Dân Chủ California Sẽ Mất Nhiều Ghế; Cộng Hòa: Ưu Tiên Tranh Ghế DB Sanchez
QUẬN CAM (VB) -- Cuộc tuyển cử vào tháng 11-2010 sẽ là một lựa chọn gay go về các ưu tiên của người dân Hoa Kỳ: cần y tế toàn dân trước, cần việc làm trước, cần giaó dục trước, cần chốâng khủng bố trước" Mỗi một lựa chọn đều là một khó khăn, vì không thể naò lưạ chọn tất cả.
Tuy nhiên, đều được tiên đoán là nhiều vị dân cử Dân Chủ sẽ bị mất ghế năm nay, vì cử tri nổi giận trước tình hình thất nghiệp cao, vật giá tăng, ngân sách giáo dục giảm... Nghĩa là sẽ bị văng miểng vì dân chúng bất mãn TT Obama. Bà Loretta Sanchez lần này có sẽ mất ghế hay không" Đặc biệt là khẩu hiệu “người Việt bầu cho người Việt” đang được lặng lẽ đưa ra, trong khi 3 đối thủ đang tranh vai trò đaị diện Cộng hòa để tranh ghế của bà: Trần Thái Văn (dân biểu tiểu bang mãn hạn) và 2 doanh gia Quang Phạm và Tân Nguyễn.
Chủ Tịch Hạ Viện Nancy Pelosi (Dân Chủ) tiên đoán nhiều dân biểu Dân Chủ sẽ bị mất ghế vì cử tri nổi giận, nhưng bà Pelosi kêu gọi tấât cả các dân biểu Dân Chủ hãy tận lực lo cho xong y tế toàn dân trong năm nay, bất chấp sẽ phải mất ghế, vì sang năm, khi có thêm nhiều Dân biểu Cộng Hòa vào nhậm chức, kể như là vĩnh biệt y tế toàn dân.
Đó cũng là tình hình làm cho Dân biểu Cao Quang Anh lạnh cẳng, phải đổi lập trường về y tế toàn dân, lấy cớ là “phá thai” chưa đủ ngăn châä, nhưng thực ra vì Cộng Hòa xiết túi tiền, nên gây quỹ giảm 40%.
Bản tin AP hôm chủ nhật 28-2-2010 của hai phóng viên Samantha Young và Kevin Freking nói rằng Đảng Dân Chủ mới hồi năm trước vẫn còn nhìn tiểu bang California như đất nhà để sẽ kiếm thêm ghế cho đa số đã có trên quốc hội liên bang, “nhưng bây giờ California là nơi Dân Chủ có thể sẽ mất ghế.”
Bản tin nói là Thượng nghị sĩ liên bang Dân Chủ Barbara Boxer mới 6 tuần trước còn thấy vững vàng thắng cử tiếp nhiệm kỳ thứ 4, nhưng “bây giờ gặp cuộc tranh cử gay go nhất trong sự nghiệp 28 năm đaị diện California ở Thượng Viện.”
Ngay như ở hang ổ Dân Chủ là tiểu bang Massachusetts, mới tháng trước Scott Brown (Cộng Hòa) đã thắng ghế Thượng nghị sĩ liên bang ở đây, nơi Đảng Dân Chủ giữ liền 5 thập niên bởi Edward M. Kennedy, người mới chết năm ngoaí.
Baả tin AP nói rằng, TNS Boxer cảnh giác tất cả các bạn Dân Chủ sau khi Brown đại thắng, “Tất cả các tiểu bang, đều phảỉ cảnh giác [cơ nguy Dân Chủ mất ghế].”
Dânbiểu Kevin McCarthy, người đang tuyển mộ cac1 ứng viên Cộnghòa để giành ghế từ cac1 dân cử Dân Chủ đương nhiệm ở California, nói là ông không lo ngaạ Cộnghòa sẽ mất ghê nào ở Hạ Viện bây giờ ở California.
Nỗi lo, thực sự là bên Dân Chủ, bởi vì cử tri nổi giận vì tình hình thất nghiệp cao chưa giaỉ quyết được.
McCarthy chỉ ra 4 ghế Dân biểu Dân Chủ ởû California nằm trong tầm ngắm Cộng Hòa: trong đó, Loretta Sanchez phải tranh cử kình với một ứng viên Cộng Hòa đang “kích động khối dân số gốc Việt đông đảo.”
