳ có vào khoảng 80.000 ngựa cái được sử dụng trong mục đích trên… Chúng được cho thụ tinh để mang thai, sau đó thì bị nhốt trong những chuồng rất chật hẹp, rồi môt ống catheter bé nhỏ được đút thường trực vào bộng đái để cho nước tiểu được hứng dễ dàng.
Ngựa con đẻ ra, được nuôi lớn, vổ béo và gởi đi hạ thịt.
Premarin đã đem lại cho Cty Dược Phẩm Wyeth Ayerst lối 1 tỉ $ / năm.
Tại Canada, Tổ chức Help Horse cũng rất tích cực trong công tác chống đối việc ăn thịt ngựa.
Tình hình sản xuất thịt ngựa tại Canada.
Năm 2011 có hơn 89.000 con ngựa bị giết thịt tại 4 nhà máy Canada (2 ở Alberta và 2 ở Québec)
Canada đứng hàng thứ nhì sau Argentine trong việc xuất cảng thịt ngựa.
L'élan à ce commerce a été donné lorsque les États-Unis ont interdit en 2007 l'abattage de chevaux destiné à la consommation humaine, en réponse aux pressions d'activistes. Dès lors, le Canada et le Mexique ont pris le relais, le Canada devenant le deuxième exportateur après l'Argentine. Quelque 89 000 chevaux ont ainsi été abattus au Canada en 2011, contre 50 000 en 2006. Le pic s'est situé en 2008 avec 113 000. (Le Soleil,Quebec)
Cty Bouvry Exports Calgary Ltd. Chuyên sản xuất thịt ngựa, -Nhà máy chính nằm ở Mc Leod, Alberta. Tại nơi đây ngoài thịt ngựa ra người ta còn sản xuất thịt bò rừng (bison,buffalo) và cả thịt chim đà điểu (autruche,ostrich) nữa. Công ty Bouvry còn có một trụ sở (Equus Sa) đặt ngay tại phi trường Paris Charles de Gaulle nhằm tiếp nhận thịt ngựa nhập từ Canada để sau đó phân phối đi khắp u Châu.
-Nhà máy phụ là Viandes Richelieu inc. ở Massuéville, cách Montreal lối 80 km. Lúc trước người gõ thường hay đến khám thịt tại nhà máy này. Tại đây, phần lớn 80% ngựa hạ thịt được nhập từ Hoa Kỳ (Michigan, Virginia, Pennsylvania), 15% từ tỉnh bang Ontario, Canada và 5% là ngựa vùng Quebec.
Các giống ngựa thường thấy chở đến nhà máy để hạ thịt thuộc dòng Thoroughbred còn được gọi là Pur Sang Anglais, Palomino và các giống ngựa kéo rất to con như Belge và Percheron… Đa số là những thú phế thải từ kỹ nghệ sản xuất thuốc Premarin, số còn lại là ngựa đua, ngựa kéo xe, và Ngựa dùng để cưỡi giải trí, ngựa què và ngựa già.
Mùa thu là mùa ngựa bị hạ thịt nhiều nhất, lý do có thể là để khỏi bận tâm chăm sóc và nuôi dưỡng lúc mùa đông giá lạnh đến.
Thịt ngựa, 95% được xuất cảng, phần lớn là qua Pháp, kế là Ý, Thụy Sĩ và Nhật Bản. Trung bình, 48 giờ sau khi được hạ thịt tại Canada, thịt ngựa đã có mặt tại các nhà hàng Paris.
Mỗi năm, Pháp tiêu thụ lối 18.000 tấn thịt ngựa, tương đương với 1% số lượng thịt các loại. Thịt ngựa được nhập nhiều nhất là từ Nam Mỹ (30%), Canada (22%) và Anh Quốc (12%).
Thịt ngựa được xem là một món ăn hảo hạng tại Kinh đô ánh sáng!
Năm 2007, Hoa kỳ ban bố luật cấm hạ thịt ngựa trên toàn lãnh thổ cờ hoa.
Ngựa phải gởi bán qua Mecxico và Canada để được hạ thịt.
