Vệ Tinh Gián Điệp Thời Chiến Tranh Lạnh Được Giải Mật
CHANTILLY, Virginia - Sau cùng, các chương trình vệ tinh do thám thời Chiến Tranh Lạïnh đã đuợc công bố hôm Thứ Bảy - 25 năm sau ngày chấm dứt sứ mạng tối mật, 3 tài sản đuợc bảo mật chặt chẽ đã đuợc triển lãm chỉ 1 ngày tại Viện tảo tàng hàng không và không gian Smithsonian ở phi trường Dulles (Virginia). 3 vệ tinh KH-7 Gambit, KH-8 Gambit 3 và KH-9 HEXAGON của Phòng Do Thám Quốc Gia (NRO) là trung tâm của cuộc triển lãm giới hạn với khách mời.
Đến dự buổi triển lãm có mặt các chuyên gia phát triển và hoàn thiện vệ tinh trong nhiều thập niên. 2 chương trình GAMBIT và HEXAGON là nối tiếp của chương trình CORONA đã đuợc giải mật năm 1995.
Vệ tinh KH-9 HEXAGON còn đuợc biết với tên "Big Bird" lớn như xe bus đưa đón học sinh mang phim dài 60 dặm. Sử gia không gian quân sự Dwayne A. Day tự hào nói "Người Nga không có thứ gì tương tự" - ông cho biết trong thời Chiến Tranh Lạnh, Liên Xô mất từ 5 đến 10 năm để bắt kịp, và trong 1 số trường hợp không bao giờ theo kịp Hoa Kỳ.
Ông Phil Presser, kỹ sư thiết kế máy ảnh của HEXAGON, cho biết thêm "Những vệ tinh này vẫn là hệ thống phức tạp nhất mà Hoa Kỳ đưa lên không gian".
Mỗi khung phim 6 inches có thể thu hình ảnh của 1 địa hình rộng 370 hải lý, bằng khoảng cách từ Cincinatti đến thủ đô Washington. Nhà báo thuật lại : giỏ phim của KH-9 HEXAGON rơi xuống đáy Thái Bình Dương đầu năm 1972 khi phi cơ không vớt đuợc dù gồm những ảnh chụp căn cứ tàu ngầm và kho chưá phi đạn của Nga - sau cùng, robot của hải quân Hoa Kỳ thu hồi đuợc giỏ phim ấy từ độ sâu 3 dặm.
Từ Tháng 6-1971 đến Tháng 4-1986, NRO phóng 20 vệ tinh KH-9 từ căn cứ không quân Vandenberg (California).
Chương trình GAMBIT bắt đầu từ Tháng 7-19963 đến Tháng 4-1984. Ông Rob Landis, chuyên gia của NASA, tuyên bố "Quý vị phải ghi công TT Eisenhower về viễn kiến khởi động chương trình vệ tinh do thám - ông là người của thế hệ không muốn thấy xẩy ra những bất ngờ, như trận Pearl Harbor".
Ông Landis tin rằng các chương trình vệ tinh do thám đã gíup phòng ngừa Thế Chiến 3.