Câu Chuyện Thầy Lang: Có Thai Đi Máy Bay
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức
Bản tin cho hay, khi máy bay đang lăn bánh trên phi đạo để lấy trớn cất cánh thì phi công chính được tiếp viên trưởng Phan Thị Hoàng Quyên yêu cầu hủy chuyến bay với lý do chính đáng là một nữ hành khách có thai đang kêu đau bụng có thể sinh con. Ý thức được tầm mức quan trọng của sự việc, ông ta bèn giảm tốc lực máy bay rồi quay về bến đậu, đồng thời thông báo đài kiểm soát, yêu cầu cấp cứu y khoa. Trong khi đó thì cô tiếp viên đã trở thành bà mụ bất đắc dĩ, giúp bà mẹ sanh cháu bé an toàn với sự tiếp tay của một bác sĩ hành khách. Theo cô Hoàng Quyên, từ lúc bà mẹ kêu đau bụng tới khi đứng dậy, sanh con chỉ kéo dài trong vòng 4 phút. Về tới sân đậu, toán y tế cấp cứu đã túc trực, cắt rốn cho bé và đưa ngay vào bệnh viện phụ sản thành phố. Bà mẹ bị chảy máu khá nhiều nhưng may mắn là mẹ tròn con vuông. Khi rời máy bay, bà mẹ tươi tỉnh hơn nhưng cũng hơi mắc cỡ…
Chuyện xảy ra vào buổi trưa ngày 16 tháng 1 năm 2011, trên chuyến bay Sai Gòn- Vinh của hãng hàng không Jet Star Pacific. Đựơc biết bà mẹ mang bầu 8 tháng, thai nhỏ lại không khai báo khi mua vé cho nên nhân viên hàng không không để ý.
Nhân câu chuyện này, xin cùng tìm hiểu về vấn đề di chuyển bằng máy bay của thai phụ.
Mặc dù đang mang thai, nhưng quý bà quý cô cũng vẫn cần đi đây đi đó vì công việc làm ăn, du lịch, thăm viếng, nghỉ ngơi.
Di chuyển bằng đường bộ thì không có vấn đề, vì chuyển dạ có thể tạt vào bệnh viện gần kề. Hải hành trên du thuyền thì cũng có ban y tế với bác sĩ, chuyên viên điều dưỡng. Nhưng trên phi cơ, giữa không gian vũ trụ bao la, nhất là đang vượt đại dương thì chắc chắn là có trở ngại khi thai nhi “đôt xuất” muốn nhập thế cuộc, chào đời.
Sinh đẻ trên máy dù hiếm nhưng cũng đã xảy ra. Hiếm vì mỗi công ty hàng không có các giới hạn về thời gian mà bà mẹ mang thai đựoc bay.
Chẳng hạn American Air Line đòi hỏi giấy chứng nhận y khoa cho thai kỳ lành mạnh nếu bay trong vòng 4 tuần lễ trước ngày sinh với đường bay nội địa hoặc tới Canada. Không có giấy chứng nhận an toàn y khoa 7 ngày trước hoặc sau khi sanh cũng không được bay trên đường bay nội địa kéo dài dưới 5 giờ. Còn trên đường bay quốc tế, đặc biệt qua đại dương thì công ty khuyến cáo không nên bay trong thời gian 4 tuần lễ trước ngày dự trù sinh, ngoại trừ khi đã được bác sĩ khám 48 giờ trước khi bay và chứng nhận an toàn. Cảc 2 trường hợp đều phải qua sự thẩm định của một Ủy ban riêng của công ty.
Công ty China Airline không nhận hành khách sau 32 tuần lễ của thai kỳ. South West Airline khuyên thai phụ hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bay.
Y giới cũng có ý kiến về vấn đề này. Theo Hội Sản Phụ Khoa Hoa Kỳ , thời gian an toàn nhất để bay là từ 18 tới 24 tuần lễ của thai kỳ. Bay sau 28 tuần lễ sẽ có nhiều rủi ro sanh non. Bay trước 12 tuần lễ thì nôn khan (morning sickness) nhiều hơn hoặc rủi ro sẩy thai gia tăng.
