Người Việt Nam có câu: “Nam vô tử như kỳ vô phong”. Cờ mà không có gió thì buông rũ, im lìm, buồn tang tóc. Nam nhi mà không biết uống rượu thì như gà mái, không có vẽ gì hùng dũng, oai phong. Rượu có hằng ngàn năm về trước, được uống nhiều nhất vào những dịp lễ Tết. Ở Mỹ từ Thanks Giving qua Giáng Sinh qua Tết Tây rồi Tết Nguyên Đán người Việt tổ chức tiệc tùng ăn nhậu liên miên.
Từ cổ chí kim, trong những bữa tiệc luôn luôn có rượu, rượu tạo thêm tiếng nói, tiếng cười, rượu vào thì lời ra, tạo thêm niềm vui. Có người uống rượu cả đời, từ lúc mười mấy tuổi cho đến già năm sáu chục tuổi, cứ uống theo kinh nghiệm, theo bản năng tự nhiên, chứ không hề tìm hiểu “hành trình” và tác dụng của rượu lên não bộ như thế nào. Có nhiều người tin rằng không ai chết vì uống rượu quá độ, vì bản năng sinh tồn, trước khi nguy hiểm đến tính mạng cơ thể sẽ phản ứng làm cho nôn mửa ra hết rượu, hay xùi bọt mép bất tĩnh, lúc đó hãy ngưng uống, nằm nghỉ…ddiều này sai. Người ta cũng tưởng có thể uống cà phê, uống trà hay uống nước chanh, đắp vào mặt nước đá lạnh hay thể thao, hoạt động…sẽ làm giảm tác dụng của rượu trong cơ thể ngay. Điều này sai.
Trong những ngày lễ sắp tới đây, sẽ có nhiều tiệc tùng, ước mong một vài con số trong bài này sẽ giúp cho người uống rượu có một vài ý niệm về tác dụng của rượu trên não bộ và cơ thể con người.
Khi một người uống rượu vào khỏi thực quản thì chất “ethanol” trong rượu sẽ kích thích màn bao tử tiết ra chất acids. Một số lượng nhỏ 10% rượu được trực tiếp tiết ra ngoài qua hơi thở, qua mồ hôi, vì vậy người uống rượu có hơi thở nặc nồng mùi rượu, đó là căn bản thử hơi thở (breath test) của Cảnh Sát. Phần lớn rượu sẽ đi vào ruột non, qua “pyloric valve”. Nếu uống nhanh, uống nhiều rượu trong một thời gian ngắn thì valve này sẽ sưng và đóng lại, làm nôn mửa.
Từ ruột non rượu sẽ vào máu rồi đi lên não bộ, gây ảnh hưởng lên trung tâm thần kinh hệ. Rượu sẽ làm thay đổi tính tình và khả năng làm việc của cơ thể. Não bộ hoạt động chậm, mất óc phán đoán, không còn khả năng suy nghỉ đúng, mất thăng bằng đi đứng lảo đảo, tầm mắt yếu…
Để tránh nguy hiểm cho cơ thể cũng như tai nạn, người uống rượu nên nhớ những con số này: một “drink” là một lon beer 12 ounces hay một ly rượu vang 4 ounces hay một ly whistkey 1.5 ounces of 86-proof, cả ba có độ rượu ngang nhau (.5 ounces)
Một người lớn, cân nặng 160 pound uống một “drink” (một lon beer hay một ly rượu vang hay một shot whiskey), độ rượu trong máu của họ sẽ tăng lên 0.02 (2/10 của một gram của rượu trên 100 milliliters của máu). Với độ rượu này người uống cảm thấy dễ chịu và không có gì đáng lo ngại. Thường thì với hai “drink” người uống cảm thấy vui tươi, hứng khởi, nếu là thi sĩ, văn sĩ , nhạc sĩ hay họa sĩ thì ở mức độ rượu này họ có hứng, sáng tác tuyệt vời. Một người rụt rè, nhút nhát, với hai drink” sẽ ăn nói hoạt bát, tán gái rất hay.
