Hôm nay,  

Y Dược Ngày Nay Số Mới: Bệnh Cao Huyết Áp

09/07/201100:00:00(Xem: 10013)

Y Dược Ngày Nay Số Mới: Bệnh Cao Huyết Áp

Bác sĩ Nguyễn văn Đích

Trong tháng này, chúng tôi xin giới thiệu cùng quý vị hai tiết mục:

1) Hình Ảnh Y Học Mỗi Tháng của Bác sĩ Trần Mạnh Ngô và Bác sĩ Nguyễn Nguyên. Xin bấm Chuột vào hình để phóng lớn và xem giải đáp.

2) Phát Thanh Y Học: "Bệnh Alzheimer" của Bác sĩ Nguyễn văn Đích

Bệnh Cao Huyết Áp chưa được Phòng Ngừa và Điều Trị Tốt

Bệnh cao huyết áp khá phổ biến, là nguyên nhân gây tử vong và tàn phế vì suy tim, suy thận và tai biến mạch máu não, làm tiêu hao nhân lực và tài lực, ảnh hưởng đến đời sống cá nhân và nền kinh tế. Tuy vậy bệnh có thể chữa được và ngừa được.

Theo thống kê năm 2008, một trong ba người Mỹ bị cao huyết áp. So với thống kê năm 2002 tỉ lệ cao huyết áp không giảm nhưng tỉ lệ bệnh nhân được điều trị đã tăng từ 60.3% lên 69.9%, tỉ lệ điều trị đạt yêu cầu tăng từ 33.2% lên 45.8%. Tuy đã có tiến bộ nhưng vẫn còn chừng 30% bệnh nhân không được điều trị. Trong tổng số 68 triệu người bị cao áp huyết chỉ có 23 triệu người điều trị đạt yêu cầu nghĩa là thực sự được hưởng những thành tựu của y khoa. Xuất độ của cao huyết áp không giảm mà có thể sẽ tăng vì theo một báo cáo mới, 19% người từ 24-32 tuổi bị cao huyết áp vì số người mập và ít vận động tăng.

Cao huyết áp do nhiều yếu tố gây ra. Để giảm bớt cao huyết áp cần giảm mập phì, tăng vận động, không hút thuốc lá, hạn chế uống ruợu, ăn giảm muối. Cần có sự hiểu biết và ý chí của cá nhân để thay đổi cách sinh họat, cũng như sự hợp tác của các kỹ nghệ như kỹ nghệ sản xuất thuốc lá, kỹ nghệ chế biến thực phẩm, các nhà hàng ăn cùng với sự cải thiện môi trường để tạo điều kiện cho mọi người sinh sống, đi lại, làm việc, nghỉ ngơi và giải trí. Hướng dẫn về ẩm thực năm 2010 khuyên mọi người không nên ăn quá 2300 mg sodium mỗi ngày, tương đương với 6 gram muối (một muỗng cà phê bằng 5 gram), những người trên 50 tuổi hoặc có cao huyết áp, suy tim suy thận, tiểu đường cần ăn ít hơn 1500 mg sodium mỗi ngày cũng như giảm mỡ và mỡ tổng hợp (trans fat). Các biện pháp theo hướng trên đã có hiệu quả bước đầu như làm cho số người hút thuốc lá ở Mỹ giảm nhưng số người mập và bị tiểu đường còn gia tăng.