Nói chung, thai phụ có thể bay không giới hạn nếu thai kỳ ở tam cá nguyệt thứ nhất và thứ 2. Tới tam cá nguyệt thứ ba thì có vài giới hạn. Sau 36 tuần lễ thì nhiều hãng không nhận vì đây là thời gian mà sự “nở nhụy khai hoa” có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Công ty hàng không căn cứ trên khái niệm “ý thức đạo đức” (Honor Policy) khi áp dụng quy luật của họ. Khách có trách nhiệm thông báo về thai kỳ của mình khi đặt vé bay. Đại lý bán vé không đề cập tới các giới hạn bay nếu khách không nêu ra. Do đó, nên hỏi ý kiến bác sĩ đồng thời khi mua vé cũng cho hãng hàng không hay là mình có thai, ở thời kỳ nào để họ quyết định nhận hay không. Tránh bối rối cho họ và để an toàn cho mẹ con mình.
Cũng nói thêm là nhiều khi khách vì một nhu cầu nào đó mà vẫn muốn đi máy bay, nhưng cố tình che đậy, dấu diếm thai nghén thì nhân viên soát vé lên tầu cũng bó tay, trừ khi bụng mang dạ chửa rõ rành rành. Thai phụ có thể bó bụng, mặc quần áo rông thùng thình để che dấu, như trường hợp một phụ nữ Phi Luật Tân lén lút sanh rồi bỏ con trong cầu tiêu trên chuyến bay từ Bahran Trung Đông tới thủ đô Manille vào ngày 16-9, 2010.
Sau đây là một số thắc mắc thường được nêu ra liên quan tới Có Thai mà đi máy bay.
1- Thời kỳ nào an toàn và nhiều rủi ro khi bay"
Theo các nhà chuyên môn y tế, an toàn nhất là từ tuần lễ 18-24 của thai kỳ. Sau 36 tuần lễ sẽ có nhiều rủi ro sanh trên máy bay. Ngoài ra ở thời kỳ cuối này mà mẹ mang nhiều thai nhi, bị tiểu đường, cao huyết áp, xuất huyết cửa mình thì bác sĩ thường khuyên hoãn chuyến bay và ổn định bệnh tình.
2- Các máy rà xét vũ khí tại phi trường có ảnh hưởng gì tới thai nhi không"
Máy này không dùng tia X-Ray mà dùng điện từ (electromagnetic) , không có phóng xạ, để khám phá vật kim loại dấu trong người, do đó an toàn cho cả mẹ lẫn con. Máy cho hình dáng đường cong của cơ thể. Nếu có vũ khí kim loại dấu dưới lớp quần áo là thấy rõ. Còn e ngại, yêu cầu rà cơ thể với bàn tay của nhân viên an ninh.
Cũng nói thêm là hành lý gửi theo máy bay (check in) đều đựoc kiểm soát bằng máy rọi X-quang.
3- Giảm áp xuất không khí trong lòng máy bay có ảnh hưởng tới thai nhi và bà mẹ không"
Cơ quan không gian Hoa Kỳ đòi hỏi máy bay thương mại duy trì áp xuất chuẩn trong lòng máy bay, cho nên nếu khỏe mạnh bình thường thì cả mẹ lẫn con đều an toàn. Tuy nhiên áp xuất trong máy bay thấp hơn bên ngoài, lượng oxy trong máu hành khách hơi thấp vì vậy nhịp tim cũng như huyết áp sẽ hơi tăng cao để cơ thể có thêm dưỡng khí. Do đó nếu bà mẹ bị bệnh thiếu máu, bệnh hồng cầu liềm (sickle cell disease), tiền sử máu cục hoặc nhau thai yếu thì cả mẹ lẫn con đều có rủi ro và nên hỏi ý kiến bác sĩ.