Nếu uống ba “drink” nghĩa là ba lon bia, hay ba rượu vang hay ba shot rượu whiskey thì mức độ máu sẽ tăng lên 0.06 (đàn bà thì mức độ rượu trong máu sẽ cao hơn đàn ông). Ở mức rượu này người uống bắt đầu cảm thấy hơi say, sự nhận xét, suy nghĩ không còn sáng suốt. Rượu sẽ làm cho những chức năng của não bộ bị hạn chế, người uống rượu bắt đầu ồn ào, to tiếng, bắt đầu tranh luận, ấu đả, gây gổ. Vì không kiểm soát được lý trí nên lúc này họ có thể bị quyến rũ, làm tình với những người bệnh hoạn (AIDS). (Cố nhiên đối với những người thường uống ruợu, cơ thể quen với rượu thì lượng rượu cao hơn mới làm họ say).
Ở Anh trong máu có 0 .5 là bị lấy bằng lái xe. Ở Pháp thì 0.8 bị mất bằng lái và bị giam xe.
Nếu uống năm "drink” thì độ rượu trong máu là 0.10. Người uống sẽ mất hết sự sáng suốt, tay chân không điều khiển được như ý muốn, nói năng lè nhè, người cảm thấy ngầy ngật, áp xuất huyết cao dần với sự gia tăng lượng rượu trong máu có thể đưa đến sưng não bộ … Nhưng người uống không bao giờ nhận là mình say. Khi hiểu rõ tiến trình của độ rượu trong máu, người ta không lấy gì làm lạ trong những buổi tiệc, họp bạn, lúc đầu rất vui đầy tiếng nói cười nhưng càng về khuya thì không khí đổi qua tranh luận, ấu đả, làm cho buổi tiệc mất vui. Chủ nhà nên dừng buổi tiệc trước khi để người uống rượu qua giai đoạn này.
Ở mức độ 0.20 người uống rượu bắt đầu bạo động, và sau đó không nhớ gì cả. Giữa 0.40 và 0.50 tức là 20- 25 “drink” thì người uống sẽ bị hôn mê.
Khi rượu đã đi vào máu, phải chờ đủ thời gian cho gan lọc máu, rồi qua thận và cho ra ngoài bằng đường tiểu. Cà phê, trà, nước chanh, thể thao, nghỉ ngơi…không có cách nào có thể lấy rượu ra khỏi cơ thể nhanh được.
Trong thời gian hôn mê đó rượu có thể làm tê liệt vùng não điều khiển hô hấp của phổi hay nhịp đập của tim, thì các cơ quan quan trọng này sẽ ngưng làm việc. Chết . Rượu nóng, làm cho mạch máu giản nở nên mặt đỏ gay, nhưng nếu những mạch máu chính của cơ thể giản nở nhiều sẽ làm cho áp xuất huyết hạ thấp, cũng rất nguy hiểm đến tính mạng.
Thường thì với một người lớn 160 pound, cơ thể cần một giờ để tiêu hóa một “drink”. Nếu uống ở tốc độ một “drink” một giờ , thì có thể kéo dài thời gian tiệc tùng, nhưng nếu uống nhanh, độ rượu trong máu chưa bài tiết ra đã uống thêm vô, độ rượu trong máu tăng cao, tới những con số trên thì rất nguy hiểm.
Trước khi chia tay, bạn bè thường ép bạn uống thêm một ly, rồi thêm một ly nữa ... Người uống muốn làm vui lòng bạn, nên “nóc” cạn hai ba ly rượu cuối cùng trước khi ra về. Điều này rất nguy hiểm, vì từ lúc rượu vô bao tử rồi qua ruột non vào máu rồi lên não cần một thời gian. Thời gian cho cuộc "hành trình” của rượu từ thực quản lên não có thể mất vài chục phút, với thời gian đó người uống đang lái xe trên đường về nhà. Lúc đó rượu ảnh hưởng lên não, mắt không thấy rõ, tay lái và chân đạp thắng mất thăng bằng, không phản ứng nhanh, kịp thời, có thể gây tai nạn, chết người.