Năm 2007, 35 000 ngựa Hoa kỳ được gởi qua Canada và 10 783 con được gởi qua Mexico để hạ thịt.
Ngựa bị hạ thịt bằng cách nào?
Để được an toàn, tuần tự từ con ngựa một được lùa vô một khung sắt chật hẹp. Sau đó thì dùng súng săn nòng 0.22 bắn vào giữa trán con vật. ngựa liền được móc lên cao, đầu thòng xuống đất. Kế đến là cắt cổ, tách rời đầu ra ngoài, lột da, mổ bụng đem hết đồ lòng ra ngoài để được thú y sĩ khám.
Tại Canada, chỉ có tim và lá lách (spleen,rate) là được giữ lại để làm thực phẩm cho người. Gan và thận vì chứa nhiều cadmium nên bị loại bỏ. Riêng gan có thể được sử dụng để làm thức ăn cho chó và mèo.
Phần mỡ ở gáy cổ, phía bên dưới bờm của ngựa được cắt ra. Đó là một thỏi mỡ rắn chắc màu vàng, dài lối 80 cm và nặng 4-5 kg được bán cho các nhà bào chế mỹ phẩm phụ nữ. Quầy thịt sau đó được xẻ đôi dọc theo xương sống. Ở mỗi con Ngựa, người ta phải lấy một mẫu thịt để xét nghiệm tìm sự hiện diện của một loại ký sinh trùng, đó là giun bao Trichinella spiralis. Đây là một yêu cầu bắt buộc của các quốc gia u châu. Từ trước tới nay chưa có một ca ký sinh trùng Trichinella nào được phát hiện ra ở thịt ngựa sản xuất tại Canada cả.
Bệnh Giun bao Trichinosis là gì?
Đây cũng là một bệnh ký sinh rất quan trọng trong thịt, gây nên bởi giun Trichinela spiralis.
Một số gia súc như chó, mèo, heo, ngựa và thú hoang dã như chuột, chồn, gấu vv…đều có thể bị nhiễm bệnh giun bao trichinosis.
Ấu trùng của giun bao nằm cuộn tròn trong những nang thật bé nhỏ trong thịt. Chúng ta không thể nhận thấy bằng mắt thường được.
Thú bị nhiễm giun Trichinella spiralis do ăn phải thức ăn bẩn, hoặc ăn nhằm xác chuột có chứa ký sinh trùng.
Ăn thịt bệnh, nếu nấu không thật chín, chúng ta sẽ bị nhiễm bệnh trichinosis.
Acide trong bao tử sẽ làm tan các vỏ nang và phóng thích ấu trùng Trichinella spiralis ra ngoài và trở thành giun trưởng thành (dài từ 1,5mm tới 3,5mm) trong ruột.
Giun đẻ trứng, trứng nở thành ấu trùng, và qua đường bạch huyết đi định vị khắp nơi.
Nếu bị nhiễm nhẹ thì không thấy có triệu chứng gì cả. Nếu khá nặng, bệnh nhân sẽ cảm thấy bị mệt mỏi, đau nhức các bắp thịt và các khớp xương, mí mắt sưng phù và mắt có thể bị nhức nhối.
Trường hợp nhiễm thật nặng thì sẽ có biến chứng tim và não.
Tại Canada, mỗi năm có vào khoảng vài chục người chết vì bệnh bệnh giun bao. Đa số nạn nhân là thổ dân Indien và dân thiểu số Esquimaux ở vùng North West Territories về phía cực Bắc của lãnh thổ.
Có lẽ tập tục ăn thịt thú rừng như thịt gấu chẳng hạn là nguyên nhân chính để làm cho họ dễ nhiễm bệnh!
Ngoài các loại thú rừng ra còn có một loài động vật khác, đó là con sư tử biển (sea lion, morse) ở Bắc cực cũng có tỉ lệ nhiễm bệnh giun bao rất cao.
Từ 1983 đến nay, Canada chỉ phát hiện ra được có 3 ca thịt heo bị nhiễm ký sinh trùng Trichinella spiralis mà thôi.