4- Có người nói bay ở độ cao sẽ chịu ảnh hưởng của phóng xạ vũ trụ.
Phóng xạ vũ trụ ở mức độ rất thấp cho nên chưa có chứng cớ ảnh hưởng tới thai nhi. Tuy nhiên thai nhi cũng rất nhậy cảm với phóng xạ này và trong lâu dài có thể có ảnh hưởng nếu bay thường xuyên. Các nhà chuyên môn đề nghị không nên bay quá 200 giờ trong suốt thai kỳ.
Và mấy điều nên áp dụng để mẹ con được hạnh thông “đằng vân giá vũ”:
1- Khi đặt vé, nên lựa chỗ ngồi phía giữa khoang máy gần cánh máy bay để giảm thiểu dao động khi phi cơ rơi vào vùng nhiễu loạn áp xuất, máy bay nhồi lên xuống.
2- Lấy chỗ ngồi tại cạnh lối đi để dễ dàng đứng lên đi lại hoặc tới phòng vệ sinh. Ghế này cũng tưong đối có khoảng trống để cử động cơ thể, chân tay.
3- Lâu lâu nên đứng dậy, đi tới đi lui trong lòng máy bay để xưong khớp, cơ bắp chuyển động, tránh đau nhức. Ngoài ra khi ngồi bất động một thời gian lâu, sự lưu thông khí huyết các tĩnh mạch nằm xâu ở bắp chân chậm lại, dễ dàng đưa tới kết tụ máu cục (Deep Vein Thrombosis), rất nguy hiểm. Khi ngồi, cũng nên thường xuyên co duổi bàn chân cổ chân. Mặc quần bó sát người che hông chân và bàn chân (pantyhose) cũng giúp cho máu lưu thông tốt.
4- Luôn luôn cài dây an toàn khi ngồi. Đặt dây an toàn phía bụng dưới, ngang hông để dây khỏi ép vào thai nhi.
5- Uống nhiều nước để khỏi bị thiếu vì không khí trong máy bay khô, cơ thể dễ bốc hơi. Trước và trong khi bay, không nên uống cà phê, nước trà vì đây là chất lợi tiểu, đưa tới tiểu tiện nhiều và mất nước. Tránh thực phẩm tạo gas như bắp cải hoặc nước giải khát có gas để tránh gas dãn nở khi lên cao độ, gây ra đầy hơi khó chịu.
6- Mặc quần áo lẻ (separates) thoáng rộng thoải mái, ít cúc, dây cột để dễ dàng trong nhà vệ sinh. Mặc nhiều lớp quần áo để thích nghi với nhiệt độ thay đổi bất thường.
Bàn chân dễ bị tụ nước, phù sưng, nên mang giày vừa vặn. Mang theo đôi dép lê nhẹ mềm rộng (slipper) hoặc tất dầy để mang khi muốn bỏ giầy cho thoáng hơi chân.
7- Coi lại bảo hiểm sức khỏe có trả cho phí tổn sanh đẻ hay không, vì có thai là sự kiện có trước (pre-existing condition) và chi phí khẩn cấp ở nước ngoài nhiều khi rất cao. Mang thai đựoc coi như tương đối có nhiều rủi ro, cho nên nhiều bảo hiểm từ chối khi mẹ con bay vào 8 tuần lễ cuối trước khi sanh.
Và lời cuối là: yêu cầu bác sĩ của mình giới thiệu cho một bác sĩ sản phụ khoa ở nơi mình sắp tới, phòng hờ khi cần.Cũng nên mang theo một hồ sơ y khoa về tình trạng sức khỏe đặc biệt là các chi tiết liên quan tới thai nghén, như ngày cưối có kinh, có thai bao lâu, kết quả khám nghiệm mới đây, các thai kỳ trước có trở ngại gì không, tình trạng thai nhi, thuốc men đang uống…
Thôi nhé, thế là đủ.
Chúc mẹ con bay bình an.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức M.D.
