Mỹ: Xét Thả Tù Taliban Đổi Lấy Hòa Bình Tại Afghan
Lập Pháp Mỹ Cực Lực Chống Thả Tù Taliban Bị Giam Ở Guantanamo
WASHINGTON - Bạch Ốc đang xem xét khả năng chuyển giao cho Kabul 1 tù nhân Taleban như là 1 phần trong nỗ lực thương lượng tìm kiếm hoà bình lâu dài cho Afghanistan.
Trường hợp Mohammed Fazi, 1 đội viên cao cấp và nguy hiểm (đang bị giam tại Guantanamo) được biết với các xâm phạm nhân quyền quan trọng gây quan ngại các nhà lập pháp và các viên chức tình báo. Là 1 chỉ huy cao cấp của Taleban, Fazi đuợc tin là chịu trách nhiệm trong cuộc tàn sát hàng ngàn người thiểu số Hồi Giáo Shites ở Afghanistan giữa năm 1998 và 2001.
Theo tài liệu mật mà WikiLeaks thẩm lậu, Fazi có mặt tại cuộc bạo động trong tù Tháng 11-2001 giết cộng tác viên của CIA, là John Michael Spann, tổn thất nhân mạng đầu tiên của công dân Hoa Kỳ trong cuộc chiến Afghanistan - tuy nhiên, không có bằng chứng về vai trò trực tiếp của Fazi trong vụ này.
Cựu viên chức LHQ có hơn 20 năm kinh nghiệp với Afghanistan là ông Michael Semple xác nhận Fazi chỉ huy hàng ngàn đội viên Taleban vào thời điểm người thiểu số Shites bị tàn sát, là có trách nhiệm vì quyền chỉ huy và kiểm soát của y.
Gần đây, các viên chức Hoa Kỳ tiết lộ : các tiếp xúc với Taleban trong 10 tháng qua đã đạt tới điểm quyết định tiến tới hay không. Các bên đã đề nghị các biện pháp "củng cố niềm tin", như chuyển 5 người tù Taleban tại Guantanamo và đặt văn phòng liên lạc của Taleban tại 1 nước Hồi Giáo ngoại quốc để bắt đầu các trao đổi.
Nay, thông tấn Reuters đã tìm biết đuợc danh tính của 1 trong 5 tù nhân Taleban - theo các viên chức, 5 người tù ấy không đuợc trả tự do. Chưa rõ họ sẽ bị giam giữ trong các điều kiện như thế nào. Việc chuyển giao 5 tù Taleban đã đuợc Kabul và Taleban yêu cầu từ năm 2005. Đây là vấn đề rất tế nhị đối với Bạch Ốc.
Theo 1 viên chức tình báo ẩn danh, sự chống đối của giới lập pháp 2 đảng là căng thẳng. Viên chức này xác nhận các nhà lập pháp đã gửi thư phản đối bằng lời lẽ rất mạnh, TT đã yêu cầu thẩm quyền tình báo thảo luận với các nhà lập pháp vấn đề quan trọng này.
Ngoài ra, giới phê bình sáng kiến hoà bình của chính phủ Obama cũng tỏ ra rất hoài nghi thiện chí thương lượng của Taleban, trong điều kiện liên quân NATO định rút hầu hết binh lực sau năm 2014, là cơ hội để Taleban tái chiếm lãnh thổ và đưa chính quyền Kabul non yếu tới chỗ sụp đổ. Bản chất chính trị của vấn đề phô bày khi trong tháng này chính quyền Kabul triệu hồi ĐS tại Doha và phàn nàn rằng Washington gạt họ ra ngoài tiến trình, như trong việc đặt văn phòng liên lạc của Taleban tại thủ đô Qatar.
Các viên chức Hoa Kỳ nhận rằng chuyển giao tù Taleban là quyết định ở cấp bậc quốc gia, cần thảo luận với các nhà lập pháp.
Tuần qua, nghị sĩ CH Saxby Chambliss của ủy ban tình báo Thượng Viện cảnh báo rằng các tù nhân như Fazi vẫn tiếp tục là các mối nguy đe dọa nền an ninh Hoa Kỳ.
Gửi ý kiến của bạn
