Hôm nay,  

Đọc Báo Y Khoa: Những Loại Bệnh Thường Gặp

03/02/200700:00:00(Xem: 5235)

Đọc Báo Y Khoa: Những Loại Bệnh Thường Gặp

Trong báo Journal of Family Practice, December 2006, có mấy vấn đề cần lưu ý khi trẻ em tới phòng mạch khám bệnh:

1) Chích ngừa thuốc chủng HPV (Gardesil) cho trẻ em gái hay phụ nữ từ 9 tới 26 tuổi. Đây là thuốc chủng đầu tiên ngừa ung thư cổ tử cung. Thuốc chống siêu vi trùng herpes số 6, 11, 16, và 18, và 80% siêu vi trùng loại này gây ung thư cổ tử cung. Khuyến cáo nên chích ngừa cho tất cả phụ nữ từ 9 tới 26 tuổi nhưng tốt nhất cho những ai chưa có tình dục. Thuốc chủng ngừa ung thư cổ tử cung chích 3 lần: 0, 2 và 6 tháng và có thể chích chung với những thuốc chủng khác như MCV4. Tdap và Td.

2) Không thể bỏ qua những chích ngừa khác cho trẻ vị thành niên như: chích ngừa sưng màng óc (meningococcal vaccine). Trẻ em tuổi từ 11-12 nên chích ngừa sưng màng óc (meningitis). Trẻ em lớn tuổi cũng nên chích ngừa sưng màng óc đặc biệt những sinh viên phải ở trong cư xá (dorm). Chích ngừa phong đòn gánh và bạch hầu Tdap nên dành cho trẻ em từ 11 hay 12 tuổi, nhưng cũng có thể chích cho những người lớn tuổi hơn, tùy theo thuốc chủng, như Boostrix cho những người từ 11 tới 18, hoặc Adacel cho người từ 11 tới 64. Bây giờ cũng khuyến cáo chủng ngừa bệnh trái rạ cho trẻ từ 12-15 tháng và 4-6 tuổi. Chích MMR (ban đỏ, quai bị và bệnh sởi Đức, Rubella) dùng loại thuốc chủng mới MMRV (Proquad).

Ngay cả trẻ vị thành niên hay người lớn, nếu chưa bị trái rạ, cũng nên chích 2 liều, cách 3 tháng một lần. Nếu đã chích một mũi rồi thì nên chích mũi thứ 2.

3) Ngoài ra, bệnh nhân cần khám tổng quát, cân đo chiều cao, đo huyết áp, chỉ dẫn cách ăn uống lành mạnh, tập thể dục, và kiểm soát ghiền ma túy. Truy tầm vi trùng Chlamydia hay Gonococcus cho phụ nữ trong thời kỳ tình dục kể cả siêu vi trùng liệt kháng HIV.

Truy tầm bệnh trẹo xương sống (scoliosis), truy tầm ung thư tinh hoàn cho các em trai, truy tầm siêu vi trùng herpes, tìm hiểu vấn đề uống rượu, truy tầm cao huyết áp, vấn đề ưu trầm, bạo lực trong gia đình, truy tầm hút thuốc lá, bệnh mập, ma túy, chỉ dẫn những cách tránh thương tích (JFP, 55: 1054, 2006).

4) Để ý bệnh viêm cuống họng và sưng thịt dư cổ họng (pharyngotonsillitis) do vi trùng nhóm A beta-hemolytic streptococci. Phải định bệnh kịp thời, phòng ngừa phong thấp "rheumatic fever", điều trị bằng trụ sinh hay kháng sinh. Chích Penicilline thường dùng nhất nhưng bây giờ chỉ hiệu nghiệm khoảng 35%. Tùy theo trường hợp cá nhân nhưng bây giờ có thể dùng cephalosporins, nếu có vấn đề dị ứng với penicillin. Một số khuyến cáo dùng Cephalosporins trong trường hợp bệnh nhân có vi trùng tiết chất beta-lactamase, đã từng dùng kháng sinh vì bị đau viêm sưng cuống họng và thịt dư cổ họng trở đi trở lại nhiều lần, hoặc đã không thành công trong việc điều trị viêm sưng thịt dư (Tonsillitis) và đau cổ họng (Pharyngitis), hoặc đã từng bị kháng trụ sinh (JFP, 55: S1, 2006).

Trong báo Current Obstetrics and Gynocology, 16: 315, 2006, có bài Sản Phụ Bị Cao Huyết Áp. Bs Fatimir Soydemir và Bs Louise Kenny thuộc Đại Học Manchester, Anh Quốc, và Đại Học Cork, Ái Nhĩ Lan, nghiên cứu phụ nữ có bầu bị cao huyết áp vơí tiền kinh sản (Preeclampsia). Bệnh Preeclampsia đứng đầu nguyên nhân tử vong khi phụ nữ có thai.