Từ năm 2001, trên 18 triệu heo (kể cả heo rừng nuôi) đã được hạ thịt tại các nhà máy Canada.
Các tests xét nghiệm huyết thanh học đều không tìm thấy sự hiện diện của bệnh trichinosis ở số heo kể trên.
Riêng đối với thịt ngựa sản xuất tại Canada mà phần lớn được xuất cảng sang Pháp, Liên u, bắt buộc mỗi quầy thịt đều phải được kiểm tra ngay tại nhà máy sự hiện diện của ký sinh trùng giun bao Trichinella spiralis.
Lúc sống, ngựa cân nặng trung bình 500 kg, sau khi làm xong, quầy thịt chỉ còn nặng lối 325 kg. Sau đó thì quầy thịt được đưa vô phòng lạnh để được cắt xẻ ra theo từng loại thịt, cho vô thùng carton, và dán nhãn hiệu để chờ được gởi đi xuất cảng.
Tính chất của thịt ngựa.
Khác với thịt bò, thịt ngựa chứa một tỉ lệ myoglobine rất cao nên có màu đỏ sậm, mỡ rất vàng. Ngựa con cho một loại thịt đỏ nhạt.Thịt ngựa chứa nhiều chất sắt, và cũng nhiều chất cadmium hơn thịt các loài gia súc khác. Đây là một thứ kim loại có thể có được từ các chất phế thải của kỹ nghệ khai thác các quặng đồng, chì, và kẽm. Cadmium có nhiều trong kỹ nghệ mạ kền, trong các bình điện, trong kỹ nghệ plastic, nước sơn…Cùng trong một điều kiện môi sinh y nhau, thịt ngựa có chứa một lượng cadmium 50 lần nhiều hơn thịt heo. Cadmium tập trung nhiều nhất trong gan và trong thận của ngựa.
Nếu bị nhiễm cadmium trong thời gian lâu dài, hệ miễn dịch, hệ thần kinh, thận và máu của bệnh nhân có thể bị tổn hại. Cadmium có thể gây ra cancer!
Đặc tính chung của thịt ngựa là nó rất mềm và chứa rất ít mỡ.
100 gram thịt ngựa chứa 4mg chất sắt, tương đương với 27 % nhu cầu hằng ngày của chúng ta. Thịt ngựa còn là nguồn proteine, niacine, vitamine B12, và kẽm (Zn). Mỗi 100 gram thịt ngựa chỉ có lối 4,6 gram mỡ mà thôi. Nói chung, nếu quý bạn chuộng một loại thịt ít mỡ, thì thịt ngựa là một giải pháp hữu lý nhất.
Giá trị dinh dưỡng của thịt ngựa (100 gram thịt):
Năng lượng….. 133 Cal
Proteine………21,4 gr
Lipides ……….4,6 gr
Cholesterol……68 mg
Glucides……… 0 gr
Giá cả ra sao? (Theo giá của năm 2006)
Tại Montreal, thịt ngựa có thể được thấy bán trong một vài siêu thị và trong một số nơi chuyên bán thịt. Nói chung, giá thịt ngựa đắt hơn giá thịt bò.
Filet mignon …….35$ / kg
Boston………….. 20$/kg
Ronde………….. 17 $/kg
Haut Surlonge…. 16$ / kg
Tournedos……… 11 $/ kg
Viande hachée….. 6$/ kg (đây là thịt vụn được xay chung với nhau)
Vấn đề thịt ngựa có thể bị nhiễm chất cấm Phenylbutazone.
Người tiêu thụ lo sợ thịt ngựa có thể có chứa tồn dư thuốc Phenylbutazone (còn gọi là bute).
Đây là một loại thuốc (Non steroidal AntiInflammatory drug NSAID) chống đau nhức, nóng sốt, phong thấp và viêm khớp. Thường được dùng cho ngựa.
Luật cấm sử dụng Phenylbutazone ở thú vật nhằm mục đích sản xuất thịt, trứng và sữa.
Thời gian ngưng thuốc (withdrawal period) trước khi hạ thịt chưa thấy được xác định.
