Bà Clinton: Xây Nhà Định Cư Đe Dọa Tiến Trình Hòa Đàm; Thủ Tướng Netanyahu: Israel Có Quyền Xây Nhà Tại Jerusalem
WASHINGTON - Ngoại trưởng Hoa Kỳ và Thủ Tướng Israel có quan điểm đối đầu về xây dựng nhà định cư tại khu Đông Jerusalem, ngay cả khi hai bên cùng ám chỉ rằng sự bất đồng đã qua.
Mới đây, khi PTT Joe Biden tới Trung Đông để vận động Israel và Palestine đàm phán gián tiếp, chính phủ Netanyahu công bố kế hoạch xây dựng 1 khu nhà định cư gồm 1600 đơn vị tại Đông Jerusalem, nơi mà người Palestine muốn là thủ đô của tân quốc gia, gây chỉ trích nghiêm khắc từ chính phủ Obama.
Hôm Thứ Hai, trong bài nói chuyện tại tổ chức vận động hành lang thân Israel tên tắt AIPAC, ngoại trưởng Hillary Clinton nhắc lại lập trường của Washington, rằng chính sách có ý khiêu khích về đất đai mà người Palestine nhận chủ quyền là không lợi về dài hạn của Israel, cũng gây thiệt hại vai trò trung gian điều giải của Hoa Kỳ.
Cũng tại diễn đàn ấy, sau đó cùng trong ngày, trước cử tọa 8000 người, gồm hàng trăm nghị sĩ và dân biểu Hoa Kỳ, Thủ Tướng Netanyahu tỏ ra không lay chuyển, với chủ truơng xây dựng tại đâu ở Jerusalem là quyền của Israel.
Nhưng, hai bên ám chỉ rằng bất đồng có thể tồn tại mà không làm xấu hơn nữa các quan hệ giữa 2 đồng minh hay gây chậm trễ sự tái tục hoà đàm.
Bà Clinton cho biết chương trình phát triển nhà định cư tại các khu vực mà người Palestine khẳng định chủ quyền đe dọa cuộc vận động ngoại giao đưa thoi của Washington để thiết lập tân quốc gia Palestine có chủ quyền, gây khó khăn cho vai trò điều giải của Hoa Kỳ. Bà Clinton khẳng định "Uy tín của Hoa Kỳ trong tiến trình này tùy thuộc 1 phần vào thiện chí của chúng tôi tán dương 2 bên đối thọai khi họ tỏ ra can đảm, và khi chúng tôi không đồng ý về điều gì đó". Bà Clinton cũng không quên chê trách sự xúi giục bạo động từ phiá Palestine.
TT Obama vẫn đứng ngoài - ông đồng ý tiếp Thủ Tướng Netanyahu tại Bạch Ốc trong ngày Thứ Ba. Nhưng, phóng viên sẽ không có mặt trong cuộc gặp gỡ này, là chọn lựa khác thường khi nhà lãnh đạo Hoa Kỳ tiếp 1 đồng minh thân thiết - đó cũng là dấu hiệu cho hiểu rằng rạn nứt không có thể hàn gắn hoàn toàn.
Phản ứng của hội nghị AIPAC có vẻ nồng nhiệt hơn với lời khẳng định của Thủ Tướng Netanyahu, theo đó người Israel từng xây dựng tại Jerusalem từ 3000 năm và sẽ tiếp tục làm việc ấy. Ông Netanyahu cả quyết "Jerusalem là thủ đô của chúng tôi, không là 1 khu định cư". Ông nói "Jerusalem là 1 phần của lãnh thổ Israel trong bất cứ 1 hoà ước nào". Ông nhấn mạnh: Israel không muốn cai trị người Palestine, và hô hào các nhà lãnh đạo Palestine bắt đầu thương thảo.
Trong bài diễn văn của mình, ngoại trưởng Clinton khẳng định an ninh của Israel đuợc hậu thuẫn vững chắc như đá.
1 số viên chức Palestine tiết lộ: chương trình xây nhà định cư không ngưng, nhưng giới hạn. Israel không loan báo quyết định nào, nhưng các viên chức cho biết 1 điểm có thể thỏa thuận là tất cả mọi vấn đề sẽ đuợc thảo luận trong các đàm phán gián tiếp mà Hoa Kỳ điều giải, gồm tương lai Jerusalem, biên giới, và số phận dân tị nạn Palestine muốn hồi cư.
Bà Clinton đuợc hoan hô khi nói về chủ trương nghiêm khắc với Iran. Bà xác nhận chính phủ Obama không chấp nhận 1 nước Iran có vũ khí nguyên tử, và đang vận động để trừng phạt tiếp.