Đem huyết áp xuống là việc có thể làm được với các thuốc hiện có. Sự điều trị cần bắt đầu bằng thay đổi cách sinh hoạt để loại bỏ các yếu tố gây cao huyết áp. Trên nền tảng đó sẽ dùng thêm thuốc nếu cần. Có nhiều loại thuốc với cơ chế tác dụng khác nhau để chọn lựa hoặc kết hợp tùy theo từng trường hợp. Các thuốc được coi là “mới”, chỉ được chế biến từ những thuốc cùng một cơ chế “cũ”, không có tác dụng vượt trội hơn thuốc đã được dùng lâu đời vốn đã hữu hiệu mà lại rẻ hơn. Thuốc chỉ có tác dụng khi bệnh nhân uống. Uống một hay nhiều loại thuốc một lần hay nhiều lần mỗi ngày đều đặn suốt đời không phải là dễ. Thống kê cho thấy tỉ lệ điều trị đạt yêu cầu thay đổi tùy theo tuổi tác, sắc dân, vùng sinh sống, tình trạng kinh tế và bảo hiểm sức khỏe. Những người không có bảo hiểm ít được điều trị hơn nhưng trên 80% những người điều trị không đạt yêu cầu lại có bảo hiểm. Có ý kiến cho rằng cần xem xét cách cung cấp dịch vụ của hệ thống y tế. Cần tổ chức thế nào để điều trị đạt yêu cầu và trả thù lao dựa vào chất lượng chứ không dựa vào số lượng. Điều trị không đạt yêu cầu về lâu dài là một tai họa cho bệnh nhân và cuối cùng vẫn là một gánh nặng cho xã hội.

Nói chung, chỉ số về sức khỏe của các sắc dân thiểu số kém hơn người da trắng. Người Việt nam sang Hoa kỳ từ 30 năm qua tuy đã ổn định hơn nhưng vẫn không hết khó khăn. Họ đã trải qua nhiều gian nan, nay đã lớn tuổi và có nhiều bệnh mãn tính. Họ mang theo những cái hay của nền văn hóa cũ như cách sống lành mạnh, quan hệ gia đình chặt chẽ, các thế hệ hỗ trợ cho nhau làm giảm bớt gánh nặng về kinh tế và sự căng thẳng về tinh thần. Nhiều người đã bỏ thuốc lá, bỏ rượu, tiếp cận với nền y tế qua bảo hiểm từ việc làm hoặc tự mua bảo hiểm tư. Họ làm việc nhiều, tiết kiệm và sống lâu hơn, trở về quê cũ thấy nhiều người cùng lứa tuổi đã không còn nữa. Các phương tiện thông tin dồi dào nâng cao sự hiểu biết về bệnh tật, giúp giữ gìn sức khỏe. Tuy không có thống kê nhưng kinh nghiệm làm việc hàng ngày cho thấy nhiều người Việt nam quan tâm về “cao mỡ”, “cao máu” hơn trước, nhiều người điều trị cao huyết áp đạt yêu cầu hơn, số người bị xuất huyết não giảm so với trước. Họ cũng mang theo nhiều thói quen và cách suy nghĩ cũ như tin ở “số mệnh”, chịu ảnh hưởng của thuyết “Âm-Dương”, diễn tả triệu chứng bằng “nóng” hay “lạnh”, dễ nghe và tin hơn là nhận định, phân tích và suy luận. Một số người không đi khám sức khỏe vì tự cho là “bình thường”, ngại thử máu hoặc làm xét nghiệm, chỉ uống thuốc hạ áp khi thấy nhức đầu, khi hết nhức đầu lại thôi tuy rằng nhức đầu không phải là cách đo huyết áp. Có người muốn tiết kiệm, ngại trả tiền phụ thu hay tiền khấu trừ nên không đi tái khám, không thử máu để theo dõi, không biết rằng với thời gian sức khỏe và bệnh tật thay đổi nên sự điều trị có thể phải thay đổi. Những người không có bảo hiểm ít được khám và chữa bệnh. Nhiều người biết bị cao huyết áp nhưng không có bảo hiểm sợ đến phòng khám vì sợ phí tổn. Trong thực tế điều trị và theo dõi đúng quy cách những trường hợp cao huyết áp thông thường không tốn kém. Cộng đồng và các bác sĩ có thể giúp đồng bào trong tình trạng khó khăn bằng nhiều hình thức kể cả việc chung sức mở các phòng khám bệnh miễn phí.

Cần tìm biện pháp để phòng ngừa và điều trị bệnh cao huyết áp hữu hiệu hơn.

Tham khảo-

Vital signs: Prevalence, Treatment, and Control of Hypertension- United States, 1999-2002 and 2005-2008. http://www.cdc.gov/mmwr.

Bác sĩ Nguyễn văn Đích

Ngày 30-6-2011

(Y Dược Ngày Nay: http://www.yduocngaynay.com/)

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.