Phenylbutazone, có thể gây bệnh thiếu máu aplastic anemia (thiếu máu bất sản) ở người.
Canada and US
Phenylbutazone is not labeled for use in food-producing animals; therefore, there are no established withdrawal times on product labeling for food-producing species. Phenylbutazone is not permitted at any concentration (zero tolerance) in meat, milk, or eggs intended for human consumption.
Canada kiểm soát chất Phenylbutazone trong thịt ngựa.
(Năm 2013, u Châu bị scandal vì treo đầu bò mà lại bán thịt ngựa-Mời xem mục tham khảo).
Người gõ xin tóm lược các điểm chánh yếu về về quy định của Cơ quan kiểm tra thực phẩm Canadian Food Inspection Agency(CFIA) trong vấn đề sản xuất thịt ngựa tại Canada (Horse meat-Fact sheet).
Giới kỹ nghệ (Canada) có trách nhiệm về tính an toàn của thịt bán ra tại Canada, đúng theo quy định của bộ luật Food and Drugs Act.
Phenylbutazone (còn gọi là bute) là một loại thuốc chống đau nhức, thường được sử dụng ở ngựa què. Thuốc thuộc nhóm "Non steroidal anti inflammatory drugs". Health Canada quy định việc sử dụng thuốc thú y. Phenylbutazone được cho phép sử dụng ở loài ngựa nhưng cấm dùng cho những ngựa hạ thịt nhằm mục đích cung cấp thịt cho người tiêu thụ. Đối với thuốc Phenylbutazone, Cơ quan CFIA ấn định dư lượng phải là là Zéro tolérance.(có nghĩa lá thịt ngựa không được phép chứa bất kỳ một dư lượng nào).
CFIA cho xét nghiệm sự hiện diện tồn dư phenylbutazone trong thịt như thế nào?
Các nhà máy thịt thuộc thẩm quyền kiểm soát của Liên bang (Fédéral) đều được kiểm tra hằng ngày đúng theo luật định về vệ sinh an toàn thực phẩm Canada. (Chỉ có nhà máy liêng bang mới có xuất cảng thịt ra khỏi Canada).
CFIA cũng có chương trình xét nghiệm thịt một cách ngẫu nhiên các loại: nông dược (pesticides), hóa chất ô nhiễm môi sinh, và dược phẩm thú y.
Chương trình giám sát trên dựa theo các tiêu chuẩn quốc tế ấn định bởi cơ quan Lương Nông thế giới thuộc Liên Hiệp Quốc. Tầng số xét nghiệm có mục đích phát hiện khuynh hướng vi phạm việc sử dụng thuốc thú y. CFIA cho tăng tầng số xét nghiệm khi nhận thấy số vi phạm có mòi gia tăng.
Ngoài việc kiểm tra ngẫu nhiên (randomly) các tồn dư hóa học, CFIA còn cho thực hiện các xét nghiệm có chủ đích (targetted) căn cứ trên dấu hiệu lâm sàng trước và sau khi con thú bị hạ thịt.
Tại nhà máy, CFIA trong cậy vào khả năng của đội ngũ Thú y sĩ và kiểm tra viên inspectors. Nhiệm vụ của họ là nhận diện qua dấu hiệu và bệnh sử các con ngựa nào đã được chữa trị bằng thuốc phenylbutazone. Quầy thịt của chúng sẽ bị giữ lại tại nhà máy đến khi có kết quả xét nghiệm âm tính.
Ngoài ra, sau khi ngựa bị giết, thú y sĩ sẽ kiểm soát coi con vật có bị viêm khớp hay không. Phenylbutazone là loại thuốc thường được các nhà chăn nuôi ngựa ưa chuộng trong trường hợp nầy.
4- CFIA cho biết?
Từ 2002, CFIA thường xuyên cho kiểm tra phenylbutazone trong thịt ngựa. Kết quả xét nghiệm cho thấy có sự tuân thủ theo quy định rất cao.
Kỹ thuật xét nghiệm của Canada rất cao, dụng cụ tiên tiến, có thể phát hiện dư lượng phenylbutazone ở dư lượng 1 trên/ ngàn tỷ (trillion hay mille milliards)
Mời bạn lai rai ba sợi với tác giả?