Texas- Hoa Kỳ
www.bsnguyenyduc.com
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức
Bản tin cho hay, khi máy bay đang lăn bánh trên phi đạo để lấy trớn cất cánh thì phi công chính được tiếp viên trưởng Phan Thị Hoàng Quyên yêu cầu hủy chuyến bay với lý do chính đáng là một nữ hành khách có thai đang kêu đau bụng có thể sinh con. Ý thức được tầm mức quan trọng của sự việc, ông ta bèn giảm tốc lực máy bay rồi quay về bến đậu, đồng thời thông báo đài kiểm soát, yêu cầu cấp cứu y khoa. Trong khi đó thì cô tiếp viên đã trở thành bà mụ bất đắc dĩ, giúp bà mẹ sanh cháu bé an toàn với sự tiếp tay của một bác sĩ hành khách. Theo cô Hoàng Quyên, từ lúc bà mẹ kêu đau bụng tới khi đứng dậy, sanh con chỉ kéo dài trong vòng 4 phút. Về tới sân đậu, toán y tế cấp cứu đã túc trực, cắt rốn cho bé và đưa ngay vào bệnh viện phụ sản thành phố. Bà mẹ bị chảy máu khá nhiều nhưng may mắn là mẹ tròn con vuông. Khi rời máy bay, bà mẹ tươi tỉnh hơn nhưng cũng hơi mắc cỡ…
Chuyện xảy ra vào buổi trưa ngày 16 tháng 1 năm 2011, trên chuyến bay Sai Gòn- Vinh của hãng hàng không Jet Star Pacific. Đựơc biết bà mẹ mang bầu 8 tháng, thai nhỏ lại không khai báo khi mua vé cho nên nhân viên hàng không không để ý.
Nhân câu chuyện này, xin cùng tìm hiểu về vấn đề di chuyển bằng máy bay của thai phụ.
Mặc dù đang mang thai, nhưng quý bà quý cô cũng vẫn cần đi đây đi đó vì công việc làm ăn, du lịch, thăm viếng, nghỉ ngơi.
Di chuyển bằng đường bộ thì không có vấn đề, vì chuyển dạ có thể tạt vào bệnh viện gần kề. Hải hành trên du thuyền thì cũng có ban y tế với bác sĩ, chuyên viên điều dưỡng. Nhưng trên phi cơ, giữa không gian vũ trụ bao la, nhất là đang vượt đại dương thì chắc chắn là có trở ngại khi thai nhi “đôt xuất” muốn nhập thế cuộc, chào đời.
Sinh đẻ trên máy dù hiếm nhưng cũng đã xảy ra. Hiếm vì mỗi công ty hàng không có các giới hạn về thời gian mà bà mẹ mang thai đựoc bay.
Chẳng hạn American Air Line đòi hỏi giấy chứng nhận y khoa cho thai kỳ lành mạnh nếu bay trong vòng 4 tuần lễ trước ngày sinh với đường bay nội địa hoặc tới Canada. Không có giấy chứng nhận an toàn y khoa 7 ngày trước hoặc sau khi sanh cũng không được bay trên đường bay nội địa kéo dài dưới 5 giờ. Còn trên đường bay quốc tế, đặc biệt qua đại dương thì công ty khuyến cáo không nên bay trong thời gian 4 tuần lễ trước ngày dự trù sinh, ngoại trừ khi đã được bác sĩ khám 48 giờ trước khi bay và chứng nhận an toàn. Cảc 2 trường hợp đều phải qua sự thẩm định của một Ủy ban riêng của công ty.
Công ty China Airline không nhận hành khách sau 32 tuần lễ của thai kỳ. South West Airline khuyên thai phụ hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bay.
Y giới cũng có ý kiến về vấn đề này. Theo Hội Sản Phụ Khoa Hoa Kỳ , thời gian an toàn nhất để bay là từ 18 tới 24 tuần lễ của thai kỳ. Bay sau 28 tuần lễ sẽ có nhiều rủi ro sanh non. Bay trước 12 tuần lễ thì nôn khan (morning sickness) nhiều hơn hoặc rủi ro sẩy thai gia tăng.