Điạ hạt của bà Sanchez trong một phần ở Quận Cam có khuynh hướng nghiêng về Dân Chủ nhưng đã bầu cho cựu TT George W. Bush năm 2004 và cho Thống Đốc Cộng Hòa Arnold Scharzenegger năm 2006. Vùng này có dân gốâc Việt đông.
Bản tin AP ghi lời Trần Thái Văn, đối thủ của bà Sanchez, “Họ [Mỹ gốc Việt] bước ra và bầu với số lượng đang đảo, và họ là Cộng Hòa ở tỉ lệ 2 đối 1.”
Dân Biểu Loretta Sanchez là người trước giờ vận động cho y tế toàn dân, và phóng viên Dena Bunis trên bao1ó OC Register ghi lời bà Sanchez sau khi dự thượng đỉnh y tế ở Washington DC tuần qua, “Tôi thấy thất vọng vì dự luật gạt bỏ ‘lựa chọn y tế công lập’ qua một bên, nhưng tôi vẫn giữ quyết tâm cung cấp bảo hiểm giá rẻ và có phẩm chất cho những người Mỹ cần tới nó nhất. Chúng ta không có thể chờ thêm.”
Thực tế đã được Pelosi nêu ra: nếu y tế toàn dân không thông qua năm 2010, thì kể như Obama và nhiều dân cử Dân Chủ sẽ không thực hiện nổi lời hứa y tế toàn dân, vì dân cử Cộng Hòa năm tới sẽ đông hơn và họ sẽ không để cho Obama giữ được lời hứa -- lý do nêu ra, rằng không có tiền để cải tổ y tế nữa, và những người đang có bảo hiểm nêu khẩu hiệu là “đừng động tới bảo hiểm y tế của tôi.”
Thực tế, báo New York Times ngày 27-2-2010 trong bài viết “The cost of doing nothing on health care” của Reed Abelson ghi những con số là nếu để mọi chuyện như hiện nay, thì ai cũng biết là Medicare và Medicaid sẽ không còn tiền đều vận hành, vì y phí tăng đều trong thập niên tới vượt xa mức tăng kinh tế, nghĩa là bảo phí tăng, và sẽ ngày càng đông người mất bảo hiểm y tế.
Peter V. Leem người theo dõi chính sách y tế Hoa Kỳ trong Pacific Business Group on Helath, nơi đại diện các công ty cung cấp bảo hiểm y tế cho nhân viên, nói, “Nếu chúng ta không làm gì [về y tế], tất cả các ngân hàng cuả chúng ta sẽ phá sản. thực tế, là y tế sẽ làm phá sản cả chính phủ liên bang, cả các công ty kinh doanh và các cá nhân tại Hoa Kỳ.”
Theo Commonwealth Fund, giá bảo phí y tế cho gia đình bay giờ trung bình 13,000$/năm, nhưng sẽ tăng gấp đôi, tới 24,000$ vào năm 2020.
Nhưng sự nghiệp của Dânbiểu Loretta Sanchez là gắn bó với phiếu của cử tri gốc Mỹ Latin: hầu hết họ đều nghèo, gia đình thường đông người, việc làm cuủ họ thường không gắn liền với bảo hiểm y tế, và do vậy họ thuộc nhóm người cần y tế toàn dân.
Vấn đề là, y tế toàn dân sẽ đòi hỏi tăng thuế với người giàu, và có thể không thuộc ưu tiên của các thành phần cử tri khác.
Hôm Chủ Nhật, đứng bên cạnh DB Sanchez là ứng viên Nguyễn Trọng Phú, người sẽ tranh cử chức Dân Biểu tiểu bang và được bà Sanchez giới thiệu với cử tri gốc Latin là “Chúng ta cùng vận động, chúng ta cùng thắng.”
Trong số người tham dự buổi họp mặt cử tri chung đó, đa số là cử tri Mỹ Latin, rải rác là gốc Á, và rất ít là da trắng.
Bà Loretta Sanchez thực sự là gay go để giữ được ghế Dân Biểu liên bang, nhất là khi McCarthy tuyên bố rằng mặt trận này cũng là nơi Cộng Hòa đang tập trung toàn lực.