Theo WHO thì mỗi năm có khoảng 100,000 sản phụ bị tử vong trên thế giới vì Preeclampsia. Nguyên nhân thứ hai khiến sản phụ bị biến chứng vì cao huyết áp là do chảy máu não, tai biến mạch máu não. Phòng ngừa tai biến mạch máu não cho sản phụ bị cao huyết áp chưa được hoạch định rõ ràng. Các tác giả khuyến cáo cần hiểu rõ thêm cơ nguyên tai biến máu não và cao huyết áp của sản phụ để hy vọng tìm kiếm phương pháp điều trị hữu hiệu hơn.

(Chú thích: Khi nói sản phụ bị cao huyết áp tức là huyết áp cao hơn 140/90. Khi đàn bà có thai thì việc đầu tiên phải là kiểm chứng huyết áp. Sản phụ bị Preeclampsia vì huyết áp cao là biến chứng nguy hiểm nhất trong khi có bầu, vì hiện nay chưa biết rõ nguyên nhân. Có người cho rằng bệnh xuất phát từ lúc bào thai bắt đầu trong tử cung. Bình thường thì mạch máu thư dãn trong lúc bào thai nằm trong tử cung. Nhưng khi mạch máu co lại sẽ gây bệnh cao huyết áp. Một số nguy cơ giữa khi có bầu và cao huyết áp như: có con lần đầu tiên, có tiểu sử bệnh tiểu đường, có tiểu sử cao huyết áp trước khi có bầu, hoặc sản phụ có thể sinh 2 hay 3 con. Khi có thai bị máu cao có 3 trường hợp:

1) có bầu mà chỉ bị cao huyết áp,

2) Bị tiền kinh sản (Preeclampsia), nước tiểu có bạch đản (protein).

3) Bị kinh sản (Eclampsia) lên cơn kinh phong và hôn mê, thường phát hiện lúc sắp sinh con. Một số triệu chứng có thể xuất hiện khi có bầu bị cao máu như:

1. áp xuất cao 140/90 hay cao hơn,

2. thận suy khiến bạch đản xuất hiện trong nước tiểu,

3. sưng chân, đặc biệt sưng mặt hay sưng cổ,

4. cân lượng tăng cao,

5. mắt mờ hay nhìn một vật thành hai vật,

6. nhức đầu,

7. ánh sáng lóe trong mắt,

8. tiểu ít,

9. đau bụng,

10. ói mửa hay chóng mặt.

Trong báo Seminar Muscular Skeletal Radiology, 10: 197, 2006, có bài Chụp Hình MRI Cho Lực Sĩ Bị Đau Háng. Bs Eoin C. Kavanath và các đồng nghiệp dùng MRI chụp hình háng khi lực sĩ  bị đau háng. Nhờ chụp MRI có thể phân biệt được những nguyên nhân gây bệnh đau háng của lực sĩ. Cũng nhờ đó điều trị hữu hiệu và chính xác hơn.Trong bài này, các tác giả trình bày những hình ảnh khác nhau, những trường hợp khác nhau, khi bệnh nhân lực sĩ bị đau háng. Các tác giả bàn luận cơ nguyên gây thương tích háng của lực sĩ, đồng thời trình bày những hình ảnh MRI và những triệu chứng khác nhau khi lực sĩ bị đau háng.

(Chú thích: Khoảng 5% lực sĩ bị đau háng kinh niên. Nhiều lực sĩ bị đau háng cả năm mà không bao giờ đi khám bệnh. Nạn sa ruột (hiatal hernia) cũng làm đau háng, thông thường nhất khi lực sĩ chơi hockey hay đá banh. Thường thì bệnh nhân cảm thấy đau sâu trong háng, nhất là sau khi tập thể thao. Nhưng dần dần bệnh nhân bị đau háng nhiều hơn, nhất là khi lên xe hay xuống xe. Nếu đã bị thương tích ở háng một lần rồi thì dễ bị đau trở lại. Có khi đau háng kinh niên làm bắp thịt co lại khiến háng bị lệch. Chụp hình MRI có thể xác định được độ trầm trọng thương tích khi lực sĩ bị đau háng).

Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D.; E-mail: nmtran@hotmail.com; Xin mời quí vị ghé thăm Y Dược Ngày Nay (www.yduocngaynay.com), một Trang Web Y Khoa của người Việt viết cho người Việt.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.