Nói chung, thai phụ có thể bay không giới hạn nếu thai kỳ ở tam cá nguyệt thứ nhất và thứ 2. Tới tam cá nguyệt thứ ba thì có vài giới hạn. Sau 36 tuần lễ thì nhiều hãng không nhận vì đây là thời gian mà sự “nở nhụy khai hoa” có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Công ty hàng không căn cứ trên khái niệm “ý thức đạo đức” (Honor Policy) khi áp dụng quy luật của họ. Khách có trách nhiệm thông báo về thai kỳ của mình khi đặt vé bay. Đại lý bán vé không đề cập tới các giới hạn bay nếu khách không nêu ra. Do đó, nên hỏi ý kiến bác sĩ đồng thời khi mua vé cũng cho hãng hàng không hay là mình có thai, ở thời kỳ nào để họ quyết định nhận hay không. Tránh bối rối cho họ và để an toàn cho mẹ con mình.
Cũng nói thêm là nhiều khi khách vì một nhu cầu nào đó mà vẫn muốn đi máy bay, nhưng cố tình che đậy, dấu diếm thai nghén thì nhân viên soát vé lên tầu cũng bó tay, trừ khi bụng mang dạ chửa rõ rành rành. Thai phụ có thể bó bụng, mặc quần áo rông thùng thình để che dấu, như trường hợp một phụ nữ Phi Luật Tân lén lút sanh rồi bỏ con trong cầu tiêu trên chuyến bay từ Bahran Trung Đông tới thủ đô Manille vào ngày 16-9, 2010.
Sau đây là một số thắc mắc thường được nêu ra liên quan tới Có Thai mà đi máy bay.
1- Thời kỳ nào an toàn và nhiều rủi ro khi bay"
Theo các nhà chuyên môn y tế, an toàn nhất là từ tuần lễ 18-24 của thai kỳ. Sau 36 tuần lễ sẽ có nhiều rủi ro sanh trên máy bay. Ngoài ra ở thời kỳ cuối này mà mẹ mang nhiều thai nhi, bị tiểu đường, cao huyết áp, xuất huyết cửa mình thì bác sĩ thường khuyên hoãn chuyến bay và ổn định bệnh tình.
2- Các máy rà xét vũ khí tại phi trường có ảnh hưởng gì tới thai nhi không"
Máy này không dùng tia X-Ray mà dùng điện từ (electromagnetic) , không có phóng xạ, để khám phá vật kim loại dấu trong người, do đó an toàn cho cả mẹ lẫn con. Máy cho hình dáng đường cong của cơ thể. Nếu có vũ khí kim loại dấu dưới lớp quần áo là thấy rõ. Còn e ngại, yêu cầu rà cơ thể với bàn tay của nhân viên an ninh.
Cũng nói thêm là hành lý gửi theo máy bay (check in) đều đựoc kiểm soát bằng máy rọi X-quang.
3- Giảm áp xuất không khí trong lòng máy bay có ảnh hưởng tới thai nhi và bà mẹ không"
Cơ quan không gian Hoa Kỳ đòi hỏi máy bay thương mại duy trì áp xuất chuẩn trong lòng máy bay, cho nên nếu khỏe mạnh bình thường thì cả mẹ lẫn con đều an toàn. Tuy nhiên áp xuất trong máy bay thấp hơn bên ngoài, lượng oxy trong máu hành khách hơi thấp vì vậy nhịp tim cũng như huyết áp sẽ hơi tăng cao để cơ thể có thêm dưỡng khí. Do đó nếu bà mẹ bị bệnh thiếu máu, bệnh hồng cầu liềm (sickle cell disease), tiền sử máu cục hoặc nhau thai yếu thì cả mẹ lẫn con đều có rủi ro và nên hỏi ý kiến bác sĩ.
4- Có người nói bay ở độ cao sẽ chịu ảnh hưởng của phóng xạ vũ trụ.
