Hôm nay,  

Chảy Máu Bao Tử

16/04/201100:00:00(Xem: 10753)

Chảy Máu Bao Tử

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô

Bệnh nhân là một đàn ông 75 tuổi, có tiểu sử phong thấp thoái hoá khớp xương đã từng uống Ecotrin và Naprosyn. Bệnh nhân nói bị đi cầu phân đen hơn 10 lần hôm qua, trước khi nhập viện. Bệnh nhân được đưa tơí phòng cấp cứu và nơi đây cho biết bệnh nhân có vẻ xanh xao như mất máu.

Trước đây, bệnh nhân chưa bao giờ có tiểu sử chảy máu đường tiêu hoá. Bệnh nhân chưa bao giớ bị ói ra máu hay bị đau bụng. Chưa bao giờ có tiểu sử bị công phạt vì bất cứ thuốc gì đã từng uống trước đây. Bệnh nhân có tiểu sử cao huyết áp, cao mỡ, loãng xương, và sưng nhiếp hộ tuyến. Chưa bao giờ giải phẫu trước đây. Ngoài thuốc Naprosyn và Ecotrin, bệnh nhân còn uống những thuốc trị cao huyết áp, trị sưng nhiếp hộ tuyến, và loãng xương. Không hút thuốc lá, không uống rượu. Không có tiểu sử gia đình đáng lưu ý. Tiểu sử bệnh lý không có triệu chứng nhức đầu hay mắt nhìn một thành hai. Không có tiểu sử bệnh tim phổi như khó thở hay đau ngực. Không có tiểu sử tai biến mạch máu não.

Khám bệnh thấy bệnh nhân không ở trong tình trạng cấp cứu. Nhịp tim: 102/phút. Nhiệt độ 97F. Huyết áp 127/89. Nhịp hô hấp 20/phút. Không thấy đau đớn chỗ nào. Khám mắt thấy vàng tròng mắt. Mồm và cổ họng không thấy gì. Phổi nghe và khám không thấy gì. Tim đập đều và đúng nhịp. Khám bụng mềm, không thấy đau, không báng nước, cơ quan trong bụng như gan hay lá lách không lớn. Khám hậu môn thấy có máu đen. Khám chân tay không bị chứng hình thùy, không bị chứng xanh tím, không phù thũng. Không bị thần kinh tê liệt. Kết quả thử nghiệm thấy BUN 62, creatinine 0.9, glucose 120, bạch huyết cầu (white count) 13,000, hemoglobin 9, hematocrit 27.6, AST 15, ALT 14, alkaline phosphatase 49, PT 13.4, và PTT 27.6.

Assessment: Chảy máu phần trên của bộ phận tiêu hoá (Upper gastrointestinal bleed), có lẽ do lở loét bao tử sau khi uống thuốc loại Nonsteroid. Bệnh nhân được chuyền Protonix qua gân máu. Bác sĩ chuyên khoa nội soi bao tử, nội soi tá tràng thấy bệnh nhân bị viêm tá tràng và chảy máu nhiều từ đường dẫn trong tá tràng. Bác sĩ chuyên khoa chích 4cc epinephrine vào đáy vết lở, rồi đốt bằng BICAP probe. Máu ngưng chảy sau khi điều trị. Bệnh nhân được chuyền 2 đơn vị máu (2 units of pack cell transfusion).

Ba (3) ngày sau, bác sĩ chuyên khoa nội soi bao tử lại và thấy không còn chảy máu từ tá tràng. Chỗ duonenal bulb có vết lở nhỏ, đáy mầu trắng, không chảy máu. Soi khám phần thứ 2 của tá tràng thấy bình thường. Bệnh nhân đươc xuất viện. Khuyên bệnh nhân nên tránh không tiếp tục dùng những thuốc như Ecotrin, hay thuốc Nonsteroid nào khác. Bệnh nhân uống Omeprazole 40mg ngày một viên, Carafate 1 gam, ngày 2 lần. Tạm ngưng thuốc trị cao huyết áp nhưng nếu khi về nhà đo áp xuất máu thấy cao thì uống thuốc hạ huyết áp trở lại.