Lúc xảy ra tai nạn thì bạn bè hay hồi tưởng:” lúc nó rời nhà nó còn tỉnh lắm, không có vẻ gì say cả”. Họ không biết trong máu người uống đã có sẳn rượu chưa bài tiết ra ngoài. Hai , ba ly cuối cùng làm tăng lượng rượu trong máu lên cao và tác động lên não bộ trong lúc người uống đang lái xe trên đường về.
Không hẳn cơ thể sẽ có phản ứng như nôn mửa hay một trịệu chứng gì khác thường báo cho người uống cảm thấy khó chịu để ngưng lại. Khi bị bạn bè khích bác, người uống vì tự ái không muốn bị thua bạn, uống ào ào, lúc uống không có phản ứng gì cả, mất một thời gian rượu lên não mới gây ảnh hưởng, khi có phản ứng khó chịu, nôn mửa, khó thở… thì lúc đó không có cách nào để lấy rượu ra khỏi máu, ra khỏi cơ thể được. Vậy để tránh nguy hiểm phải biết sức mình uống được bao nhiêu “drink” mà dừng lại, chứ đừng chờ đợi cơ thể có phản ứng rồi dừng lại thì có khi đã muộn.
Một điều đáng nhớ nữa là nếu đã bị bệnh, dù là bệnh cảm, trong người đã có thuốc cảm hay bất cứ thuốc gì mà uống rượu thì rất nguy hiểm, nhất là uống rượu cùng với thuốc ngủ, thuốc an thần hay uống rượu và ma túy cùng lúc.
Thống kê cho thấy 50% tai nạn xe cộ là do say rượu gây ra.
Đây là những tai hại cấp thời của rượu tác động lên não bộ. Còn tai hại của rượu kinh niên lên các bộ phận của cơ thể thì cần một bài nghiên cứu dài hơn, đại khái rượu làm thay đổi hình dạng các tế bào và mô của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là gan và dạ dày. Để tiêu hóa rượu, cơ thể phải tiết ra một hoá chất là “acetaldehyde”, là một chất oxyt hóa cực mạnh, có thể làm hư hại các mô và tế bào của dạ dày và gan. Gan trở nên xơ cứng, gây bệnh gan hay cứng gan (cirrhosis). Một trong những bệnh đứng đầu gây chết người tại Âu Mỹ. Dạ dày bị lở loét, có thể làm chảy máu trong bụng, nếu cứu không kịp cũng có thể chết.
Khi dạ dày đau, người uống rượu sẽ bị bệnh thiếu dinh dưỡng, thiếu Vitamin B, sẽ làm não bộ kém, chân tay run rẩy, mất cảm giác vv… Tim cũng bị ảnh hưởng nặng nề, bắp thịt tim yếu đi, có khi gây ra xung huyết hay tim tắt nghẽn. Ngoài ra người uống rượu kinh niên cũng đi kèm với bệnh cao máu, bệnh hư lá lách, bệnh suy giảm bắp thịt. Nếu người mẹ nghiện rượu lúc có thai thì sinh ra con chậm lớn và có thể bị mắc bệnh tâm trí. Cuối cùng uống rượu kinh niên cũng gây nên ung thư cuống họng, thanh quản, thực quản, đôi khi hậu môn nữa.
Tóm lại có rượu tiệc tùng thêm vui, nhưng uống quá độ rất nguy hiểm. Cầu chúc mọi người một mùa Giáng sinh vui tươi và một năm mới an lành, thịnh vượng.
Gửi ý kiến của bạn