Phóng xạ vũ trụ ở mức độ rất thấp cho nên chưa có chứng cớ ảnh hưởng tới thai nhi. Tuy nhiên thai nhi cũng rất nhậy cảm với phóng xạ này và trong lâu dài có thể có ảnh hưởng nếu bay thường xuyên. Các nhà chuyên môn đề nghị không nên bay quá 200 giờ trong suốt thai kỳ.
Và mấy điều nên áp dụng để mẹ con được hạnh thông “đằng vân giá vũ”:
1- Khi đặt vé, nên lựa chỗ ngồi phía giữa khoang máy gần cánh máy bay để giảm thiểu dao động khi phi cơ rơi vào vùng nhiễu loạn áp xuất, máy bay nhồi lên xuống.
2- Lấy chỗ ngồi tại cạnh lối đi để dễ dàng đứng lên đi lại hoặc tới phòng vệ sinh. Ghế này cũng tưong đối có khoảng trống để cử động cơ thể, chân tay.
3- Lâu lâu nên đứng dậy, đi tới đi lui trong lòng máy bay để xưong khớp, cơ bắp chuyển động, tránh đau nhức. Ngoài ra khi ngồi bất động một thời gian lâu, sự lưu thông khí huyết các tĩnh mạch nằm xâu ở bắp chân chậm lại, dễ dàng đưa tới kết tụ máu cục (Deep Vein Thrombosis), rất nguy hiểm. Khi ngồi, cũng nên thường xuyên co duổi bàn chân cổ chân. Mặc quần bó sát người che hông chân và bàn chân (pantyhose) cũng giúp cho máu lưu thông tốt.
4- Luôn luôn cài dây an toàn khi ngồi. Đặt dây an toàn phía bụng dưới, ngang hông để dây khỏi ép vào thai nhi.
5- Uống nhiều nước để khỏi bị thiếu vì không khí trong máy bay khô, cơ thể dễ bốc hơi. Trước và trong khi bay, không nên uống cà phê, nước trà vì đây là chất lợi tiểu, đưa tới tiểu tiện nhiều và mất nước. Tránh thực phẩm tạo gas như bắp cải hoặc nước giải khát có gas để tránh gas dãn nở khi lên cao độ, gây ra đầy hơi khó chịu.
6- Mặc quần áo lẻ (separates) thoáng rộng thoải mái, ít cúc, dây cột để dễ dàng trong nhà vệ sinh. Mặc nhiều lớp quần áo để thích nghi với nhiệt độ thay đổi bất thường.
Bàn chân dễ bị tụ nước, phù sưng, nên mang giày vừa vặn. Mang theo đôi dép lê nhẹ mềm rộng (slipper) hoặc tất dầy để mang khi muốn bỏ giầy cho thoáng hơi chân.
7- Coi lại bảo hiểm sức khỏe có trả cho phí tổn sanh đẻ hay không, vì có thai là sự kiện có trước (pre-existing condition) và chi phí khẩn cấp ở nước ngoài nhiều khi rất cao. Mang thai đựoc coi như tương đối có nhiều rủi ro, cho nên nhiều bảo hiểm từ chối khi mẹ con bay vào 8 tuần lễ cuối trước khi sanh.
Và lời cuối là: yêu cầu bác sĩ của mình giới thiệu cho một bác sĩ sản phụ khoa ở nơi mình sắp tới, phòng hờ khi cần.Cũng nên mang theo một hồ sơ y khoa về tình trạng sức khỏe đặc biệt là các chi tiết liên quan tới thai nghén, như ngày cưối có kinh, có thai bao lâu, kết quả khám nghiệm mới đây, các thai kỳ trước có trở ngại gì không, tình trạng thai nhi, thuốc men đang uống…
Thôi nhé, thế là đủ.
Chúc mẹ con bay bình an.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức M.D.
Texas- Hoa Kỳ
www.bsnguyenyduc.com
Gửi ý kiến của bạn
