WASHINGTON - Thật không may, hàng triệu khách hàng phải thắt lưng buột bụng, chi phí món ăn ở nhà hàng hay bia ở quày rượu vẫn còn cao trong nhiều năm, các nhà kinh tế đã nói.
Đúng ra, hai đôi cánh của giá thực phẩm bay xuyên qua vòng tròn có thể chỉ tồn tại trong ít năm. Đó là trường hợp của thập niên 1970, khi giá thực phẩm bị đẩy lên bởi phí tổn xăng dầu cao, hàng cung cấp sút giảm và hạn hán khu vực.
Nhưng các áp lực này thì dễ chịu và giá cả đã co cụm lại. Từ giữa thập niên 1970 đến nay, giá thực phẩm thì ở mức xuống trung bình. Nhưng kỳ này thì khác hẳn.
"Một vài lý do bắt nguồn từ nền kinh tế thế giới mới," Edward McLaughlin, một chuyên gia về bán lẻ thực phẩm ở Đại học Cornell University đã cho biết.
Những lý do đó bao gồm việc sử dụng các ngũ cốc để chế biến xăng dầu và sự phát triển làm gia tăng nhu cầu trên thế giới đối với chế độ ăn uống chất protein cao, cũng bị cắt giảm trong lượng cung cấp ngũ cốc. Cộng hết những yếu tố đó với các khuynh hướng khác, như chi phí năng lượng lên cao, và rõ ràng là bước nhảy vọt cuối cùng trong giá cả, có những quặng thắt kỷ lục đối với giới tiêu thụ trên khắp thế giới, các nhà kinh tế nói vậy.
Có lẽ điều lo lắng nhất, vài nguyên nhân đưa đến sự gia tăng giá cả hiện nay không cho thấy một dấu hiệu giảm xuống gì cả, làm một số nhà kinh tế cảnh báo về "sự chấm dứt của thực phẩm rẻ."
Bộ Nông Nghiệp dự đoán giá thực phẩm Hoa Kỳ gia tăng vượt khỏi sự lạm phát trong vài năm tới.
"Câu hỏi bây giờ là tỉ lệ của sự gia tăng," Ephriam Leibtag, kinh tế gia làm việc cho Dịch Vụ Nghiên Cứu Kinh Tế của Bộ, đã nói như thế.
Tổng quát, giá thực phẩm tại Mỹ đã lên đến gần 5% trong năm vừa qua, mức tăng cao nhất hàng năm trong 20 năm, theo Bộ Lao Động.
Giá các loại trứng tăng 30%, giá bơ sữa tăng 12% và giá các món bánh quy tăng 9%.
Trong năm 2008, thống kê giá cả của khách tiêu thụ cho tất cả các loại thức ăn tăng từ 4% đến 5%. Mức tăng đó gấp hai lần tỉ lệ lạm phát được biết là 2.6%.
Dù giá hiện nay đang leo cao, người Mỹ chi tiêu cho thực phẩm còn ít so với lợi tức chung của họ - khoảng 9% -- hơn là họ đã từng chi tiêu trong lịch sử. Năm 1950, họ chi khoảng 21% cho thực phẩm, theo tạp chí The Economist.
Giá thịt nhìn chung thì chưa thay đổi nhiều lắm hiện nay, nhưng có lẽ sẽ tăng vào cuối năm.
Nhiều bắp đang được dùng để chế ethanol, giá thực phẩm nuôi súc vật tăng. Và những người tiêu thụ, đối với một người ăn gần 200 pounds thịt, bột và cá mỗi năm, đang bắt đầu phải trả giá.
Giá thịt gà tăng 4.6% trong năm ngoái, theo Bộ Nông Nghiệp.
Rick Tolman, CEO của Hội National Corn Growers Association, nói rằng giá năng lượng cao có 3 lần tác động đối với giá bắp gia tăng. Ông ấy lưu ý rằng năm 2003, bắp có giá $2.50/giạ và một thùng dầu giá $11. Hôm Thứ Ba giá bắp là $5.6/giạ vàgiá dầu đã lên cao quá $130/thùng.