Mỗi năm ở Hoa Kỳ có khoảng 250 ngàn người bị chảy máu phần trên bộ phận tiêu hoá (upper gastrointestinal bleeding). Khoảng 4-10% bị tử vong. Khoảng phân nửa bệnh nhân là những người già trên 60 tuổi. Tuổi càng cao thì tỉ số tử vong càng cao. Phần lớn tử vong là do chảy mất máu chứ không phải do biến chứng. Phần lớn do ói ra máu hay chảy máu phân đen. Chảy máu ruột bao tử là một loại bệnh cần điều trị khẩn cấp và bắt buộc phải nội soi.

Những nguyên nhân gây chảy máu bao tử:. Lở loét bao tử. Tổng số gây tử vong 4%. Ở Hoa Kỳ, tỉ số tử vong thấp hơn vì một phần ngày nay có thể nạn nhiễm H. Pylori giảm thấp, bệnh nhân được dùng thuốc ANSAIDs an toàn hơn, và bác sĩ cho bệnh nhân dùng thuốc PPIs thường xuyên hơn để phòng ngừa nguy cơ chảy máu bao tử cao. Tăng cao huyết áp cửa (portal hypertension) gây chảy máy phần trên ruột bao tử, 10-20%. Tĩnh mạch ống thực quản giãn gây chảy máu nhiều hơn. Chảy máu do tĩnh mạch giãn ở bao tử hay tá tràng, hay do tăng huyết áp cửa ở bệnh bao tử. Khoảng 25% bệnh nhân bị xơ gan gây giãn tĩnh mạch ống thực quản. Tử vong do điều trị y tế khá hơn ở Mỹ, giảm tử vong từ 40% xuống 15% trong vòng 20 năm qua. Tuy nhiên, chảy máu phần trên ống thực quản tái phát hay do những biến chứng bệnh gan gây tử vong từ 60-80% trong vòng 1 tới 4 năm sau. Bệnh rách vùng giữa bao tử và ống thực quản (Mallory-Weiss tears) gây chảy máu phần trên bộ phận tiêu hoá (5-10%). Những bệnh do dị tật mạch máu bộ phận tiêu hoá cũng có thể gây chảy máy ruột và bao tử kinh niên hay cấp tính. Bệnh bướu bao tử gây chảy máu phần trên ống thực quản (1%). Viêm bao tử ăn mòn (erosive gastritis) đôi cũng khi gây chảy máu trầm trọng (chiếm gần 5%) do thuốc ANSAIDs, rượu, hay những bệnh nội thương hoặc giải phẫu (liên hệ màng nhày). Chảy máu phần trên ống thực quản có thể do lở loét viêm ống thực quản do đồ ăn dội ngược bao tử thực quản kinh niên (chronic gastroesophageal reflux). (Current Medical Diagnosis & Treatment, 2010). Bệnh nhân cần được các bác sĩ chuyên khoa bao tử và đường ruột chữa trị.