Ngày xưa lúc còn đi làm, người gõ bị méo mó nghề nghiệp và cũng vì có tánh tò mò nên mỗi khi có dịp khám một loại động vật nào mới lạ (ngựa, thỏ, chim đa đa ? (perdrix), cút, vịt, nai, bò rừng (bison), dê, cừu…) thì hay mua thịt về ăn cho biết để còn nói chuyện với người ta nữa. Duy có thịt chim đà điểu (emeu, autruche) thì chưa kịp thử qua. Nhà máy bán giá đặc biệt cho nhân viên.
Thịt ngựa, tác giả cũng có thử nhiều lần. Bà con và bạn bè lúc mới được mời thì ai ai cũng có vẻ hăng say, háo hức lắm, nhưng lúc ngồi vào bàn thì hầu như đa số đều rụt rè, nhợn tới nhợn lui chớ không mặn nòng " hồ hởi " như lúc chưa nhập tiệc. Từ dạo đó người gõ không ăn nữa. Thấy sao nhẫn tâm quá, tội nghiệp con ngựa lắm các bạn ơi…
….Xem link Recette Canada các món ăn làm từ thịt ngựa (Viandes Richelieu) trong mục tham khảo
Ăn uống ngon hay dở cũng tùy theo gu của mỗi người, và cũng tùy thuộc vào sự khéo tay của các chị.
Nói chung, thịt ngựa có thể được biến chế y như những món làm từ thịt bò. Thịt ngựa rất mềm, ít mỡ, nấu mau chín, nhưng thịt dễ bị khô đi, không nên nướng hoặc nấu quá lâu thịt sẽ trở nên dai.
Nếu nướng lò, chỉ dùng nhiệt độ thấp 165oC (325oF) mà thôi.
Người gõ thường làm món thịt ngựa lúc lắc ướp dầu hào và dầu mè, chiên sơ sơ để thịt không bị dai, đơm xà lách son (cresson) hoặc rau càng cua (nếu có), rau thơm tía tô, quế, ngò gai, ngò om, rắc đậu phộng rang đâm nhỏ lên trên. Ăn tiền là nước chấm gồm có sả và tỏi xay cho nhuyễn trộn trong nước me (nấu chín) thêm tí nước tương Bồ đề hoặc maggi và đường nêm cho vừa ăn.
Ăn với bánh mì baguette nóng dòn, bánh tráng mè hoặc với bánh phồng tôm Sa giang cũng ngon hết chỗ chê.
Không thể thiếu rượu và bạn hiền được.Nhớ xách theo theo vài ba chai rượu- Apportez votre vin.
Tham khảo
Video: CBC quay lén cách giết ngựa
http://www.watchmojo.com/tv/Grab/CBC/4157145/
- CFIA-Safety of Horse Meat
http://www.inspection.gc.ca/food/information-for-consumers/fact-sheets/specific-products-and-risks/meat-and-poultry-products/horse-meat/eng/1331217628360/13312257046
- The Canadian Veterinary Journal-The United State' prohibition of horsemeat for human consumption:Is this a good law?
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2034431/
- Nguyễn Thượng Chánh-Treo đầu bò bán thịt ngựa
http://nguoivietboston.com/?p=14850
- Recette các món ăn làm từ thịt ngựa (Viandes Richelieu, Quebec):nấu theo gu Tây phương
http://www.vianderichelieu.com/recherche.php?animal=0
- MAPAQ-La viande chevaline
http://www.mapaq.gouv.qc.ca/fr/Publications/pcheval.pdf
- Découpe de cheval (các phần thịt ngựa, theo Pháp)
http://universboucherie.com/Familles/Cheval.html#.Uk10jIafhD0
- Ds Trần Việt Hưng-Năm Ngọ bàn chuyện thịt ngựa, sữa ngựa và thuốc Đông Tây từ ngựa
http://huongduongtxd.com/thitsuangua.pdf
Montreal, Feb 6, 2014
Gửi ý kiến của bạn
