Cũng như các nhà cổ võ cho việc cải tổ đang thấy, sự thay đổi trong hệ thống y tế Hoa Kỳ đang trở thành một sự cần thiết cho nền kinh tế- không chủ là một mong muốn của xã hội hoặc sự phổ biến chính trị.
"Nó phải xảy ra," Regina Herlinger, một chuyên gia kinh tế thuộc trường ĐH Harvard tại Cambridge, Massachusetts cho biết như vậy. Đó là bởi vì cộng đồng doanh nghiệp trả 55% chỏ tổng số chi phí sức khỏe quốc gia và chính phủ trả 45% số còn lại. Và nhiều hãng kinh doanh muốn từ bỏ chi phí sức khỏe của họ.
"Kiểm soát chi phí là cách duy nhất cho phép công ty chúng tôi cạnh tranh một cách hiệu quả trên thương trường quốc tế," TNS John McCain đã dẫn lời trên trang website của mình.
Những chi phí này đã bùng nổ. Chi phí y tế tại Hoa Kỳ tăng 6.7% vào năm 2006 lên 2.1 triệu tỉ đô là, tức là khỏng 16.1% tổng số sản xuất mặt hàng và dịch vụ, kinh tế gia chính phủ liên bang báo cáo như vậy vào tuần trước. Và họ cũng dự đoán vào năm 2017, con số này sẽ lên 5 triệu tỉ đồng. Đa số các quốc gia kỹ nghệ giàu có đều có hệ thống y tế chung, chi khoảng 11-12% tổng sản lượng quốc gia của họ cho lãnh vực y tế. Canada trả ít hơn, khoảng 9% trên tổng sản lượng.
Tuy chi phí y tế có tăng lên gấp đôi trong thập niên qua, nhưng gần 48 tiệu dân Mỹ vẫn không có bảo hiểm sức khỏe. Xét trên bình diện đo đạc sức khoẻ, hệ thống y tế đắt đỏ Hoa Kỳ phát sinh ra nhiều hậu quả tệ hại về sức khỏe hơn những nước có hệ thống y tế rẻ hơn.
Trong khi đó ứng cử viên của Đảng Dân Chủ thì tỏ ra có nhiều hoài bãi hơn TNS McCain. Cả hai ứng viên đều hứa, nếu được bầu kế nhiệm, sẽ cung cấp các dịch vụ y tế bảo đảm và phải chăng cho tất cả người dân Hoa Kỳ.
Cả hai đề xuất của họ đều có kèm theo một số yếu tố từ dự án của Jacok Hacker, một khoa học gia chính trị tại ĐH Yale thuộc thành phố New Haven, bang Connecticut. Khung đề án của Giáo sư Hacker chỉ ra 2.2 triệu đồng chi phí y tế mà Hoa Kỳ phải trả mỗi năm nhưng thiếu hiệu quả, không công bằng và sai mục tiêu. Theo ông thì hệ thống y tế tương đối tốt nhất nhưng phương cách tài trợ lại quá tệ hại. Điều đó làm ảnh hưởng trầm trọng đến an ninh gia đình và cho các khu vực thương mại trọng điểm.
Dự án Hacker kết hợp hệ thống chủ yếu dựa vào người chủ như hiện nay cùng với một loạt bảo hiểm tương đương như Medicare, chương trình cho người cao niên Hoa Kỳ, được sự tài trợ của bảo hiểm liên bang. Loạt bảo hiểm này sẽ được chi trả thông qua các cá nhân và người chủ yêu cầu, cũng như qua sự tài trợ một phần từ phía chính phủ. Các cá nhân sẽ được tự động ghi danh, một là tại nơi công sở hoặc khi họ cần sự chăm sóc. Giá trả hàng tháng cũng sẽ được điều chỉnh lại hợp lý, với các khoảng tài trợ từ chính phủ cho những gia đình có thu nhập thấp.
Mặt khác, các chủ kinh doanh phải hứa hẹn một loạt các loại bảo hiểm ít nhất phải tốt như kế hoạch chính phủ đưa ra hoặc là lấy 6% từ ngân khoản chi trả cho nhân viên hàng tháng để sung vào loạt bảo hiểm quốc gia dùng để trả cho các nhân viên.
Cách khai trừ thuế hiện tại cho chủ nhân về chi phí y tế sẽ được loại bỏ để cho ra đời một mẫu trừ thuế thu nhập chuẩn cho các cá nhân có bảo hiểm y tế.
Hacker tỏ ra vui vẻ trong tháng trước khi một bảng phân tích về kế hoạch của ông do Lewis Group, một công ty tư vấn không theo đảng phái nào, tiến hành cho thấy dự án của ông sẽ trang trải cho 99.6% người dân Hoa Kỳ mà không phải tăng cao tổng số chi phí y tế quốc gia hàng năm. Đúng vậy, nó sẽ tiết kiệm được hơn 1 triệu tỷ đồng trong vòng 10 năm, bản thông báo ghi rõ.
Không có bất kỳ ứng viên nào cho biết họ sẽ kêu gọi một hệ thống do "một-đơn-vị- đứng-tên-duy-nhất-trả" như ở Canada. Đó có thể là một phần của thủ đoạn thiết thực chính trị. Và Đảng Cộng Hoà thì gọi kế hoạch của Đảng Dân Chủ là "thần dược xã hội hoá."
Nhưng một cuộc thăm dò do trường Y Khoa Harvard cho thấy công chúng không còn lo sợ với thuật ngữ ngày nữa. Khi được hỏi liệu "thần dược xã hội hoá" có tốt hơn hệ thống hiện nay hay không thì 45% người trả lời "có" trong khi 4% thì trả lời "ngang nhau" và 12% trả lời "ai biết được, có thể lắm chứ." Chỉ có 39% thì cho rằng "tệ" hơn.
Hacker nghi ngờ nếu tất cả người dân Hoa Kỳ sẽ đi theo chiều hướng đang được thực hiện tại Canada, nơi các cá nhân có thể tự do chọn bác sĩ của mình, nhưng chính phủ phải trang trải toàn bộ chi phí.
Một lập luận chính do Sara Robinson, một phân tích ga phiá Bắc Vancouver, nói là nhiều khái niệm sai lầm về hệ thống Canada. Một trong những sai lầm đó là hệ thống này thiếu hiệu quả. Thay vào đó, phân tích gia này cho biết, những công ty cổ phần lại được lợi, lương trả CEO tăng, và các cơ quan hành chính đầu não của hệ thống y tế Hoa Kỳ hút 20-24% chi phí chăm sóc sức khỏe. Canada tốn 16% cho mỗi đồng tổng chi phí hành chính.