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thời gian Mở Ghi Danh Medicare (Open Enrollment) đang diễn ra. Chúng tôi đã chọn một số câu hỏi về chủ đề này và muốn chia sẻ thông tin trong chuyên mục của tháng này. Chúng tôi đã thêm một câu hỏi để giải quyết rõ ràng hơn những lĩnh vực mà nhiều người còn nhầm lẫn về vắc xin ngừa COVID-19. Nếu quý vị có thêm câu hỏi về Medicare, Medicaid, thị trường bảo hiểm Y tế theo đạo luật chăm sóc giá cả phải chăng, phúc lợi hưu trí an sinh xã hội, thu nhập an sinh bổ sung hoặc tiêm chủng ngừa COVID/cúm, quý vị có thể liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay bằng 3 cách:
Mua thuốc bậy bạ không nguồn gốc là một trò xui rủi. Từ Xanax đến cocaine, thuốc hoặc thuốc giả được mua ở những nơi không phải cơ sở y tế có thể chứa liều lượng fentanyl nguy hiểm cho tính mạng. Các bác sĩ đã chứng kiến sự gia tăng sử dụng fentanyl không cố ý từ những người mua các loại thuốc theo toa thuộc nhóm opioid và các loại thuốc khác có chứa hoặc pha, trộn fentanyl. Người ta nhận thấy Fentanyl đã được đưa vào nguồn cung cấp thuốc heroin ở Massachusetts. Vào năm 2016, Giáo sư Kavita Babu và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những bệnh nhân đến khoa cấp cứu với báo cáo sử dụng quá liều heroin thường có fentanyl trong kết quả xét nghiệm mẫu thuốc của họ.
Hàng năm, trên khắp thế giới sẽ có hàng triệu người quyết tâm không động tới các loại đồ uống có cồn trong một tháng – truyền thống này bắt đầu từ Tháng Giêng Khô Ráo (Dry January) và sau này mở rộng thành nhiều nỗ lực tương tự, chẳng hạn như Tháng Mười Tỉnh Táo (Sober October). Cho dù đó là cả một chiến dịch đông đảo người tham gia, hay chỉ đơn giản là nỗ lực của một cá nhân để bớt ‘say xỉn’ lại, số lượng người tham gia ‘tháng kiêng rượu’ có vẻ như ngày càng nhiều.
Thường thì ai cũng sẽ nghĩ rằng tế bào sống tốt hơn tế bào chết. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng: các tế bào thường hy sinh bản thân để giữ cho chúng ta khỏe mạnh. Chúng là những ‘anh hùng thầm lặng’ chẳng màng sinh-tử để bảo vệ chúng ta. Mặc dù cái chết có vẻ thụ động – là một kết thúc đáng tiếc xảy ra theo kiểu “muốn tránh cũng không được” – nhưng cái chết của các tế bào thường có chủ đích và mang tính chiến lược. Tại sao tế bào chết và chết như thế nào là chuyện khá phức tạp và có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tổng thể của chúng ta.
Một người đàn ông 29 tuổi mắc HIV/AIDS giai đoạn cuối, đã qua đời 18 ngày sau khi được chẩn đoán mắc bệnh đậu khỉ. Trường hợp này nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương của hệ thống miễn dịch bị suy giảm trước mối đe dọa mới nổi này, nhắc nhở về nguy cơ gia tăng đậu khỉ đối với một số nhóm dân cư. Riêng tại TPHCM, từ đầu năm đến nay, 20 ca mắc bệnh đậu khỉ được ghi nhận, trong đó có 18 bệnh nhân dương tính với HIV.
Trong những tuần gần đây, tin tức về việc vận động viên thể dục dụng cụ Mary Lou Retton phải vào bệnh viện vì một loại viêm phổi (pneumonia) hiếm gặp đã khiến nhiều người quan tâm và tò mò về căn bệnh này.
Vào mùa cảm cúm, nhiều người sẽ ‘khư khư’ một vũ khí phòng thủ quen thuộc: Vitamin C – dạng viên, dạng bột và tất cả các dạng phổ biến khác. Chất dinh dưỡng này là một trong nhiều loại supplements, từ vitamin A đến kẽm, thường được sử dụng bởi những người muốn tăng cường hệ thống miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Nhưng vitamin C cũng có thể là một trong những chất dinh dưỡng bị lạm dụng nhiều nhất.
Cách đây không lâu, ngôi sao nhạc pop 29 tuổi Justin Bieber đã phải hủy chuyến lưu diễn quốc tế sau khi một phần khuôn mặt của anh bị liệt do biến chứng của bệnh giời leo (shingles), bệnh lo một loại siêu vi gây ra và được cho là chỉ ảnh hưởng đến người cao niên. Tuy nhiên, thực tế là bất cứ ai cũng có thể mắc bệnh giời leo và có một số bằng chứng cho thấy số trường hợp mắc bệnh ngày càng gia tăng ở người dưới 50 tuổi.
Tập đoàn Nhân sâm Hàn Quốc tại Hoa Kì (KGCUS), nơi sản xuất thương hiệu nhân sâm số một thế giới CheongKwanJang, tự hào giới thiệu thức uống thảo dược có ga HSW kết hợp hồng sâm 6 năm tuổi, tới các khách hàng quan tâm đến sức khỏe tại WaBa Grill, một trong những chuỗi nhà hàng hàng đầu chuyên phục vụ món cơm lành mạnh
Thỉnh thoảng chúng ta mới thấy một thứ thuốc mới làm chấn động không những giới y tế mà còn làm chấn động thị trường kinh tế thế giới. Thí dụ trước đây là thuốc phục vụ trong những nhu cầu căn bản và mạnh mẻ nhất của con người, Viagra, thuốc giúp chữa chứng rối loạn cương cứng (ED) của nam giới, do Pfizer phát triển, đã có tác động kinh tế đáng kể đến ngành dược phẩm kể từ khi được FDA phê duyệt vào năm 1998. Viagra là loại thuốc mang lại lợi nhuận cao cho Pfizer, doanh thu toàn cầu khoảng 1,6 tỷ USD trong năm 2016 mặc dù đã có thuốc generic rẻ tiền hơn nhiều.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.